Vejatz lo contengut

Amistat

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Amistat

L'amistat es una relacion afectiva entre doas personas fòra del cercla de la familha, un sentiment convengut amb una autra persona, que se cerca fisança, consolacion, amor e respècte. L'amistat es una de las relacions interpersonalas mai comunas que la majoritat dels èssers umans tenon dins lor vida.

Lo cas mai comun d'amistat qu'interven entre un animal e un uman e lo can; aqueste darrièr se dich èsser lo melhor amic de l'èsser uman. L'amistat se produsís en diferentas estapas de la vida e en diferents gras d'importància e transcendéncia. L'amistat naís quand los subjèctes de l'amistat se ligan entre se, e tròban en eles quicòm de comun. I a d'amistats que naisson en paucas minutas après se ligar e d'autras que trigan d'ans per venir. I a d'amistats que duran unas oras e d'autras que duran tota la vida. I a d'amics que se veson un sol còp en la vida e per d'autres se contunhan veire pendent de decennis.

Amigas al Kenya

"Amistat" ven del latin amicus; amic, que se derivèt possiblament de amore; aimar. Tanben se dich qu'"amic" ven del grèc a; privatu e ego; ieu, e alara "amic" significariá "sens lo mieu ieu", que se considèra alara l'amic coma l'autre ieu.

L'amistat es una relacion afectiva entre doas personas e es considerada coma una experiéncia umana de vitala importància; quitament, foguèt santificada per diferentas religions. Al Poèma de Guilgameix -un poèma babilonian que se tròba entre los primièrs trabalhs literaris de l'istòria- se relata l'amistat dins Guilgameix e Enkidu.

Los grecoromans avián, entre autres diferents exemples, l'amistat entre Orestes e Pilades. Aristòtel destriava tres manas d'amistiay (filia): l'amistat pel plaser; l'amistat per interés; l'amistiat dels òmes de ben, semblables per la vertut. Al sègle I Abc, dins son tractat filosofic De l'amistat (en latin Laelius de amicitia), Ciceron definiguèt l'amistiat coma: « Ententa en totas causas divinas e umanas, acompanhada de benvolença e de caritat »

Los evangèlis canonics parlan d'una declaracion de Jèsus: degun possedís pas mai grand amor qu'aqueste, çò de sacrificar sa vida per los sieus amics. (Joan XV: 13).

Dins la cultura

[modificar | Modificar lo còdi]

Las relacions d'amistat foguèron largament representadas tant dins lo mond de la literatura coma dins lo mond del cinèma e la television, tant que se realizar una lista vertadièrament completa seriá impossibla, es aisit de las identificar dins gaireben totas las òbras.

Lo Quichòte e Sancho Panza, Sherlock Holmes e Watson e los Tres Mosquetaris son d'exemples variats de diferents tipes d'amistats intimas expausada dins la literatura. Dins lo mond del cinèma e la television, se pòt trobar dempuèi los classics coma Laurel e Hardy fins a la seria de television Friends, una comèdia de situacion que virava entièrament a l'entorn de las amistats de sièis personatges.

Teorias sus l'amistat

[modificar | Modificar lo còdi]

De psicològs prepausèron una teoria evolucionista que considèra que las relacions socialas, mai que mai l'amistat, sorgís d'un besonh d'aperténer a un grop social amb las limitacions e esperanças de l'envestiment en energia sociala per ne recebre un retorn en un futur. Aquela teoria es la Teoria de la comunication de Hall, Jeffrey A.; Davis, Daniel Cochece per exemple.[1] Dins unas d'aquestas teorias se calculèt las orasque cal per formar una amistat comuna (50 oras gaireben) e una amistat fòrta, o se far de melhors amics, (200 oras gaireben).[2]

  1. Jeffrey A., « Proposing the Communicate Bond Belong Theory: Evolutionary Intersections With Episodic Interpersonal Communication », 27
  2. Jeffrey A., « How many hours does it take to make a friend? »

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]