Revolucion Culturala

La Revolucion Culturala foguèt un periòde de l'istòria de China que se debanèt oficialament de 1966 a 1976. Pasmens, sei consequéncias politicas ultimas se debanèron au començament deis annadas 1980. Foguèt la contuniacion de temptativas precedentas de la part de Mao Zedong de reconquistar lo poder a partir de la fin deis annadas 1950 còntra lei faccions jutjadas tròp prochas dau « revisionisme sovietic ». Sa buta majora foguèt lo Partit Comunista e sa burocràcia qu'èran, segon Mao, leis otís principaus dei revisionistas e un perilh per una Revolucion Chinesa vujada de son sens en causa de son institucionalizacion. La purga dau Partit entraïnèt donc l'eliminacion d'un nombre gròs de quadres e la destruccion de la màger part de seis organs de poder de 1966 a 1967.

De 1967 a 1969, la màger part dau país passèt sota lo contraròtle de partisans de la Revolucion Cultura magerament recrutats dins lo sistèma escolar (movement dei Gardes Roges) e dins la classa obriera. Pasmens, Mao foguèt pas capable de crear d'institucions popularas e democraticas per permetre ai massas de contraròtlar lo sistèma productiu en plaça de l'anciana burocràcia. De mai, lo contraròtle dau govèrn centrau de Mao sus lei revolucionaris foguèt pas complèt entraïnant divèrsei desòrdres. En 1968, la revirada de la Revolucion Cultura èra donc consumada e un intens esfòrç de propaganda permetèt pauc a pauc au govèrn de reprendre lo contraròtle de la situacion. Dins aquò, dins certanei regions, lei revolucionaris refusèron de se sometre a aquela decision entraïnant de combats ambé l'armada.

En 1969, lo IX^en Congrès dau Partit enregistrèt la revirada de la Revolucion e lo reculament dei faccions d'extrema esquèrra au sen dei comunistas chinés. Fins a la mòrt de Mao en 1976, aquela revirada va causar de crisis prefondas dau regime e de la societat chinés. Au nivèu politic, lo periòde foguèt caracterizat per lo declin dau maoïsme. Ansin, entre 1976 e 1978, lei caps pus radicaus dau Partit Comunista foguèron rapidament eliminats au profiech dei partisans d'una liberalizacion economica.

Lo contèxte chinés e lei causas de la Revolucion Culturala

La creacion d'un regime novèu e son institucionalizacion

La presa dau poder per lei comunistas chinés foguèt la conclusion d'una lònga guèrra civila que s'acabèt en 1949 e qu'entraïnèt de destruccions economicas fòrça importantas. Ansin, maugrat sa victòria, la posicion dau Partit Comunista Chinés (PCC) èra encara precària quand la formacion d'un estat chinés novèu acomencèt. Leis institucions d'aquel estat foguèron donc bastidas segon de principis d'unitat, de renfòrçament e d'institucionalizacion generalament inspirats per lo modèl sovietic.

La premiera etapa foguèt l'adopcion d'institucions politicas e la definicion dau ròtle dau Partit Comunista. De 1949 a 1954, leis institucions foguèron provisòrias. Aquò permetèt divèrseis assais e lo desvolopament d'un poder solid que son organizacion foguèt finalament fixada per la Constitucion de 1954. Se creèt un ret de ministèris poderós e fòrça ierarquizats per assegurar lo contraròtle dau govèrn au nivèu locau. Totjorn per assegurar aqueu contraròtle, l'armada chinesa, qu'èra sota lo comandament dei caps comunistas chinés, foguèt tanben cargada de crear e de sostenir divèrseis administracions regionalas. Ansin, s'aqueu sistèma permetèt de consolidar lo poder dei venceires de 1949, entraïnèt la marginalizacion progressiva de certaneis escalons locaus dau Partit qu'èran en concurréncia ambé l'administracion.

D'efèct, dins aqueu sistèma, lo ròtle dau PCC èra de definir leis orientacions de la revolucion, de donar l'impulsion ai ministèris e de contraròtlar l'aplicacion de sei directivas. Per aquò, en fòra de la sieuna administracion, tèn divèrsei prolongaments dins lo societat chinesa gràcias a d'organizacions de massa coma lei sindicats obriers, l'Associacion dei Fremas o la Liga de la Jovença. Segon la Constitucion, tèn donc un ròtle centrau dins leis institucions mai dèu pas se substituir ais institucions dau govèrn ni venir una buròcracia. Òr, la marginalizacion deis escalons locaus dau Partit, especialament dins leis afaires economics e militars, va rapidament menaçar aquel equilibri. Va tanben alunchar de la basa pauc a pauc lei caps dau Partit qu'èran pròches deis institucions dau govèrn.

Una particularitat dau PCC foguèt tanben son besonh d'unitat per renfòrçar sa posicion. Aqueu principi èra fondamentau au sen deis organs superiors. Maugrat divèrseis oposicions intèrnas importantas, especialament a prepaus de l'organizacion economica, lei desacòrds s'acabavan fòrça rarament per d'oposicions dubèrtas. Aquelei que respectavan pas aquela regla èran excluchs dau Partit e eliminats de la vida politica dau país. Per exemple, foguèt lo cas en 1954 dins lo corrent de l'afaire Gao Rao. La consequéncia d'aqueu sistèma de consensus foguèt l'aparicion de faccions que sei contorns èran foscs e podián entraïnar de cambiaments d'alianças frequents entre caps dau Partit segon lei tematicas politicas o lei circonstàncias. Òr, après lei reviradas economicas de Mao a la fin deis annadas 1950, aquò va favorizar la politica dei partisans de la liberalizacion dau regime — pròches dei ministèris, dei planificators e de l'administracion — e aumentar la tendància « burocratica » dau Partit.

Enfin, la darriera caracteristica dei premiereis annadas dau regime comunista chinés foguèt l'adopcion dau sistèma sovietic de collectivizacion. Au contrari de l'URSS, se debanèt sensa dificultat importanta. Un sistèma d'indemnitats basat sus lo capitau investit permetiá tanben de redurre l'oposicion de la borgesiá e lei païsans rics. L'objectiu èra de gardar lo contraròtle sus la borgesiá qu'èra gaire nombrosa mai ben educada e formada. Conjugat ambé l'estabilizacion politica e lo retorn de la patz, aquò permetèt de redreiçar l'economia chinesa e de legitimar lo govèrn novèu. Permetèt tanben, gràcias au sostèn dau blòt sovietic, de rompre l'isolament dau país causat per sa participacion a la Guèrra de Corèa.

Lo Grand Bomb en Avans e la rompedura sinosovietica

Pichons fornèus de produccion d'acièr bastits per lei païsans chinés durant lo periòde dau Grand Bomb en Avans.

Leis annadas 1958-1960, caracterizadas per la politica economica dau Grand Bomb en Avans e la rompedura sinosovietica, an una importància gròssa dins l'istòria de la Republica Populara. Lo Grand Bomb foguèt la premiera temptativa de Mao de luchar còntra la buròcracia dau Partit e sei tendàncias economicas liberalas. Va s'acabar per un desastre economic. Lo segond foguèt la consequéncia d'una tièra de conflictes diplomatics e ideologics entre China e l'URSS. La rompedura entre lei dos país foguèt un procès lòng e progressiu qu'acomencèt a partir de 1956-1957 e que venguèt visible a partir de 1959.

La revirada dau Grand Bomb en Avans e l'isolament de Mao

Lo but dau Grand Bomb èra de mobilizar la populacion per aumentar lei produccions o realizar de trabalhs publics fòrça importants. Leis objectius fixats èran ambiciós coma l'aumentacion de la produccion de cerealas de mens de 200 milions de tonas a mai de 400 milions. Per aquò, de mejans excepcionaus foguèron organizats per assegurar la mobilizacion de la populacion. Una politica de descentralizacion permetèt tanben de donar un poder fòrça important ais escalons locaus dau Partit vengut responsable dau debanament corrèct dau projècte de Mao. Permetiá tanben de liberar lo Partit de sa buròcracia. Pasmens, s'aquela politica obtenguèt quauquei resultats en 1958, escagassèt rapidament la populacion e tirèt fòrça sus l'indústria e l'agricultura. Tre la fin de l'annada, lo desastre èra quasi totau e l'economia s'afondrèt en 1959-1960 entraïnant una famina giganta de 1958 a 1962. Dins l'indústria, la produccion aumentèt mai la qualitat demeniguèt. Per exemple, una partida de la produccion d'acièr, especialament aquela producha per d'installacions pichonas bastidas per lei païsans, èra pas utilisabla.

En fàcia d'aquela crisi, Mao foguèt pauc a pauc isolat a partir de la prima de 1959 e sa politica criticada per la drecha dau Partit. Aquela darriera prepausèt d'abandonar la mobilizacion de la populacion, leis objectius non realistas e de tornar venir au modèl dau pichon tenement familiau per l'agricultura segon un esquèma similar a la NEP sovietica deis annadas 1920. Afeblit, Mao deguèt acceptar aquelei posicions e foguèt remplaçat coma cap de l'estat chinés per Liu Shaoqi en abriu de 1959.

La crisi sinosovietica e la rompedura de l'aliança entre lei dos país

Partiment dei país comunistas entre URSS (roge) e China (jaune) en 1980. Somalia demorèt sota influéncia sovietica fins a 1977.

Dins leis annadas 1950, l'aliança sovietica èra una necessitat per Pequin qu'èran isolats au nivèu internacionau en causa de la participacion chinesa còntra l'ONU e leis Estats Units durant la guèrra de Corèa (1950-1953). Lo tractat signat ambé Moscó permetiá a China d'obtenir d'ajudas militaras, tecnicas o economicas e lo sostèn de l'URSS dins leis institucions internacionaus. Leis annadas 1953-1956 veguèron l'apogèu d'aquela relacion. Pasmens, en causa de son istòria e de sa poissança, la posicion de China dins lo blòt socialista èra ambigua : tròp poderosa per constituir un satellit suplementari de l'Union Sovietica mai tròp febla per obtenir una direccion partejada d'aqueu blòt.

La destanilizacion foguèt lo premier ponch de tension. Lei caps dau PCC i veguèron una critica dau culte de la personalitat de Mao e lo principi d'unitat dau Partit entraïnèt una condamnacion de la politica sovietica. La coexistència pacifica èra tanben refusada per Pequin car China desirava conquistar Taiwan protegida per la flòta estatsunidenca. Òr, sensa sostèn sovietic, una invasion de l'illa aviá gaire de possibilitats de s'acabar per una victòria. Puei, en 1959, de tensions intèrnas au PCC apareguèron entre partisans, ben implantats dins l'armada, e advèrsaris de l'aliança sovietica. En 1959 e 1960, divèrsei conferéncias entre partits comunistas mostrèron l'isolament chinés au sen dau blòt sovietic e Moscó ordonèt lo retirament sospressa de sei tecnicians de China. Es possible que l'objectiu vertadier d'aquela decision sigue d'obligar lo govèrn chinés d'adoptar una actitud pus concilianta. Pasmens, dins lei fachs, la rompedura venguèt definitiva e divèrsei combats frontaliers se debanèron dins leis annadas 1960.

Per China, lei consequéncias d'aquela rompedura foguèron un isolament diplomatic quasi totau e lo començament d'una reflexion, menada per Mao, sus la formacion dei quadres dau Partit e lo desvolopament d'estrategias novèlas.

Lo redreiçament economic e l'oposicion entre lo Partit Comunista e Mao

La politica dau Grand Bomb s'acabèt en 1960 per un desastre economic e uman e l'adopcion d'una politica pragmatica e pus liberala sota la direccion d'ancians aliats de Mao, coma Liu Shaoqi o Deng Xiaoping, o de membres de la drecha dau PCC coma Zhou Enlai o Chen Yun. Lo sistèma adoptat per aqueu grop s'inspirèt de la NEP sovietica e capitèt de redreiçar pauc a pauc l'economia de 1961 a 1963. Mao demorèt lo cap dau PCC e son culte de la personalitat demeniguèt gaire. Dins lei fachs, lei caps vertadiers dau país faguèron pas cas de son opinion ni de son oposicion. De mai, segon lo principi d'unitat de la direccion dau Partit, aquelei dissensions demorèron limitadas a seis institucions superioras.

Aquela oposicion regardava magerament lo contraròtle dau Partit sus lei massas popularas, la supression o lo mantenement de la ierarquia, lo ròtle dei trabalhs manuaus e intellectuau e la formacion de la generacion seguenta de revolucionaris chinés. La liberalizacion parciala de l'economia restaurèt tanben una partida de la pichona borgesiá e aumentèt lei criticas d'una partida de l'esquèrra dau Partit còntra lei tendàncias « borgesas » de la direccion. De 1962 a 1965, Mao assaièt de desvolopar un « Movement d'Educacion Socialista » per restaurar l'afogament revolucionari de la populacion e « rectificar » lo Partit. L'objectiu èra de renfòrçar lo contraròtle dei quadres per lei massas e lo contraròtle dei quadres sus l'economia locala. Ansin, divèrsei purgas regionalas se debanèron en 1963-1964. Puei, assaièt de l'estendre a totei lei domenis politics, economics, sociaus e ideologics. Lei tematicas desvolopadas foguèron identicas a aquelei de la Revolucion Culturala e se prepausèron de luchar còntra la tendància « capitalista » de certanei caps dau Partit. De mai, assaièt de trobar de sostèns dins lei domenis culturaus e educatius.

Pasmens, l'oposicion dei caps dau Partit ai comandas dau país e lei limits impausats per lo mantenement de son unitat de façada entraïnèron la revirada d'aqueu movement. Ansin, leis organs de propaganda dau PCC mostrèron una ardor fòrça limitada per participar ai purgas. Lo mitan culturau adoptèt tanben una actitud de resisténcia passiva ais iniciativas de Mao. Enfin, maugrat quauquei purgas regionalas, lei criticas au nivèu nacionau prenguèron subretot un aspèct tecnic. Gaire de ceremònias de denonciacion publica de fautas se debanèron marcant la revirada nacionala de Mao. Son unic sostèn foguèt l'armada qu'èra magerament sota lo contraròtle de sei partisans. En 1965, la revirada dau Movement d'Educacion Socialista èra donc visibla e aquela politica s'arrestèt. Sa consequéncia principala per leis institucions superioras dau Partit èra lo renfòrçament de l'isolament de Mao. Ansin, per contuniar sa politica, aqueu darrier deguèt adoptar de mesuras pus ofensivas, gràcias au sostèn de l'armada, que van entraïnar la Revolucion Culturala a partir de 1966.

Leis atacas còntra l'òrdre de la societat chinesa

La preparacion de la Revolucion dins lei mitans culturaus

La Revolucion Culturala acomencèt d'un biais discrèt dins lei mitans culturaus e intellectuaus chinés en setembre de 1965 quand Mao Zedong demandèt la purificacion de certanei domenis de la literatura. En particular, critiquèt la pèça La Destitucion de Hai Rui de Wu Han qu'èra una critica de la destitucion dau manescau Peng Dehuai per lei maoïstas. Pasmens, sa buta vertadiera èra Peng Zhen lo protector de Wu Han. Aqueu periòde s'acabèt per una revirada parciala de Mao a la prima de 1966 que va l'obligar d'adoptar una estrategia novèla e d'amplificar lo movement.

D'efèct, sa temptativa de purga se turtèt a la politica dei liberaus au poder dempuei la revirada dau Grand Bomb. Incapables de s'opausar dirèctament a Mao, capitèron de l'enquadrar e de la limitar. Wu Han realizèt son autocritica — moderada — e Peng Zhen capitèt de far adoptar un tèxte, dich « lei Tèsis de Febrier ». Aquelei tèsis limitavan la Revolucion Culturala ai mitans intellectuaus e modificavan son aplicacion segon una politica inspirada per leis advèrsaris de Mao.

Aquela estrategia enraièt la Revolucion Culturala fins au mes de mai de 1966. Per la contornejar, Mao obtenguèt lo 16 de mai lo vòte per lo Comitat Centrau dau Partit d'un document annulant lei Tèsis de Febrier, ordonant la destitucion de Peng Zhen e fondant un grop dich Grop de la Revolucion Culturau sota lo contraròtle dei maoïstas. Fòrça violent, lo tèxte denoncièt lei « revisionistas infiltrats » dins lo PCC, lo govèrn o l'armada e va entraïnar lo començament dau movement popular dins leis universitats e leis escòlas.

La Revolucion dins leis universitats e leis escòlas

La circulara maoïsta dau 16 de mai de 1966 produguèt sei premiers efècts entre leis estudiants de Pequin. Maugrat una novèla temptativa infructuosa dei liberaus per limitar seis efècts, entraïnèt rapidament un movement violent còntra lei possessors de l'autoritat que va donar naissença au movement dei gardas roges e s'estendre au rèsta dau país.

Lo 25 de mai, una jova professora de filosofia de la capitala afichèt una critica dau president de l'Universitat de Pequin. Èra accusat de favorisar l'elèit, de se fisar de la sciéncia estrangiera e donar una importància tròp granda ai resultats escolars. Mao aprovèt oficialament lo contengut d'aquela denonciacion favorizant la mobilizacion deis estudiants en favor de la Revolucion Culturala. Sostengut per la premsa oficiala, leis estudiants ataquèron lei representants de l'autoritat (professor, administrators e membres dau Partit) dins leis universitats e leis escòlas.

Lo govèrn assaièt de limitar leis efècts d'aqueu movement. L'estrategia adoptada èra similara a aquela de Peng Zhen au començament de l'annada : utilizar lei mejans tradicionaus dei revolucionaris chinés per limitar l'amplor de la politica maoïsta. Ansin, de « grops de trabalh » foguèron mandats dins leis universitats per enquadrar la purga. Pasmens, lo ròtle vertadier d'aqueleis unitats èra de la limitar e de la desviar vèrs de butas segondàrias. Foguèron donc rapidament combatuts per lo Grop de la Revolucion Culturala e deguèron se retirar lo 24 de julhet. Certanei caps d'aquelei grops foguèron arrestats e, fin finala, l'intervencion dei grops de trabalh s'acabèt per una aumentacion dau caòs dins la capitala e per la revirada dei liberaus per arrestar lo movement. Au contrari, la Revolucion Culturala va d'ara endavant s'estendre au país e amirar dirèctament leis advèrsaris politics de Mao gràcias au movement dei gardas roges e ai solevaments obriers.

Lo movement dei gardas roges

Lo premier grop de gardas roges se formèt tre lo 29 de mai. Foguèron mandats per Mao e sei partisans per luchar còntra lo Partit e sa burocràcia. Per lei sostenir, Mao realizèt un important trabalh de propaganda e demandèt a l'armada chinesa d'ajudar lei grops de gardas roges de s'organizar. Lo movement se desvolopèt dins lo corrent de l'estiu de 1966 e va rapidament s'estendre dins lei províncias entraïnant un caòs immens e la presa dau poder per lei revolucionaris dins certaneis endrechs.

Lo movement venguèt important a partir d'aost de 1966. Compausats d'un gròs nombre de grops autonòms e sovent rivaus, lei gardas roges organizèron divèrsei recampaments sus la plaça Tian'anmen fins a novembre. Lei critèris de recrutament èran variables segon lei grops. Inicialament, èran solament compausats de partisans de la politica de Mao cargats de luchar còntra lo Partit e leis autoritats « revisionistas » dins tot lo país. Gràcias au sostèn o a la neutralitat de l'armada — contraròtlada per lei maoïstas — capitèron rapidament d'ocupar lo país e d'atacar lei quadres regionaus dau PCC o leis autoritats localas. Pasmens, la rivalitat entre lei grops diferents entraïnèt tanben d'afrontaments entre gardas roges. De mai, aqueu caòs aumentèt quand lei subrevivents de la ierarquia dau Partit decidiguèron d'organizar lei sieus movements de gardas roges per se protegir.

Ansin, a partir de la fin de 1966, una partida importanta de la ierarquia dau Partit o deis autoritats localas èran destruchas mai lo movement aviá perdut son unitat politica. De mai, lo caòs aviá acomençat de desorganizar la produccion e certaneis endrechs èran menaçats per la guèrra civila en causa dei tensions entre gardas roges rivaus. Pus important, lo Partit — fòrça afeblit — assaièt de reprendre lo contraròtle de la situacion gràcias a la lucha còntra la caòs. En fàcia d'aquelei limits, Mao Zedong decidiguèt donc d'encoratjar la participacion de la classa obriera e dei fòrças armadas a la Revolucion Culturala.

La presa dau poder per lei revolucionaris

Se lo movement dei gardas roges èra estat una menaça importanta per leis advèrsaris de Mao, la classa obriera e l'armada chinesas èran de fòrças autrament poderosas. Ansin, lei solevaments obriers entraïnèron l'afondrament deis autoritats localas dins certanei regions, especialament a Shangai. A Pequin, Mao èra pron renfòrçat per atacar dirèctament seis advèrsaris e leis institucions dau Partit dispareguèron fins au periòde de redreiçament de l'autoritat en 1967. Pasmens, la presa dau poder per lei revolucionaris partisans de Mao mau capitèt de limitar lo caòs e de crear d'institucions novèlas. En particular, l'armada, cargada de sostenir lo movement revolucionari, s'enfonsèt dins lo ret de rivalitats localas e son unitat foguèt pauc a pauc menaçada per de divisions intèrnas que van menar vèrs la fin de la Revolucion Culturala.

La Comuna de Shangai e lei limits dau movement obrier

La participacion de la classa obriera chinesa donèt un vam novèu a la Revolucion Culturala e entraïnèt l'afondrament totau deis institucions dins certaneis endrechs. Lo vuege foguèt alora comolat per lei revolucionaris. L'exemple principau d'aqueu tipe de situacion foguèt la vila de Shangai onte una Comuna foguèt proclamada en genier de 1967 segon lo modèl de la Comuna de París. Pasmens, se Mao acceptèt de sostenir aquela evolucion, la fondacion de comunas èra opausada a sei concepcions dau poder basadas sus lei massas, lo Partit e l'armada. Ansin, a partir dau començament de 1967, Mao espereu acomencèt d'assaiar de frenar l'onda revolucionària menada per leis obriers.

Lo movement revolucionari de Shangai se formèt durant la segonda mitat de 1966. Rapidament, la vila foguèt devesida entre divèrsei faccions de gardas roges enemigas. Dins un sistèma d'alianças efemeras, una partida dei gardas se reclamavan de la pensada mentre que l'autra èra decidida de protegir lo consòl. Per prendre l'avantatge, lei dos camps assaièron de trobar d'aliats dins leis usinas localas aumentant lo caòs locau. Pasmens, aqueleis alianças novèlas entraïnèron pas de cambiament decisiu dins l'equilibri entre lei doas fòrças. Ansin, lo consòl assaièt de comprar de partisans suplementaris gràcias a una politica d'aumentacion generalizada dei salaris.

Lei consequéncias foguèron desastrosas per lei finanças e l'economia locala e dins lo corrent de la fin de decembre, l'administracion municipala s'afondrèt e dispareguèt sensa combat. Après una tièra de grèvas e de menaças sus l'avitalhament de la ciutat, lei rebèls decidiguèron de'n prendre oficialament la direccion e de formar un govèrn inspirat per la Comuna de París lo 6 de genier de 1967. Aqueu govèrn locau èra dirigit per Zhang Chunqiao que formèt una aliança ambé la garnison militara de Shangai per restablir l'òrdre e eliminar certanei faccions entre lei pus radicalas. Shangai èra pas la premiera vila d'adoptar lo modèl de la Comuna en causa de la mesfisança dei revolucionaris regard dei quadres dau Partit o dei tecnicians.

Dins aquò, se Mao decidiguèt d'utilizar l'exemple de la Comuna de París per sa propangada, èra opausat a l'adopcion vertadiera d'un modèl fòrça alunchat de sa vision de l'organizacion de la societat. De mai, au començament de 1967, l'afondrament deis autoritats localas a entraïnat un caòs generau dins tot lo país. Ansin, Mao deguèt acceptar de frenar l'envam de sei partisans. Per aquò, ordonèt l'intervencion de l'armada per restaurar l'òrdre.

L'intervencion dei fòrças armadas chinesas

L'intervencion de l'armada chinesa dins la Revolucion Culturala foguèt oficialament ordonada lo 28 de genier de 1967. Inicialament, regardèt solament lei fòrças regionalas. Lei tropas plaçadas sota comandament nacionau foguèron mobilizats per la seguida quand lei dificultats venguèron tròp importantas per leis unitats regionalas. Lei soudats chinés avián dos objectius de cumplir. Lo premier èra de protegir leis infrastructuras e lei mejans de produccion pus importants. Lo segond èra d'ajudar lei « bòns » revolucionaris d'eliminar lei revolucionaris « marrits » per restaurar un poder locau sota la forma de Comitats Revolucionaris.

La premiera mission — ròtle tradicionau de l'armada chinesa — necessitèt un nombre important de soudats mai se debanèt sensa dificultat vertadiera. En revènge, la segonda foguèt fòrça problematica car lei caps militars èran pas necessàriament formats per destriar lei revolucionaris « bòns » e « marrits ». Pasmens, leis oficièrs èran pus pròches de la ierarquia anciana dau Partit. D'efèct, avans lo començament de la Revolucion, lei comandaments civius e militaras èran generalament estrechament mesclats. Ansin, dins lei conflictes locaus, l'armada favorizèt generalament lei movements de proteccion formats per lei quadres dau PCC. De combats aguèron donc luòc entre certaneis unitats militaras e de faccions radicalas.

En fàcia d'aquela revirada, Mao deguèt se resòuvre d'ordonar l'intervencion dei fòrças nacionalas. Per limitar lo risc d'entenduda entre lei caps militars e lei rèstas de la burocràcia dau PCC, ordonèt tanben de desplaçar lei còrs d'armadas dins de regions alunchadas de sei centres de garnison. Pasmens, lo poder dei militars foguèt tanben limitat e la designacion dei butas de l'armada foguèt d'ara endavant realizada per lo govèrn centrau. Sus lo terren, aqueu reculament de Mao entraïnèt una multiplicacion deis afrontaments entre soudats e revolucionaris.

Lei problemas de l'intervencion de l'armada

En fòra dei questions militaras (combats còntra lei faccions pus radicalas... etc.), l'armada chinesa deguèt rapidament faciar lo problema pus grèu de sei divisions intèrnas. D'efèct, l'unitat dei fòrças armadas èra assegurada tant que demoravan en fòra dei conflictes. La participacion ais eveniments locaus entraïnèt l'emergéncia de divisions que va causar la fin de la Revolucion Culturala e la restauracion de l'òrdre.

L'incident decisiu se debanèt en julhèt a Wuhan, vila devesida entre una faccion revolucionària e una faccion conservadora dirigida per de quadres dau Partit ambé lo sostèn dei fòrças militaras regionalas. Ansin, quand lo 14 de julhèt de 1967, lo govèrn ordonèt l'eliminacion dei conservadors, la garnison locala refusèt aquela decision. Lo risc de guèrra civila foguèt solament limitat per una ofensiva rapida dei fòrças nacionalas. Fins au mes d'aost, aquò entraïnèt una tièra de purgas dins l'armada a l'iniciativa dei radicaus que poguèron s'equipar gràcias ais armas capturats. Pasmens, l'alèrta èra tròp grèva per pas empachar un redreiçament dei faccions pus conservadoras dau Partit. En fàcia de l'extension dei combats dins lo corrent dau mes d'aost entre soudats e radicaus, Mao foguèt finalament obligat d'acceptar la restauracion de l'òrdre per l'armada.

Lo restabliment de l'òrdre

Lo restabliment de l'òrdre se debanèt de 1967 a 1969. Sa premiera etapa foguèt la denonciacion oficiala dei tendàncias d'extrema esquèrra de la Revolucion Cultura. Aquò foguèt lo començament de la repression dei gardas roges per l'armada que va s'acabar solament en 1969 après de combats durs. Enfin, lo IX^en Congrès dau Partit en 1969 foguèt l'occasion d'abandonar oficialament la Revolucion.

La denonciacion de l'extrema esquèrra

La denonciacion de l'extrema esquèrra foguèt la premiera etapa de la restauracion de l'òrdre e de la repression de la Revolucion Cultura. Mao deguèt l'acceptar après l'afaire de Wuhan. Permetèt a la drecha dau Partit de tornar prendre la paraula e d'eliminar certanei caps radicaus dau Partit coma Wang Li. Pasmens, l'objectiu vertadier d'aquela denonciacion èra de legitimar lo ròtle e la posicion de l'armada per l'utilizar dins la repression armada dau movement.

Se debanèt lo 5 de setembre de 1967. L'armada chinesa recebiguèt tornarmai lo drech, suprimit après lo començament de l'intervencion deis unitats nacionalas, de se protegir còntra leis atacas e deguèt arrestar de sostenir lei faccions rivalas de gardas roges. Per assegurar l'execucion corrècta d'aquel òrdre, lei còrs d'armadas foguèron tornarmai desplaçats dins lo país per rompre lei solidaritats localas formadas dempuei febrier de 1967. Enfin, sota lo contraròtle dei militars, foguèt renfòrçada la creacion dei Comitats Revolucionaris per restaurar una forma d'autoritat locala. L'armada i tenguèt la màger part dei pòstes (53%). Lo rèsta foguèt partejat entre quadres dau Partit (25%) e rebèls (21%).

La somission dei gardas roges

La creacion dei Comitats Revolucionaris s'accelerèt a partir de la fin de 1967. Pasmens, dins certanei regions, especialament dins lo sud de China, un nombre important de gardas roges refusèron d'acceptar la fin de la Revolucion Cultura e de remetre lo poder ai militars. Dins aqueu cas, la somission dei gardas roges necessitèt l'utilizacion de la fòrça e divèrsei batalhas acarnadas se debanèron en 1968.

La somission dei gardas roges a l'òrdre èra una dimension majora de la restauracion de l'òrdre. Per aquò, lo govèrn ordonèt ai gardas de quitar lei vilas e de se dispersar dins lei campanhas chinesas. Pasmens, a partir de març, la resisténcia s'organizèt e de combats seriós comencèron en junh de 1968. Per exemple, dins la província de Guangxi, l'armada deguèt demandar un sostèn d'artilhariá e d'aviacion per rompre lei defensas dei gardas roges rebèls. A la fin de la batalha, lei presoniers foguèron executats e lo cap d'aquela repression foguèt publicament felicitat per Mao en julhet. A la fin de l'estiu, lei centres principaus de la resisténcia èran destruchs e vint milions de joves èran estats desportats vèrs la campanha. Lei darriers combats se debanèron en 1969. Pasmens, tre l'ivèrn de 1968-1969, lei fòrças de la Revolucion Culturala èran definitivament anientadas e lo Partit poguèt se reünir per adoptar son abandon.

Lo IX^en Congrès dau Partit Comunista e lo bilan de la Revolucion Cultura

Lo IX^en Congrès dau Partit Comunista Chinés se debanèt dau 1^èr au 24 d'abriu de 1969 a Pequin. Sota lo contraròtle e la susvelhança de l'armada, lo Partit adoptèt d'estructuras novèlas e l'abandon de fach de la Revolucion Culturala. Pasmens, en fòra dei consequéncias umanas e economicas grèvas causadas per lo caòs e lei combats, leis objectius de Mao èran pas agantats.

D'efèct, après la destruccion dei gardas roges, lo Partit èra sota la direccion d'una coalicion, desirosa de restablir l'òrdre e de gardar lo poder, qu'èra formada de grops fòrça diferents (militars, maoïstas, liberaus...). Per faire de plaça a totei lei plaças, lo nombre de pòstes dins la ierarquia foguèt aumentat. Pasmens, lei militars, que representavan 75% dei delegats, ocupèron la màger part deis institucions dau Partit.

Per lei maoïstas, lo bilan immediat de la Revolucion èra pas tròp negatiu. D'efèct, se la drecha dau Partit existiá encara, èra fòrça afeblida e aviá perdut lo poder. De mai, lei partisans de Mao èran pron poderós au sen de l'armada per gardar una influéncia sus lo sistèma de decision dau Partit. Pasmens, l'aparelh dau Partit — e lei condicions de creacion d'una novèla burocràcia — èra restaurat. Autre problema, leis annadas seguentas mostrèron l'isolament progressiu dei maoïstas qu'èran opausats ai liberaus de la drecha dau PCC e menaçats au nivèu ideologic per lei faccions radicalas de son esquèrra. Enfin, après lei reviradas successius dau Grand Bomb e de la Revolucion, la màger part de la populacion chinesa (païsans, obriers, quadres, joves... etc.) èra venguda mesfisanta a respèct dei maoïstas. En 1978, perdèron definitivament lo poder solament dos ans après la disparicion de Mao.

La fin dau maoïsme

Après l'abandon de la Revolucion Culturala, leis annadas 1969-1978 veguèron la contuniacion de la lucha entre lei maoïstas e la drecha dau Partit. Pasmens, après lei reviradas deis annadas 1950 e 1960 e la malautiá de Mao, l'influéncia de sei partisans demeniguèt pauc a pauc. Una tièra de crisis marquèt un periòde de trebols dins leis institucions superioras dau Partit caracterizat per d'oscillacions entre l'esquèrra e la drecha dau PCC. Aquela crisi de la direccion dau país se debanèt en parallèl d'una crisi de la societat chinesa que sei classas principalas (obriers, joves, intellectuaus...) èran fòrça afeblidas. Ansin, la màger part deis abitants sostenguèron lei faccions liberalas que capitèron finalament de prendre lo poder après una lònga lucha de succession marcant la fin dau maoïsme.

Lo reculament de l'influéncia dei radicaus

Après lo IX^en Congrès dau Partit, la direccion èra devesida entre maoïstas eissits dau Conselh de la Revolucion Culturala, que representavan un tèrç dei membres, e una coalicion gropant d'ancians quadres e de caps militars. Pasmens, l'equilibri entre lei dos camps èra precari car una consequéncia importanta dei combats de 1966-1969 foguèt lo remplaçament de la fidelitat ideologica per la fidelitat personala au sen dau Partit. Òr, aquelei solidaritats èran pas necessiàrament en favor dei maoïstas. Enfin, la malautiá lònga de Mao a partir de 1969 va entraïnar una multiplicacion deis intrigas entre maoïstas e va tanben permetre ai coalizats d'eliminar certaneis advèrsaris.

Ansin, tre 1970, una premiera crisi intèrna entraïnèt l'eliminacion d'un cap radicau, Cheng Boda, e d'un cap de la coalicion, Lin Biao, qu'èra tanben l'eiretier designat de Mao. Lei condicions d'aquelei purgas, especialament leis intencions de Mao, son mau conegudas. Pasmens, lei consequéncias foguèron diferentas per lei dos camps car Cheng Boda èra una personalitat importanta dau camp maoïsta. En revènge, la posicion de Lin Biao èra contestada, compres dins lo sieu camp. Ansin, sa disparicion permetèt de contentar divèrseis ambicions.

A partir deis annadas 1970, lei campanhas de restauracion de l'aparelh regionau dau Partit s'acabèron tanben per de resultats negatius per lei maoïstas. D'efèct, maugrat una campanha de purgas menada entre 1972 e 1973, l'armada gardèt sei posicions dominanta dins leis institucions nacionalas e predominantas dins lei províncias.

Enfin, dins lo domeni economic, l'influéncia dei maoïstas demeniguèt rapidament en fàcia dei liberaus. D'efèct, la politica de represa adoptada au començament deis annadas 1970 entraïnèt la disparicion de divèrseis estructuras creadas per la Revolucion Cultura. Sostenguts per leis organs de propaganda dau Partit e lo contraròtle de seis organizacions de massa, lei maoïstas assaièron de s'opausar ai reformas mai poguèron solament lei frenar. En 1973, lo X^en Congrès marquèt la division prefonda entre lei doas tendàncias economicas e un renfòrçament de la drecha gràcias a la reintegracion d'un vintenau de quadres ancians dins leis institucions de direccion. A partir d'aquela data, lo poder dei maoïstas foguèt donc fòrça menaçat e divèrseis oscillacions politicas van entraïnar de cambiaments rapids de 1973 a 1978.

La crisi dau regime

La crisi dau regime se debanèt de 1973 fins a la mòrt de Mao en setembre de 1976. Se podriá tanben estendre fins a 1978 e l'eliminacion finala dei maoïstas. Foguèt caracterizat per leis esfòrçs dei radicaus, fòrça devesits entre elei, de gardar lo poder gràcias a la proteccion de la vièlha icòna en agonia. Pasmens, se turtèron a l'oposicion dei liberaus e a la volontat de cambiaments de la populacion. Tres etapas principalas jalonan aqueu periòde.

La premiera foguèt la campanha de critica de Confucius organizada per lei maoïstas còntra la politica de Zhou Enlai en 1973-1974. D'efèct, aqueu darrier, Premier Ministre e cap major dau Partit, aviá pres la direccion de l'economia dau país e adoptèt una politica inspirada per la NEP sovietica. Au nivèu internacionau, èra tanben favorable, au contrari dei maoïstas, a la destenduda entre l'URSS e leis Estats Units. Pasmens, vèrs la fin de 1973, Zhou Enlai e sei conselhiers capitèron de prendre lo contraròtle d'aquela campanha e de la desviar vèrs Lin Biao, ja condamnat durant lo periòde precedent. Puei, a partir de la prima de 1974, poguèt l'utilizar per servir seis objectius de modernizacion e de desvolopament economic.

La segonda etapa foguèt l'adopcion e lo començament de la campanha de Modernizacion de 1975. Son contraròtle foguèt fisat a Deng Xioping qu'èra un fidèu dau Premier Ministre. Deng capitèt de rompre la resisténcia dei maoïstas dins leis instàncias dau Partit. Pasmens, aquelei darriers mobilizèron la jovença deis universitats de la capitala a la prima de 1975. La mòrt de Zhou Enlai en genier de 1976 privèt Deng Xioping de sa proteccion politica e va entraïnar son rebutament.

Lo periòde entre genier e de setembre de 1976 marquèt la fin de la crisi dau regime entraïnant per l'agonia de Mao. Tre la mòrt de Zhou Enlai, leis equilibris entre lei faccions dau Partit venguèron fòrça precaris. La disparicion dau cap de la drecha dau Partit permetèt ai radicaus de l'entorn de Mao de reconquistar una partida dei sieunas posicions. Ansin, au començament de 1976, lei faccions trobèron un acòrd per nomar Hua Guofeng a la direccion dau govèrn. Aqueu darrier èra un maoïsta moderat gaire conegut que semblava pas menaçar leis interés dei caps principaus dau PCC. Rapidament, deguèt faciar de movements de populacion favorables ai partisans de Zhou Enlai e la mesfisança dei militars ostils ai maoïstas. Deguèt tanben tenir còmpte de l'influéncia dei radicaus gropats a l'entorn de la frema de Mao.

La crisi de la societat chinesa

Lei treviraments dau Grand Bomb e de la Revolucion Culturala aguèron de consequéncias negativas per la populacion e per la societat chinesas. En fòra dau nombre de victimas fòrça important, lei dificultats economicas e la repression entraïnèron la disparicion de la fervor ideologica deis annadas 1950 au profiech d'un retorn dei faccions localas e deis interés materialistas. Certanei classas, coma la jovença, leis intellectuaus o lei quadres locaus dau Partit, foguèron severament leis efècts dei desportacions dins lei campanhas e leis atacas còntra l'autoritat.

La premiera consequéncia foguèt lo retorn d'una criminalitat importanta en causa de l'afebliment dei poders locaus. D'efèct, se l'armada èra cargada de la restauracion de l'òrdre, teniá pas pron d'efectius per remplaçar la polícia. De mai, lei quadres dau Partit, que tenián un ròtle important avans la Revolucion, avián perdut la màger part de sei poders. Aquela situacion malaisada èra pus grèva dins lei zonas ruralas que dins lei vilas. Per faciar aqueu problema de seguritat, la populacion se gropèt segon un sistèma de faccions de proteccion.

La segonda consequéncia foguèt la desintegracion de la societat entre sei classas diferentas (obriers, quadres, jovença, intellectuaus...). De mai, de divisions apareguèron entre lei grops superiors e inferiors d'aquelei classas. Per exemple, lei revendicacions deis obriers dei companhiás d'Estat èran fòrça diferentas d'aquelei deis obriers mens qualificats. Ansin, lei premiers èran generalament pròches dei liberaus e lei segonds dei radicaus. Sensa lo contraròtle dau Partit, lei revendicacions obrieras esclatèron liurament entraïnant de trebols importants dins certanei vilas e l'intervencion de l'armada. Per la jovença, la situacion èra pus encara pus malaisada car lo sistèma educatiu èra totalament desorganizat e un gròs nombre de joves demorèron desportats a la campanha durant d'annadas. Enfin, lei purgas avián totalament romput leis intellectuaus e la produccion culturala deis annadas 1970 demorèt fòrça limitada.

L'eliminacion dei radicaus

Après la mòrt de Mao Zedong lo 9 de setembre de 1976, leis annadas 1976-1978 veguèron la fin de la lucha d'influéncia entre maoïstas e liberaus per la direccion dau govèrn. Se debanèt en doas etapas principalas que foguèron l'eliminacion de l'extrema esquèrra dau Partit per Hua Guofeng puei l'eliminacion d'aqueu darrier per lei liberaus.

La premiera partida de la transicion se debanèt entre la mòrt de Mao e lo 7 d'octòbre de 1976. Durant aqueu periòde, dos grops diferents assaièron de prendre lo poder. Lo premier èra menat per de Hua Guofeng que teniá lo sostèn dei militars e dei liberaus. Lo segond èra dirigit per la « Banda dei Quatre » qu'èra compausada dei caps pus radicaus dau Partit. Sensa la proteccion de Mao, foguèron arrestats lo 6 d'octòbre. L'endemans, una reünion dau Burèu Politic elegiguèt Hua Guofeng coma cap dau Comitat Centrau e de la Comission deis Afaires Militars.

Pasmens, s'après aqueu succès, Hua Guofeng èra teoricament vengut lo mèstre dau país, capitèt pas de trobar un compromes ambé lei liberaus. De mai, eiretier de la Revolucion Culturala, Hua Guofeng e seis aliats poguèron pas criticar totalament lei reviradas de la politica de Mao. De mai, per conclure leis alianças necessàrias a la presa dau poder, deguèron acceptar la reintegracion de Deng Xiaoping. De 1977 a 1978, lei liberaus poguèron donc criticar lei limits de la modernizacion acomençada per Hua Guofeng e obtenir pauc a pauc lo sostèn de l'armada e de la populacion. Ansin, dau 18 au 22 de decembre de 1978, lo XI^en Congrès dau Partit Comunista Chinés s'acabèt per la desfacha politica de Hua Guofeng e la presa de poder de Deng Xiaoping. Fins a 1981-1982, lei posicions dei maoïstas foguèron pauc a pauc eliminadas au sen dau Partit marcant lo començament de la desmaoïzacion.