Bert De Coninck

Hubert (Bert) Frans Joanna De Coninck (Mechelen, 23 juni 1949 – Lagos, 29 november 2024) was een Belgische rockzanger en rockgitarist. Hij was een belangrijke pionier van de Nederlandstalige rock en van de Belpop. De ‘sugarman van de Belpop’ was ook actief als dichter.

Biografie

Op 15-jarige leeftijd speelde hij bij het rockbandje The Hot Matches. Bert liep ondertussen school op het Pitzemburg-atheneum in Mechelen. Daarna studeerde hij Engels-Spaans aan de tolkenschool. Vervolgens weigerde hij dienstplicht, trok naar Frankrijk en trad toe tot de Communauté de L'Arche, een zelfbedruipende commune van de filosoof Lanza del Vasto. Hij werkte er bij de boeren en ontpopte zich tot straatmuzikant . Na twee jaar trok hij verder naar Marokko.

Jaren '70

In 1975 was De Coninck weer in Mechelen. Onder impuls van zijn stadsgenoot Jean Rousseau schreef hij zich in voor het Humorfestival in Heist. Hij zong er Evelyne en Bijna dood. Het leverde hem prompt de overwinning en 20.000 frank op. Hij tekende ook een platencontract bij Parsifal.

Hij dook vrij snel de studio in om er samen met o.a. Jean Rousseau, Mich Verbeelen, Firmin Timmermans en Chris Joris zijn debuutplaat Enfant terrible op te nemen. Dit debuut wordt algemeen gezien als een van de eerste Nederlandstalige rockplaten in België en kreeg zeer lovende recensies. De liedjes Evelyne, Greetje en Speelgoedpop kregen de nodige airplay.

In het conservatieve Vlaanderen van midden jaren ‘70 veroorzaakte Evelyne, een liedje over ontrouw, de nodige deining. Het werd wél het bekendste nummer van Bert De Coninck en verscheen ook op diverse compilaties.

Hierop volgde een intense periode met veel optredens in kleinere clubs en op de eerste festivals in Vlaanderen en Nederland. Bert De Coninck slaagde er in om tijdens deze optredens het kleinkunst-etiket van het humorfestival in Heist definitief van zich af te schudden. In 1977 trad De Coninck ook op in het Sportpaleis op Nekka77. Hij deelde er de affiche met o.a. Ralph McTell, Wim De Craene en Della Bosiers. Deze editie van het festival staat bij kenners bekend als hét hoogtepunt van Vlaamse kleinkunst. Later zou Nekka uitgroeien tot het fenomeen Nekkanacht.

Pas in 1979 verscheen zijn tweede lp Crapule de Luxe. Op deze plaat werkte hij samen met Jean-Marie Aerts en Serge Feys, net vóór deze heren met T.C. Matic een aardverschuiving in de Belgische rock veroorzaakten. Op de plaat is ook drummer Tony Gyselinck te horen. Er is een opvallende rol weggelegd voor de Brugse zangeres Fran (Fransisca Degeyter 1960-1986). Producer van dienst was Ghislain Slingeneyer, die ook de bas en elektrische piano voor zijn rekening nam. De singles Cadillac, een cover van The Renegades en het reggaenummer Johnny (gezongen door Fran) werden vaak gedraaid op de radio. Maar het was vooral door de nummers Crapule de Luxe en Crapule Sec dat deze lp een regelrechte cultplaat werd die het ook goed deed in de punkscene.

In mei 1979 werd in Brussel het millennium van deze stad luister bijgezet met een reeks concerten. De Coninck trad er op met zijn toenmalige begeleidingsband Sfunks in de concertzaal van de Nationale Basiliek van het Heilig Hart te Koekelberg. Dit werd opgenomen en uitgezonden door de BRT-radio, maar nadien werden de geluidsbanden gewist. Mede hierdoor én door de uitzonderlijke locatie én de hoogstaande muzikale kwaliteit kreeg dit optreden de status van ‘legendarisch’.

Nog in 1979 nam de BRT een opgemerkte tv-special op met liedjes van Crapule de Luxe. Ook de beelden van deze special werden gewist, maar zouden door toedoen van een alerte fan weer in het VRT-archief belanden. De video-clip van Johnny komt uit deze tv-special.

Begin jaren ‘80 richtte Bert De Coninck de groep Crapule De Luxe op. De band bestond uit Bert De Coninck, Eric Neels, Jan Boekaerts, Kries Roose, Ronny Geldhof en Regi Verlinde. In 1981 verscheen de Engelstalige new wave-plaat Rooms for travellers op het Mercury-label. De optredens na de release van deze plaat trokken vooral een rock- en new wavepubliek aan. Maar ook de punks kwamen opdagen. Het nummer Suck it to me belandde op de compilatie Bloodstains across Belgium uit 1997. Deze punk-bootleg bevat ook nummers van o.a. The Kids, The Onion Dolls, P.I.G.Z. en Plastic Bertrand.

Latere jaren

Rond 1982 werd het erg stil rond Bert De Coninck. Begin jaren '90 dook hij op in Portugal. De Coninck werkte er in alle stilte aan een nieuw repertoire en verdiepte zich in de Portugese taal, muziek en literatuur. In 2000 bracht hij de cd Pomme d’Amour uit. Zijn nieuw werk was duidelijk beïnvloed door de zuiderse klanken en poëzie. De liedjes De dood mijn vriendin en Lisboa deden het goed op de radio. Opmerkelijk is dat hij voor de opname van deze cd naar Gent trok. Muzikanten van dienst waren o.a. Eric Neels (slag- en sologitaar), Fapy Lafertin (guitarra en gitaar), Mirko Banovic (bass) en Philippe de Chaffoy (viool en keyboard).

Nog in 2000 bracht Parsifal een verzamel-cd uit omdat de originele vinylplaten inmiddels gegeerde collector's items waren.

Na 2000 was de De Coninck maar heel sporadisch in België. In augustus 2001 was hij samen met violist Joāo Cardeira te gast op het Brusselse stadsfestival Boterhammen in de stad.

In 2005 bracht Wreck Records de tribute-cd Imagine no John Lennon uit. Op deze cd, een initiatief van Kloot Per W, zingt Bert De Coninck het nummer Working Class Hero.

In 2010 verscheen de cd La Salsichafobia de Marzapane op het label Ballon-Media. In deze musical wordt het verhaal verteld van straatmuzikant Carapato die een paard redt van een gewisse dood in het slachthuis. Er is uiteraard een directe link tussen het personage en Bert De Coninck, die zelf een ervaren ruiter was en twee paarden verzorgde. Dit verhaal werd de basis van de strip Marzapane van tekenaar Jamie Persyn.

Na 2010 richtte Bert nog het groepje The Woodbines op. Samen met de Britse bassist Rik Mullender bracht hij hoofdzakelijk covers van Britse en Amerikaanse klassieke hits uit de jaren '60 en '70.

In 2018 nam Bert De Coninck in zijn muziekkamer enkele nummers op met de Britse alleskunners Scoob en Chris Ford. De twee Britten namen de opnames mee naar Somerset om er ginder magische dingen mee te doen. Medio 2020 werden vier uitstekende nummers vrijgegeven op de site Bandcamp onder de naam Château Clochard. Vooral de nummers Little lizard en Gaza lullaby moesten niet onderdoen voor het beste werk van De Coninck. Maar ook de andere liedjes bewijzen dat Bert De Coninck nog steeds een begenadigd songschrijver was.

De Coninck overleed in Lagos in de Algarve, hij werd 75.

Varia

• Het nummer Het is me allemaal teveel werd (in hun beginperiode) live gecoverd door De Kreuners.
• In 1990 nam de groep Gorki (toen nog Gorky) deel aan Humo's Rock Rally. In de opdracht ‘verplichte cover’ brachten ze het nummer Crapule de Luxe. Gorky eindigde als derde in de finale.
• Het nummer Evelyne belandde in april 1977 in de Dutch Charts. Het liedje zou vier weken in deze hitlijst staan en piekte op plaats 24.
• In 2001 werd het liedje Evelyne gecoverd door de Friese band De Kast. Het staat op de dvd ‘Open’.
• In 2013 herwerkte Kloot Per W (toen al gepromoveerd tot dr.) samen met Bert De Coninck het lied Evelyne tot Evil-Ientje. Het werd een bescheiden radio-hitje.
• In het online muziekmagazine Luminous Dash werd Bert De Coninck de ‘sugarman van de Belpop’ genoemd. Net als Sixto Rodriguez begon De Coninck zijn carrière in de jaren ‘70 met een liedje met een hoge suikerwaarde (Evelyne van Bert De Coninck en Sugar Man van Rodriguez). Beide zangers leven op een grote fysieke afstand van hun publiek en leverden hun bekendste werk af in de jaren ‘70.

Discografie

• Bert De Coninck - Evelyne / De Speelgoedpop (Parsifal) 7’’ single
• Bert De Coninck - Blijf nog even hier bij mij / Anderhalve Onsje Wiet (Parsifal) 7’’ single
• Bert De Coninck - Cadillac / De Katvis (Parsifal) 7’’ single
• Bert De Coninck & Fran - Johnny / Marilou-Marilyn (Parsifal) 7’’ single
• Bert De Coninck & Fran - Evelyne / Johnny (KDX) cd-single
• Crapule De Luxe - Rooms for travellers / Suck it to me - 7’’ single
• Bert De Coninck & Jean Rousseau - Enfant Terrible (Parsifal) lp/MC
• Bert De Coninck & Fran - Crapule de luxe (Parsifal) - lp
• Crapule De Luxe - Rooms For Travellers (Mercury) - lp
• Bert De Coninck - Fran - Jean Rousseau - Bert De Coninck - (best of-)cd
• Bert De Coninck - Pomme d'amour (Parsifal) - cd
• Bert De Coninck - La Salsichafobia de Marzapane (Ballon Media) - cd
• Dr Kloot per W vs. Bert De Coninck - Evil-Ientje - MP3
• Château Clochard - MP3 - www.bandcamp.com

Externe links

• Evelyne op YouTube
• Bert De Coninck
• Chateau Clochard
• The Woodbines (Feat. Bert De Coninck)
• Parsifal Records
• Marzapane is een strip die iedereen moet aanspreken

Bronnen, noten en/of referenties