Jurriaan Andriessen (componist)

Jurriaan Andriessen (componist)
Algemene informatie
Volledige naam	Jurriaan Hendrik Andriessen
Alias	Leslie Cool
Geboren	15 november 1925
Geboorteplaats	Haarlem
Overleden	23 augustus 1996
Overlijdensplaats	Den Haag
Land	Nederland
Werk
Genre(s)	symfonische muziek, HaFaBramuziek
Beroep	componist, muziekpedagoog en dirigent
Instrument(en)	piano
	(en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Jurriaan Hendrik Andriessen, ook bekend onder het pseudoniem Leslie Cool (Haarlem, 15 november 1925 – Den Haag, 23 augustus 1996) was een Nederlandse componist. Als zoon van de componist Hendrik Andriessen was hij lid van de bekende kunstenaarsfamilie Andriessen en een oom van de beeldend kunstenaar en componist Jurriaan Andriessen en een oudere broer van de componist Louis Andriessen.

Levensloop

Andriessen begon zijn studie muziek/compositie bij zijn vader, en studeerde piano bij Gerard Hengeveld en André Jurres, en directie bij Willem van Otterloo aan het Utrechts Conservatorium te Utrecht. Na zijn examens in 1947 verbleef hij enkele maanden in Parijs met het doel filmmuziek te studeren. Hij werkte in Parijs ook aan muziek voor een aantal poppenfilms. In deze tijd heeft hij ook bij Olivier Messiaen compositie gestudeerd.

Terug in Nederland kreeg Andriessen de opdracht toneelmuziek voor het openluchtspel Het wonderlijke uur te schrijven ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum als vorstin van koningin Wilhelmina der Nederlanden. Voor dit werk (1948) ontving hij de eerste Johan Wagenaar-Prijs. Van 1949 tot 1951 studeerde hij in de Verenigde Staten - in Boston en Tanglewood - bij de Russische dirigent-componist Serge Koussevitzky. Ook heeft hij compositieles gehad van Aaron Copland. Weer terug in Europa maakte hij studiereizen naar Italië en Duitsland.

In 1959 werd Andriessen muzikaal adviseur en componist bij de Haagse Comedie. In 1960 schreef hij ter gelegenheid van het staatsbezoek van de koning van Thailand, in opdracht van het gemeentebestuur van Den Haag, de symfonische rapsodie Thai en werd hij door koning Phra Chaoyuhua Bhumibol Adulyadej benoemd tot Ridder in de Orde van de Witte Olifant.

Andriessen componeerde onder andere Berkshire symphonies, een opdracht van de Nederlandse regering, enkele concerten en een mis voor orkest, Soli Deo Gloria. Andriessen schreef veel toneel- en filmmuziek en muziek bij hoor- en luisterspelen. Een van de films waar hij de muziek voor componeerde was Als twee druppels water (1963). In 1972 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, voor zijn verdiensten op het gebied van de theatermuziek.

Andriessens compositie Il discorso della corona (de Troonrede) voor koperkwintet, uit 1994, wordt jaarlijks op Prinsjesdag ten gehore gebracht door leden van het Residentie Orkest in de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal bij het binnentreden van koningin Beatrix. Bij de inhuldiging van koning Willem-Alexander klonk de compositie eveneens bij het binnentreden van het nieuwe koningspaar.

Composities

Werken voor orkest

Symfonieën

1949 Symphonie Nr. 1 "Berkshire symphonies"
1. Poco adagio - Allegro giusto
2. In memoriam of Alban Berg
3. Vivace
4. Allegro
1963] Symphonie Nr. 3 : (Symphonyen fan Fryslân)
1. Lento (pastorale)
2. Allegro scherzando
3. Lento
4. Allegro molte
1963 Aves - Symfonie nr. 4 voor 3-stemmig gemengd koor en orkest
1970 Symphony Nr. 5 "Time-spirit": een muziektheaterwerk voor klarinet, orkest, popmusici, ballet met dia-projectie van werken van de graficus M.C. Escher
1. Reptiles
2. Intermezzo 1
3. Fishes and birds
4. Intermezzo 2
5. Encounter
1977 La celebrazione - Sinfonia no. 8 (in stile classico), voor orkest
1. Andante sostenuto
2. Lento
3. Tempo di menuetto
4. Finale: Rondo festivo (Allegro giocoso)

Concerten voor instrumenten en orkest

1943 Concertino voor piano en orkest
1. Allegro
2. Andante molto sostenuto
3. Allegro scherzando
1947 Symphonietta concertante voor vier trompetten en orkest
1. Molto lento
2. Allegro
1947 Rhapsodie voor twee piano's en orkest
1948 Concertino voor Piano en orkest
1. Allegro moderato
2. Lento
3. Allegro scherzando
1952 Concerto voor fluit en orkest
1966 Concerto Rotterdam voor Jazz-combo en Symfonie-orkest
1. Lento tranquillo
2. Molto lento
3. Rondo (Allegro vivo)
1968 Concertino voor sousafoon (of tuba) en orkest
1968 Contra-bande Rhapsodia interrotta per orchestra e sousaphono
1972 Movimenti II, voor hobo, klarinet en fagot solo met strijkers en slagwerk
1978 Les branles gaulois, dansensuite voor accordeon en orkest
1991-1992 Concert, voor viool en orkest
1. Largo - Allegro moderato
2. Adagio
3. Rondo allegro

Werken voor koor en orkest

1973 Een prince van Oraengien - Wilhelmus-fantasie voor koor (SATB), vier trompetten, twee hoorns, pauken (groep 1), twee hoorns, vier trombones, grote trom (tevens bekken) (groep 2) en orkest (gecomponeerd ter gelegenheid van het regeringsjubileum van Koningin Juliana der Nederlanden in 1973)
1974 Midwinter song voor midwinterhoorns, gemengd koor, symfonie orkest, orgel
1977 Psalmen trilogie naar Gabriel Smit - Psalmen aufs Neue voor bariton solo, gemengd koor en orkest
1993 Madonna Laura, voor gemengd koor en orkest - tekst: Francesco Petrarca
1. Larghetto
2. Moderato
3. Largo

Andere werken voor orkest

1948 Het wonderlijk uur Suite No. 1 voor orkest
1. Fanfare
2. Tempo di marcia
3. Molto allegro
4. Poco lento
5. Allegretto scherzando
6. Lento-Vivace-Lento
7. Tempo di marcia
1952 Ouverture "Cymbeline"
1960 Thai, symfonische rapsodie
1965 Quattro danze per orchestra
1. Danza dei macchine (Allegro giocoso)
2. Danza del convento (Largo)
3. Danza popolare (Allegro scherzando)
4. Danza della lotta (Allegro agitato-Molto lento-Allegro agitato)
1969 Antifona dell'Aja, voor orkest (gecomponeerd ter gelegenheid van de opening van het Nederlands Congresgebouw in Den Haag)
1971 Ars antiqua musicae casual music for connoisseurs and amateurs for five wind instruments, viola, guitar and percussion
1971 De gepikte vogel, voor het Ricciotti Ensemble
1974 Pasticcio - finale voor symfonieorkest, dixieland band en tape recorder
1977-1978 Five minute pieces, voor orkest
1978 Say cheese variaties voor orkest
1982 Tritogno variaties voor jeugdsymfonieorkest
1984 Monomania e policromia, voor kamerorkest
1984 Time suspended, voor orkest
1994 The merry drakes, ouverture voor orkest, opgedragen aan het Woerdens Symfonieorkest
Ouverture Den Haag
1977 For Synthesiser The Awakening Dream
1978 Hardware Software (for synthesizer)

Werken voor harmonieorkest

1945 Homage à Milhaud
1948 Het wonderlijke uur: suite no. 1
1950 Mars voor het Nederlandse Rode Kruis
1957 Inno della technica, voor harmonieorkest - (gecomponeerd voor de opening van de Technische Hogeschool in Eindhoven in 1957)
1960 Thai Rhapsody voor harmonieorkest
1961 Jaarbeursmars
1961 De Scheveningse Pier
1962 Respiration suite voor blazersensemble
1962 Symphonie Nr. 2 voor harmonieorkest
1968 In pompa magna - intrada voor zes hoorns, vier trompetten, drie tenortrombones, contrabastrombone, tuba, pauken en vier-vijf slagwerkers
1968 A Mexican Overture
1972 Sinfonia dell'arte - sinfonia no. 6 (in stile antico), voor acht blazers
1. Lento-Allegro
2. Andante tranquillo
3. Menuetto
4. Presto
1972 Rococo Concerto voor klarinetsolo en harmonieorkest
1980 Entrata della Regina voor twee trompetten, twee hoorns, drie trombones, tuba, pauken en orgel ad. libitum (ter gelegenheid van de inhuldiging van koningin Beatrix in 1980)
1981 Suite for Jazz-Ensemble and Band
1982 Song for Lilian
1984 Sinfonia "Il Fiume", voor harmonieorkest
1987 Overture for an imaginary play
1988 A Suite for Jazz-Ensemble and (Wind-)Band
1. A Bluebird
2. A Ballad
3. A Samba
1988 Dynamic Overture
1994 Antifoon, voor orgel en harmonieorkest
Concertino, voor fagot solo en harmonieorkest
Concerto grosso, voor saxofoonkwartet en harmonieorkest
1. Allegro Giusto
2. Larghetto
3. Allegro Giocoso
Lunar orbiter - Mars
Music for Bandstand
1. Mars
2. Canary
3. Marlied
4. Passepied
5. Tambourine
6. Mars
Pavane
Song for Lilian

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	Titel	Akten	Première	Libretto
1959	Kalchas		28 juni 1959, Hilversum, televisie
1964	Het zwarte blondje (Massaco)	1 akte, 3 taferelen		Jan Timmerman naar een oud-Italiaans gegeven

Balletten

Voltooid in	Titel	Akten	Première	Libretto	Choreografie
1951	Les otaries ("The seals") Introduction Scène Danse générale et valse Scène Pas de trois Scène Marche Pas d'action Scène finale
1953	De canapé
	Das Goldfischglas

Toneelmuziek

1947 De prins die de hik had, muzikaal sprookje op tekst van Alexander Pola
1953 De storm, muziek voor het toneelstuk van William Shakespeare
1983 Hamlet, muziek voor synthesizers voor het toneelstuk van William Shakespeare
1984 Romeo en Julia, muziek voor koor (met countertenor) voor het toneelstuk van William Shakespeare
1996 Drie rondelen, zangtrio's voor twee sopranen en een alt, tekst Willem Wilmink (naar Charles d'Orleans)

Werken voor koren

1984 Madrigal concerto, voor gemengd koor

Vocale muziek

1982 Who did kill Cock Robin?, voor bariton, hobo en gitaar
1992 Romeinse sonnetten, voor sopraan solo en tien blazers - tekst: Felix Rutten
1995 Una candida cerva, voor sopraan en piano - tekst: Francesco Petrarca, "Sonnet 190"
Madrigal Concerto, voor zangstem en piano

Kamermuziek

1968 Les Bransles Erotiques. voor drie hobo's, althobo, klarinet, altviool, twee bongo, twee tom-tom
1969 Concertino Italiano, voor accordeon ensemble
1982 Four rhythmic studies, voor twee violen, cello en klavecimbel
1985 Cumulus humulus fumulus, voor strijkkwartet
1985 Sextet, voor dwarsfluit, hobo, strijktrio en piano
1985 Klarinetkwartet
1989 Sonate, voor fagot en piano
1989 Divertimento, voor twee hobo's (oboe d'amore) en althobo
1992 Quattro movimenti, voor viool en piano
1992 Fluitkwartet (voor fluit, viool, altviool en cello, opgedragen aan het Kromme Rijn Fluitkwartet)
1993 Six moods, voor saxofoon-ensemble
1994 Il discorso della corona, voor koperkwintet
1994 Dopo il Discorso, voor koperkwintet
1996 Jeux des vents, voor blaaskwintet
Fanfare Festiva, voor twee trompetten
Introduzione e Allegro, voor koperkwartet
Serenade voor koperblazers (twee trompetten, twee hoorns en twee trombones)
Trio Nr. 4, voor dwarsfluit, hobo en fagot

Werken voor orgel

1944 Variaties en Fuga op een thema van Chopin
1961 Communion
1987 Musica per organo
1990 Aspetti di H.F.A.
(?) Fantasie pour Orgue
(?) Fuga a quattre voces
(?) Meditation

Werken voor piano

1961 Quattro Pezzi voor piano linkerhand
1982 Trois pièces de Noël
1984 Rising the scale, invention
Drie dansen
Les Cloches Des Clochards

Werken voor klavecimbel

1989 Musica per clavicembalo

Werken voor beiaard

1976 Les cloches des clochards suite voor beiaard
1980 Thema en variaties voor beiaard, twee trompetten en drie trombones
1992 Optocht voor beiaard (tune voor de Haarlemse stripdagen 1992)

Werken voor harp

1961 Aubade, voor harp solo (t.g.v. de 70e verjaardag van Rosa Spier)
1991 Sonate, voor twee harpen

Werken voor gitaar

1989 Ballade, voor gitaar en harp

Bibliografie

Agnes van der Horst: De Andriessens. Een kleurrijke familie van muzikanten en kunstenaars. Lias, Hilversum, 2013. ISBN 978 90 8803 020 8
Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Sas Bunge, Rutger Schoute: 60 Years of Dutch chamber music - 60 années de musique de chambre néerlandaise - 60 Jahre niederländische Kammermusik. (1913-1973), Amsterdam: Stichting Cultuurfonds Buma, Stichting Nederlandse Muziekbelangen (Amsterdam), 1974, 131 p.
Wouter Paap: Jurriaan Andriessen und die Bühnenmusik, Sonorum Speculum. 1969, Nr. 40, S. 1-19.
Wouter Paap: Nederlandse componisten van deze tijd. Jurriaan Andriessen, Mens en melodie. 13 (1958), S. 98-103.
Marius Monnikendam: Nederlandse componisten van heden en verleden, Berlin: A.J.G. Strengholt, 1968, 280 p.
Marius Flothuis: Jurriaan Andriessen: "Sonata da Camera", per flauto, viola e chitarra, Sonorum Speculum. 1963, No. 15, S. 19-22.
Tom Bouws: Levensbeeld van Jurriaan Andriessen, 's-Gravenhage: Uitg. Sint-Joris 1960. 15 S.
Don Michael Randel: The Harvard Biographical Dictionary of Music, Cambridge (Massachusetts): Harvard University, 1996. ISBN 0-674-37299-9
Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
Wolfgang Suppan: Das neue Lexikon des Blasmusikwesens, 3. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1988, ISBN 3-923058-04-7
Wolfgang Suppan: Lexikon des Blasmusikwesens, 2. ergänzte und erweiterte Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Fritz Schulz, 1976
David M. Cummings, Dennis K. McIntire: International who's who in music and musician's directory - (in the classical and light classical fields), Twelfth edition 1990/91, Cambridge, England: International Who's Who in Music, 1991. 1096 p., ISBN 0-948875-20-8
James L. Limbacher, H. Stephen Wright: Keeping score : film and television music, 1980-1988 - (with additional coverage of 1921-1979), Metuchen, N.J.: Scarecrow Press, 1991. 928 p., ISBN 978-0-8108-2453-9
Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
Jean-Marie Londeix: Musique pour saxophone, volume II : repertoire general des oeuvres et des ouvrages d'enseignement pour le saxophone, Cherry Hill: Roncorp Publications, 1985
Jean-Marie Londeix: 125 ans de musique pour saxophone, Paris: Leduc, 1971
Paul Frank, Burchard Bulling, Florian Noetzel, Helmut Rosner: Kurzgefasstes Tonkünstler Lexikon - Zweiter Teil: Ergänzungen und Erweiterungen seit 1937, 15. Aufl., Wilhelmshaven: Heinrichshofen, Band 1: A-K. 1974. ISBN 3-7959-0083-2; Band 2: L-Z. 1976. ISBN 3-7959-0087-5
Marc Honneger: Dictionnaire de la musique, Paris: Bordas, 1970-76

Externe links

Biografie op de internetpagina van webpodium.nl
Biografie op Donemus.
Uitvoering muzikaal sprookje 'De prins die de hik had' (1947) (fragment 1)
Uitvoering muzikaal sprookje 'De prins die de hik had' (1947) (fragment 2)
Biografie 'Jurriaan Andriessen in Hilversum'
Persoonsrecord en bladmuziektitels op Muziekschatten.nl (linked open data)
Gedigitaliseerde bladmuziek op Muziekschatten.nl
Hilversumse Muziekschatten - Bij Wassende Maan (NPO Radio 4-podcast)
Dubbeltalenten en buitenbeentjes (NPO Radio 4-podcast, uitvoering met context van Rhaposdie voor 2 piano's en orkest (1947))

Bronnen, noten en/of referenties

Caspar Becx, Loek Paques: Componisten en hun Blaasmuziek - repertorium - notities, Utrecht: SAMO Nederland, 1989. 236 p., ISBN 90-70628-16-3

Zie de categorie Jurriaan Andriessen (composer) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.