stout

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  stout    (hulp, bestand)
• IPA: / stɑut / (1 lettergreep); /stɑu̯t/

Woordafbreking

• stout

Woordherkomst en -opbouw

• [A]: de meer negatieve betekenis "ondeugend" is aangetroffen vanaf 1612 en ontstaan uit Middelnederlands  stout bn  "dapper, vermetel", in die betekenis van aangetroffen vanaf 1220; die gaat via Oudnederlands *stolt "dapper" en Middelnederduits  stolt bn  "voornaam, trots" en Oudhoogduits  stolz bn  "overmoedig, trots, gemeen" terug op het het Proto-Germaanse *stulta- "dapper"; cognaat met Engels stout en Duits stolz
• [B]: van Engels  stout zn  dat via het Oudfrans teruggaat op het Proto-Germaanse *stulta- "dapper"

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	stout	stouter	stoutst
verbogen	stoute	stoutere	stoutste
partitief	stouts	stouters	-

Bijvoeglijk naamwoord

[A] stout

1. in overtreding van een gestelde regel, met onvoldoende respect (vooral gezegd over jongere kinderen, schertsend ook over volwassen personen)

   ▸ Ik vind de tekeningen grappig en Jip en Janneke zijn heel erg stout. Ze moeten appeltjes brengen naar hun opa en ze nemen uit elke appel een hap.

   ▸ Zo mag onze oudste geen eten op de grond gooien, terwijl de jongste bijna niets anders doet. Dit is dan ook niet stout, leg ik de oudste uit, omdat de baby daar nog niks aan kan doen.

   ▸ Uiteindelijk zouden een boel mensen, vooral vrouwen, voor hun gevoel stout moeten zijn. Die Zoom-vergadering niet accepteren, maar gewoon in de trein stappen of in de auto.

   ▸ Soms ook gehuld in een schapevacht, een ruige muts op het hoofd en een ketting in de hand. Of verkleed als duivels... 'Zijn hier ook stoute kinderen? ??

2. (verouderd) zonder angst

   • Stout en boud. 

   ▸ Gaston Eysselinck wordt door librettist Jules Terlingen in de opera De fatale ontgoocheling te Oostende geschilderd als een compromisloze linkse idealist: Laten wij stout dromen opbouwen en de durf hebben de uitvoering ervan aan te pakken, zo begint zijn eerste monoloog.

3. (verouderd) met een sterke uitwerking

   • Een stout bier. 

   ▸ ⧖ Amerika! - welk dichtrenlied
   Verheft tot stouter galm zich niet,
   Waar gij 't geklank uws naams laat hooren?

4. (eufemisme), (seksualiteit) seksueel prikkelend

   ▸ Een deelneemster uit het Voice-seizoen van 2019 oefende haar optreden in de studio, ze kreeg de opdracht in de lens te kijken. „Stout hoor”, zei de regisseur. „Wat kijk je sexy.”

• 
  1. Sinterklaas straft een stout kind (afbeelding uit 1852).

Synoniemen

• [1] ondeugend, ongehoorzaam
• [2] dapper, zelfverzekerd
• [3] sterk, stevig
• [4] erotisch, gewaagd

Antoniemen

• [1], [4] braaf
• [1] lief
• [2], [3] laf

Verwante begrippen

• [1] brutaal
• [2] boud, dapper, ferm, onvervaard, vermetel

Hyponiemen

• overstout

Afgeleide begrippen

• [1] stouterd, stouterik, stoutheid, stoutig
• [2] stoutmoedig, stoutweg, verstouten

Uitdrukkingen en gezegden

[2] "zonder angst"

• De stoute schoenen aantrekken

Iets gewaagds ondernemen, jezelf ertoe brengen om gevaarlijks te doen

• Filips de Stoute

"Moedige Filips"

• Een stout stukje

Een prestatie die van  lef zn  getuigt

[4] "seksueel prikkelend"

• Stoute spelletjes

Erotisch vermaak

Citaten

[1] "in overtreding van een gestelde regel, met onvoldoende respect"

∗ Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe

Vertalingen

    1. in overtreding van een gestelde regel, met onvoldoende respect   

Duits: spitzbübisch (de), böse (de), ungezogen (de), unartig (de) Engels: naughty (en), mischievous (en)

Frans: méchant (fr), (van kinderen) vilain (fr) Spaans: travieso (es)

Vertalingen

    2. zonder angst   

Duits: kühn (de), wagemütig (de) Engels: audacious (en), bold (en), intrepid (en)

Frans: audacieux (fr) m, audacieuse (fr) v Spaans: osado (es), atrevido (es)

    4. seksueel prikkelend   

Duits: spitzbübisch (de), unanständig (de) Engels: naughty (en), mischievous (en)

Frans: grivois (fr) Spaans: pícaro (es)

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stout	stouts
verkleinwoord	stoutje

Zelfstandig naamwoord

[B] stout o / m

1. (drinken) donker bier

   ▸ De bedoeling is dat de consument, waar hij ook Bavaria bestelt, overal exact hetzelfde pilsje krijgt. Bij een uitgesprokener bier zoals IPA of een vatgerijpte stout zijn zulke fluctuaties minder problematisch.

• 
  Een glas stout.

Gangbaarheid

• Het woord stout staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "stout" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  stout (VS)    (hulp, bestand)

stellend	vergrotend	overtreffend
stout	stouter	stoutest

Bijvoeglijk naamwoord

stout

1. krachtig, sterk, stevig
2. corpulent, dik, gezet

enkelvoud	meervoud
stout	stouts

Zelfstandig naamwoord

stout

1. (drinken)  stout zn , donker bier