Ruk (natuurkunde)
- العربية
- Беларуская
- বাংলা
- Català
- Čeština
- Чӑвашла
- Deutsch
- Ελληνικά
- English
- Español
- Euskara
- فارسی
- Suomi
- Français
- עברית
- हिन्दी
- Magyar
- Bahasa Indonesia
- Italiano
- 日本語
- 한국어
- Latina
- मराठी
- Bahasa Melayu
- Plattdüütsch
- Polski
- Português
- Română
- Русский
- Srpskohrvatski / српскохрватски
- Simple English
- Slovenčina
- Slovenščina
- Српски / srpski
- Svenska
- தமிழ்
- Türkçe
- Українська
- Oʻzbekcha / ўзбекча
- Tiếng Việt
- 中文
- 粵語
Hulpmiddelen
Algemeen
Afdrukken/exporteren
In andere projecten
Uiterlijk
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De ruk (jerk = plotse verandering in het Engels) is de tijdsafgeleide van de versnelling. Het is dus de derde afgeleide naar de tijd van de positie:
Hierin is
- de positie
- de snelheid
- de versnelling
De eenheid van ruk is .
In het Engels bestaan ook namen voor nog hogere afgeleiden van de plaatsvector:
- vierde afgeleide: ‘snap’ of ‘jounce’ (van het werkwoord ‘to snap’, dat o.a. happen betekent)
- vijfde afgeleide: ‘crackle’
- zesde afgeleide: ‘pop’.
Grootheden en eenheden in de (klassieke) mechanica
lineaire/translatie grootheden | ||||||||
Wat meten tijdsintegralen? | 'nabijheid' ('nearness') | 'verheid' ('farness') | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dimensie | L−1 | 1 | L | L2 | ||||
T9 | presrop (Engels) m−1·s9 |
absrop (Engels) m·s9 |
||||||
T8 | presock (Engels) m−1·s8 |
absock (Engels) m·s8 |
||||||
T7 | presop (Engels) m−1·s7 |
absop (Engels) m·s7 |
||||||
T6 | presackle (Engels) m−1·s6 |
absrackle (Engels) m·s6 |
||||||
T5 | presounce (Engels) m−1·s5 |
absounce (Engels) m·s5 |
||||||
T4 | preserk (Engels) m−1·s4 |
abserk (Engels): D m·s4 |
||||||
T3 | preseleration (Engels) m−1·s3 |
abseleration (Engels): C m·s3 |
hoek/rotatie grootheden | |||||
T2 | presity (Engels) m−1·s2 |
absity (Engels): B m·s2 |
Dimensie | 1 | geen (m·m−1) | geen (m2·m−2) | ||
T | presement (Engels) m−1·s |
tijd: t s |
absition/absement (Engels): A m·s |
T | tijd: t s |
|||
1 | placement (Engels) golfgetal m−1 |
afgelegde weg: d plaatsvector: r, s, x afstand: s m |
oppervlakte: A m2 |
1 | hoek: θ rad |
ruimtehoek: Ω rad2, sr |
||
Wat meten tijdsafgeleiden? | 'rasheid' ('swiftness') | |||||||
T−1 | frequentie: f s−1, Hz |
snelheid (scalar): v snelheid (vector): v m·s−1 |
kinematische viscositeit: ν diffusiecoëfficiënt: D specifiek impulsmoment: h m2·s−1 |
T−1 | frequentie: f s−1, Hz |
hoeksnelheid: ω, ω rad·s−1 |
||
T−2 | versnelling: a m·s−2 |
verbrandingswarmte geabsorbeerde dosis: D radioactieve-dosisequivalent m2·s−2, J·kg−1, Gy, Sv |
T−2 | hoekversnelling: α rad·s−2 |
||||
T−3 | ruk: j m·s−3 |
T−3 | hoekruk: ζ rad·s−3 |
|||||
T−4 | jounce/snap (Engels):
s m·s−4 |
|||||||
T−5 | crackle (Engels): c m·s−5 |
|||||||
T−6 | pop (Engels): Po m·s−6 |
|||||||
T−7 | lock (Engels) m·s−7 |
|||||||
T−8 | drop (Engels) m·s−8 |
|||||||
M | lineaire dichtheid: kg·m−1 |
massa: m kg |
ML2 | massatraagheidsmoment: I kg·m2 |
||||
Wat meten tijdsafgeleiden? | 'sterkheid' ('forceness') | |||||||
MT−1 | dynamische viscositeit: η kg·m−1·s−1, N·m−2·s, Pa·s |
impuls: p (momentum), stoot: J, p (impulse) kg·m·s−1, N·s |
actie: 𝒮 actergie: ℵ kg·m2·s−1, N·m·s, J·s |
ML2T−1 | impulsmoment (momentum angularis): L kg·m2·s−1 |
actie: 𝒮 actergie: ℵ kg·m2·s−1, N·m·s, J·s |
||
MT−2 | druk: p mechanische spanning: energiedichtheid: U kg·m−1·s−2, N·m−2, J·m−3, Pa |
oppervlaktespanning: of kg·s−2, N·m−1, J·m−2 |
kracht: F gewicht: Fg ·kg·m·s−2, N |
energie: E arbeid: W warmte: Q kg·m2·s−2, Nm, J |
ML2T−2 | krachtmoment (torque): M, τ kg·m2·s−2, Nm |
energie: E arbeid: W warmte: Q kg·m2·s−2, Nm, J |
|
MT−3 | yank (Engels): Y kg·m·s−3, N·s−1 |
vermogen: P kg·m2·s−3, W |
ML2T−3 | rotatum: P kg·m2·s−3, N·m·s−1 |
vermogen: P kg·m2 ·s−3, W |
|||
MT−4 | tug (Engels): T kg·m·s−4, N·s−2 |
|||||||
MT−5 | snatch (Engels): S kg·m·s−5, N·s−3 |
|||||||
MT−6 | shake (Engels): Sh kg·m·s−6, N·s−4 |
Elementaire begrippen in de mechanica
Lineaire grootheid: | (bewegings)snelheid · versnelling · ruk | massa | impuls · stoot · kracht |
Rotatiegrootheid: | hoeksnelheid · hoekversnelling | traagheidsmoment | impulsmoment · krachtmoment |
Overig: | eenparige beweging · eenparig versnelde beweging · verplaatsing · rotatie · koppel (natuurkunde) · koppel (aandrijftechniek) · moment en koppel · gewicht |