Hopp til innhald

Kringle

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Søt kringle frå Dresden.
Bakeri på Torekällberget i Södertälje med kringle utanfor. I byen baker dei södertäljekringler.
Eit utval av salte og søte kringler.

Kringle er ein type bakverk med form som to samansette ringar. Kringler kan vera salte eller søte, og etast til dømes som kaffimat eller snacks.

Ein kan baka kringle av kveite- eller rugmjøl. Deigen blir rulla ut til ei lang, smal pølse og forma som åttetal eller ringar.

I mange land har kringle blitt symbolet for eit bakeri. Den salte kringla er populær i Sentral-Europa. På tysk blir denne typen kalla Brezel. Ein variant av tyske Brezel er Laugenbretzel, som blir bakt av kveitemjøl, malt, salt, gjær og vatn. Ein Laugenbrezel blir ofte strødd med grove saltkron eller med karve.

Kringler kan òg bakast søte, med mjølk, egg, smør, sukker, kveitemjøl og gjær.[1] Södertäljekringla frå Södertälje er eit døme på denne typen bakverk.[2][3]

Opphav og tyding

[endre | endre wikiteksten]

Ei klassisk kringle førestiller krosslagde armar.[4] Det var vanleg at ein bad på denne måten i mellomalderen.[5] Det blir hevda at det var ein italiensk munk som skapte bakverket på 600-talet, at kringlene symboliserte elevane hans under bønnetida og at elevane fekk kringle som pris.[5] Kringle fekk der namnet pretiolas, som tyder ‘liten pris’.[5] I resten av Europa blei kringle sett som eit symbol på flaks, langt liv og suksess.[5]

  1. Bergström, Eva: Södertäljekringlor: en historia om kringlor, kvinnor, kommunikationer, kunder och kommers, Torekällbergets museum, Södertälje 1992 (swe). ISBN 91-87842-02-5. Libris 7767265. 
  2. Södertälje kommun 2006, Historiska kringlor. Publicerat: 2006-03-30, hämtat 2007-10-20 från «Historiska kringlor». Arkivert frå originalen 26. oktober 2007. Henta 24. juli 2009. 
  3. Nationalencyklopedin, Södertäljekringlor. http://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/södertäljekringlor (hämtad 2020-07-04)
  4. «Varifrån har kringlan fått sin form?». Världens Historia. 2010. Henta 5 mars 2013. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Varifrån har kringlan fått sin form?». Världens Historia. 2010. Henta 5 mars 2013. 

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Commons har multimedium som gjeld: Kringle