Joseph Moretti

Joseph Moretti (Milaan?, begin 18e eeuw - Aken, 1 mei 1793) was een Duits architect en sierstucwerker uit de late barokperiode, die voornamelijk in de stedendriehoek Aken-Luik-Maastricht werkte. Samen met de Akense architecten Laurenz Mefferdatis en Johann Joseph en Jakob Couven, en naast de Luikenaren Jean-Gilles Jacob, Etienne Fayen, Barthélemy Digneffe en Jacques-Barthélemy Renoz, en de Maastrichtenaren François, Matheius en Mathias Soiron, kan hij gerekend worden tot de belangrijkste bouwmeesters van de 18e-eeuwse barokarchitectuur in het prinsbisdom Luik en omgeving.^[1]

Biografische schets

Joseph Moretti zou volgens sommige bronnen in Milaan geboren zijn, volgens andere in Aken of Luik.^[2] Zijn geboortejaar is niet bekend. Wellicht was hij de zoon van de sierstucwerker Antoine Moretti, die van 1726-34 met Tomaso Vasalli aan de decoratie van het kasteel Belle Maison in Marchin werkte.

Tot zijn belangrijkste vroege creaties horen de bibliotheek van de Abdij Rolduc in rococostijl^[3] en de bouw van de zogenaamde Hongaarse kapel ('Ungarnkapelle') bij de Akense Dom, in een overgangsstijl tussen Rococo en Neoclassicisme. Moretti kreeg de opdracht in 1756 nadat het werk aan de kapel, door Johann Joseph Couven in 1746 ontworpen, al in 1755 was stilgelegd.^[4] In Vaals bouwde hij van 1761-1765 aan de woning annex textielfabriek van de lakenfabrikant Johann Arnold von Clermont, die zijn fabrieken vanuit Aken hiernaartoe verplaatste.^[5], waarna hij min of meer de vaste architect van deze van oorsprong Akense familie van textielfabrikanten zou worden. In Vaals krijgt men een goed beeld van de architect Joseph Moretti, met het Von Clermonthuis, Kasteel Vaalsbroek, het mausoleum bij kasteel Vaalsbroek, Kasteel Bloemendal en de obelisk, die de grens van de bezittingen van de Von Clermonts in Vaals markeerde.

In Aken zijn, behalve de Ungarnkapelle, maar weinig bouwwerken van zijn hand bewaard gebleven. Van de Klosterather Hof, het Akense refugiehuis van het klooster Rolduc, is slechts een hardstenen poortgebouw overgebleven, dat naar elders is verplaatst. Zijn eigen woonhuis in de Annastrasse bestaat niet meer.

Joseph Moretti stierf op 1 mei 1793 en werd in een grafkelder van de St. Foillankerk, naast de Dom van Aken, bijgezet.^[6]