Piraterij (intellectuele eigendomsrechten)
Piraterij is een bewuste schending van intellectuele eigendomsrechten. Hierbij wordt een werk van literatuur, wetenschap of kunst moedwillig gepubliceerd of vermenigvuldigd zonder de uitdrukkelijke toestemming van de rechthebbende. Het is dus iets anders dan plagiaat, waar iemand beweert auteur te zijn van andermans werk. Vaak gaat het bij piraterij om digitale distributie via het internet of anderszins, maar ook bij goederen als merkproducten is het een probleem dat zich voordoet.
Roofdruk
[bewerken | brontekst bewerken]Een roofdruk is een herdruk die is vervaardigd zonder toestemming van de rechthebbende, meestal de auteur of de oorspronkelijke uitgever. Roofdruk komt onder andere voor bij boeken, composities en films.
Controverse
[bewerken | brontekst bewerken]Veel van de plegers van met name digitale piraterij zien hun activiteit niet als misdaad. De term piraterij of piracy wordt volgens sommigen dan ook ten onrechte gebruikt, omdat het zou refereren aan de nautische vorm van piraterij waarbij ook vandaag de dag nog vele doden per jaar vallen. Er is veel discussie over de vraag of auteursrechtelijke piraterij een echte misdaad zou zijn. Sommigen stellen dat er op het eerste gezicht geen direct aanwijsbare schade is, maar zelfs voordeel omdat meer mensen toegang krijgen tot informatie. Daar wordt tegenover gesteld dat de gemiste inkomsten wel degelijk als schade gezien kunnen worden. Een vaak gebruikt tegenargument is dat veel plegers van piraterij de betreffende informatie toch niet hadden gekocht als dat de enige manier was om eraan te komen.
Sommige plegers van piraterij proberen hun acties te legitimeren door juist de muziek- en filmindustrie te beschuldigen van het veroorzaken van piraterij door onredelijk hoge prijzen te vragen. Daarnaast is software en media soms voorzien van Digital Rights Management, waardoor de mogelijkheden bij legitieme producten kunnen worden ingeperkt. Hierdoor zouden consumenten haast gedwongen worden om van illegale kopieën gebruik te maken, de gelegenheidstheorie;[bron?] door de beveiliging op digitale media zo eenvoudig omzeilbaar te maken zouden consumenten haast uitgenodigd worden om dit ook te doen, vergelijkbaar met de bank die een geldkoffer na sluitingstijd voor de deur laat staan.
Digitale piraterij
[bewerken | brontekst bewerken]Digitale piraterij verwijst naar het illegaal aanbieden en verspreiden van auteursrechtelijk beschermd digitaal materiaal, zoals muziek, films, computerspellen en andere software. Dit gebeurt vaak via nieuwsgroepen, warez-websites of peer-to-peerprogramma's zoals µTorrent en BitTorrent.
Film- en muziekproducenten zouden door piraterij jaarlijks honderden miljoenen euro's mislopen. Ander onderzoek suggereert echter dat de werkelijke verliezen veel lager zijn.
De afgelopen jaren wordt er strenger opgetreden tegen digitale piraterij door organisaties zoals BREIN. Het blijft echter een uitdaging om daders te identificeren. Het gebruik van VPN-diensten, Real-Debrid en proxyservers bemoeilijkt de opsporing. VPN’s versleutelen het internetverkeer en verbergen het IP-adres van gebruikers, waardoor hun online activiteiten vrijwel onzichtbaar worden. Real-Debrid biedt toegang tot premium servers die extra anonimiteit en snelheid bieden bij het downloaden van bestanden, terwijl proxyservers het IP-adres maskeren. Hierdoor kunnen mensen die illegaal materiaal uitwisselen vaak buiten het bereik van handhavingsorganisaties blijven.
In 2019 werd de film The Hitman's Bodyguard onderwerp van een civiel geschil in Nederland, toen de Nederlandse subdistributeur Dutch Film Works van kabelexploitant Ziggo bekendmaking van de namen van klanten verlangde die deze film zonder toestemming en betaling via BitTorrent-netwerken zouden hebben gedownload, waarmee dan een inbreuk op het auteursrecht zou zijn gepleegd. DFW wilde na ontvangst van de betreffende gegevens deze klanten benaderen en eventueel aansprakelijk stellen voor deze gestelde inbreuk. In het daartoe aangespannen kort geding werd deze eis afgewezen, omdat de rechter de privacy van betrokkenen zwaarder vond wegen dan het belang van DFW. [1] Ook in hoger beroep werd de door DFW verlangde bekendmaking in november 2019 afgewezen door het Gerechtshof. [2] [3] [4] [5]
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ uitspraak Rechtbank Midden-Nederland 8 februari 2019
- ↑ uitspraak Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 5 november 2019
- ↑ Ziggo hoeft geen inzage te geven in gegevens illegale downloaders
- ↑ Ziggo hoeft adresgegevens illegale downloaders niet te delen
- ↑ Ziggo hoeft illegale downloaders van films nog niet te verraden