Vejatz lo contengut

Negre (uman)

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
« Pòbles d’Africa » dins l’enciclopèdia alemanda Meyers Konversations-Lexikon (1885-1890).

Lo tèrme negre s'utiliza per designar un èsser uman de pèl escura. Concernís sovent d'èssers umans originaris de l'Africa subsahariana, mas pòt tanben qualificar de personas asiaticas (papós[1]...) o oceanianas (aborigèns[2]…).

Los estudis scientifics, fondats dempuèi la mitat del sègle XX sus la genetica, afirmèron que lo concèpte de raça es pas pertinent per caracterizar los diferents sosgrops geografics de l'espècia umana que la variabilitat genetica entre individús d'un meteis sosgrop es mai importanta que la variabilitat genetica mejana entre sosgrops geografics[3],[4]. Le consens scientific actual rebuta per quina que siá causa la preséncia d'arguments biologics per legitimar la nocion de raça, pertinenta sonque per una representacion arbitrària segon de critèris morfologics, etnicocsocials, culturals o politics[5], coma per las identitats[6].

D'un vejaire biologic la pèl escura es un epidèrma que compòrta un fòrt taud de melanina, es donc una adaptacion genetica eissida de la seleccion naturala permetent una proteccion fàcia als rais UV dins de mitans fortement solelhats. Aquestes mitan son mens someses al risc de caréncia en vitamina D al contrari dels païses faiblament solelhats ont los individús son de pèl clara.

Definicion, sinonimes e usatges

[modificar | Modificar lo còdi]
San del Botswana.

Basada sus la pigmentacion de la pèl, la categoria «negra» a pas de definicion formala e objectiva. Al començament del sègleXX, alara que las teorias racialas èran plan espandidas, aqueste tèrme èra associat a la nocion de « raça negra » e designava d'individús amb la color de pel mai o mens escura, sovent de pèls negres e d'uèis bruns[7], originaris de l'Africa subsahariana e dins una mendre mesura d'Asia del Sud e d'Oceania[8]. Als sègle XIX e XIX, d'antropològs ensejavan de definir una « raça negra ». Aqueste tèrme es tanben utilizat per las legislacions dels Estats que practicavan una discriminacion basada sus una distinccion entre raças.

La pertinença de la classificacion de l'umanitat en un cert nombre de « raças » es ara contestada e debatuda pels scientifics, subretot a partir de las recercas geneticas. Alberto Piazza en 1997[4], Craig Venter en 2000[9] e Tony Fitzpatrick en 2003 afortisson qu'es impossible de devesir l'umanitat en raças, alara qu'en 2004, Marcus Feldman, Richard Lewontin, Mary-Claire King afirman que lo genòm de las personas permet d'identificar « las zonas geograficas que ne son eissidas », que nomenon « races » en anglés[10]. Lo tèrme de raça demora pasmens un emplec corrent dins unas lengas, coma en anglés.

L'expression melanodèrme (del grèc μέλας, negre, e δέρμα, pel) a pogut èsser emplegat dins de discors pseudoscientifics[11] e d'argumentaris racistas[12].

Notas e referéncas

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Pour les Papous, autonomie et démocratie ne signifient pas liberté, Le Courrier, 28 octobre 2006.
  2. Divergences et Convergences. Revue Anglophonia N 21.
  3. http://www.hominides.com/html/dossiers/race.php
  4. 4,0 et 4,1 https://archive.is/20120803132418/http://www.larecherche.fr/content/recherche/article?id=19806. Error de citacion : Etiqueta <ref> no vàlida; el nom «larecherche.fr» està definit diverses vegades amb contingut diferent.
  5. Jean-François Bayart, L'Illusion identitaire, Fayard, 1996
  6. Atlas marenches  Modèl:Éd. 1988.
  7. La Géographie par l'image et la carte, pour la section préparatoire et les classes enfantines, publié par la Librairie générale vers 1915 : « La race noire peuple le Centre et le Sud de l'Afrique ; elle peuple aussi une partie de l'Océanie et de l'Amérique. »
  8. Natalie Angier, "Do Races Differ? Not Really, DNA Shows", New York Times, 22 d'agost de 2000.
  9. https://web.archive.org/web/20151006203407/http://www.larecherche.fr/savoirs/evolution-homme/races-01-07-2004-83213
  10. Subre la non scientificitat d'aquels discorses, veire Schaub (Jean-Frédéric), Pour une histoire politique de la race, Paris, Seuil, 2015, p. 158 sq.
  11. « Leucoderme, mélanoderme », Libération, 1èr de junh de 2006.