Cornelis Johannes Kieviet

Cornelis Johannes Kieviet
Algemene informatie
Geboren	Hoofddorp, 8 maart 1858
Geboorteplaats	Hoofddorp
Overleden	Wassenaar, 12 augustus 1931
Overlijdensplaats	Wassenaar
Land	Nederland
Werk
Jaren actief	1890-1931
Genre	Jeugdliteratuur
	Dbnl-profiel
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Cornelis Johannes Kieviet (Hoofddorp, 8 maart 1858^[1] – Wassenaar, 12 augustus 1931) was een Nederlandse onderwijzer en schrijver van jeugdboeken. Publicerend onder de naam C. Joh. Kieviet was hij de schepper van de beroemde romanfiguur Dik Trom.

Dik Trom

Kieviet schreef zo'n vijftig boeken. Zijn eerste boek De twee neven verscheen in 1890 bij G.B. van Goor in Gouda. Het was ontstaan in het Noord-Hollandse gehucht Etersheim, waar hij in 1883 was aangesteld op het juist geopende eenklassige schooltje, waar hij met assistentie van een juf les gaf aan de dorpskinderen van 6 tot 14 jaar. Zijn verhalen liet Kieviet door de oudere kinderen van zijn klas voorlezen aan de jongeren; aan hun reacties las hij af of wendingen succesvol zouden zijn.

In 1891 verscheen Uit het leven van Dik Trom bij Kluitman. Wegens het ondeugende karakter van hoofdpersoon Dik Trom had het Kieviet moeite gekost een uitgever te vinden. Pas na acht jaar was het uitverkocht. Aan de tweede druk werden tekeningen van Johan Braakensiek toegevoegd, en nu liep de verkoop veel beter.

Zaandam

Na de periode in Etersheim was Kieviet vanaf 1903 veertien jaar lang hoofd van de openbare lagere school in Zaandam. Hier schreef hij een vervolgdeel, ditmaal over Diks zoon Jan, dat in 1907 verscheen onder de titel De zoon van Dik Trom. In deze plaats schreef hij ook Toen Dik Trom een jongen was. Tien jaar later ging Kieviet vanwege zijn gezondheid vervroegd met pensioen. Hij verhuisde naar Wassenaar, waar de laatste drie delen van de Dik Trom-serie ontstonden. Hoofddorp (het eerdere Kruisdorp) is duidelijk te herkennen als plaats van handeling in de Dik Trom-boeken.

Behalve een half dozijn aan zijn held Dik Trom gewijde verhalen schreef Kieviet nog tal van andere jeugdromans, vaak ook in een samenhangende reeks, zoals De club "Van zessen klaar", Wilde Bob, De club op reis en De club in Valkenburg (1898-1915). Grote bekendheid kreeg ook het historische jeugdboek Fulco de Minstreel .

De twee detectiveromans voor volwassenen, die hij in zijn latere jaren schreef, trokken minder aandacht.

Kinderboekenmuseum

Het voormalige dorpsschooltje van Etersheim is met de onderwijzerswoning in 2011 aangekocht door Stadsherstel Amsterdam, dat daarna bij het publiek fondsen heeft geworven voor een restauratie. In het gebouw is sinds maart 2013 het kinderboekenmuseum Het schooltje van Dik Trom gevestigd.

Bibliografie

De twee neven (1890)
Frans van Dorentil (1891)
Uit het leven van Dik Trom (1891)
Fulco de minstreel. Een historisch verhaal uit den tijd van graaf Jan I voor jongelieden (1892)
In woelige dagen. Een geschiedkundig verhaal uit de jaren 1345-1351 (1894)
Nog niet te laat! (1894)
Het badreisje van Cor Slung (1895)
De jonge musicus (1896)
Het slot op den Hoef. Een verhaal uit den tijd van Ada van Holland (1897)
Jaepie-Jaepie (1897)
De Club "Van zessen klaar". Oorspronkelijk jongensboek (1898)
Uit de riddertijd (1900)
Wilde Bob (1900)
Frits Wardland (1901)
Slaet opten trommele!. Een verhaal uit het jaar 1572 (1901)
Ab en z'n vrienden (1903)
De Club op reis. Een jongensboek (1903)
Jongens van Oudt Holland (1904)
Okke Tannema (1904)
De hut in het bosch (1905)
De Kennemer vrijbuiter (1905)
Onder verschillende meesters (1905)
De twee broeders. Een Kennemer legende uit de jaren 1420-1436 (1906). Gebaseerd op: Kennemer-legenden, gedramatizeerd door W.J. Hofdijk, 1858
De zoon van Dik Trom (1907)
In "Den Otter". Historisch verhaal uit den tijd der Fransche overheersching (1908)
Het vroolijke trio (1909)
Kleine Olle en zijn ekster (1909)
Vroolijke vertellingen (1909)
Pension Zonneduin (1910)
Gouden daden (1910)
Een Corsicaansche jongen (1912)
Toen Dik Trom een jongen was (1912)
De Duinheks (1913)
Gouden daden (1914)
Uit het notulenboek van Dorus (1915; 2de druk o.d.t. De Club in Valkenburg [1920])
Het geheim van den Canadees (1917)
De geheimzinnige koepel (1918)
Een dozijn Hollandsche jongens (1919)
Dik Trom en zijn dorpsgenoten (1920)
Het tweede boek van Dik Trom en zijn dorpsgenoten (1923)
De "Woelwater" (1924)
Het huisgezin van Dr. Forting (1924)
De zeerover van Oostzaan (1927)
Pim en Kim (1927)
Haar chauffeur (1928, detectiveroman voor volwassenen)
Het kamp in 't spookbosch (1929)
De moord bij den hertenkamp (1930, detectiveroman voor volwassenen)
Avonturen van Dik Trom (1931)

Uitgaven i.s.m. fabrikanten

In den dierentuin (1925) Koek- en beschuitfabriek v/h G. Hille & Zoon
Jachtavonturen met oom Theo en Aboe Do (1926) Koek- en beschuitfabriek v/h G. Hille & Zoon
Benito, de jonge zwerver - deel 1 (1930) N.V. Paul C. Kaiser Biskwie-, Koek- en Beschuitfabrieken
Benito, de jonge zwerver - deel 2 (1932) N.V. Paul C. Kaiser Biskwie-, Koek- en Beschuitfabrieken
Benito, de jonge zwerver - deel 3 (1933) N.V. Paul C. Kaiser Biskwie-, Koek- en Beschuitfabrieken

Vertalingen

De avonturen van Tijl Uilenspiegel. Bewerking van Till Eulenspiegels Streiche van Johannes Nickol, 1903, onder toezicht van C.Joh. Kieviet (1904)
Gulliver's reizen. Bewerking van Gulliver's travels van Jonathan Swift, 1726, onder toezicht van C.Joh. Kieviet (1907)

Verder publiceerde hij rolprentjes, doosjesboekjes (dierenverhaaltjes in miniboekjes), plaatjesalbums.

Literatuur

Henk van Gelder: 't Is een bijzonder kind, dat is ie. Kinderboekenschrijvers van toen. Bussum / Antwerpen, 1980.

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Aangiftes geboorte Haarlemmermeer, maart 1858. Gearchiveerd op 10 april 2022. Geraadpleegd op 28 februari 2020.

[1] Aangiftes geboorte Haarlemmermeer, maart 1858. Gearchiveerd op 10 april 2022. Geraadpleegd op 28 februari 2020.

[1]