Anakinra
| Anakinra | ||||
|---|---|---|---|---|
| Chemische structuur | ||||
| ||||
| Farmaceutische gegevens | ||||
| Beschikbaarheid (F) | 95% | |||
| Metabolisatie | hoofdzakelijk renaal | |||
| Halveringstijd (t1/2) | 4-6 uur | |||
| Gebruik | ||||
| Merknamen | Kineret | |||
| Toediening | subcutaan | |||
| Databanken | ||||
| CAS-nummer | 143090-92-0 | |||
| ATC-code | L04AC03 | |||
| DrugBank | DB00026 | |||
| Chemische gegevens | ||||
| Molecuulformule | ||||
| ||||
Anakinra (merknaam Kineret) is een biological dat wordt gebruikt voor de behandeling van reumatoïde artritis, cryopyrine-geassocieerde periodieke syndromen, familiaire mediterrane koorts en de ziekte van Still. Het is een recombinante en licht gewijzigde versie van het humane interleukine-1-receptorantagonist-eiwit. Het wordt op de markt gebracht door Swedish Orphan Biovitrum.[1] Anakinra wordt toegediend via een subcutane injectie.[2]
Toepassingen
[bewerken | brontekst bewerken]Het wordt gebruikt als tweedelijnsbehandeling om symptomen van reumatoïde artritis te behandelen nadat behandeling met een disease-modifying antirheumatic drug (DMARD) heeft gefaald.[1][2] Het kan worden gebruikt in combinatie met sommige DMARD's.[1][2][3]
Het wordt gebruikt voor alle leeftijden, van zuigelingen tot volwassenen met een cryopyrine-geassocieerd periodiek syndroom, inclusief neonatale multisystemische ontstekingsziekte.[1][2]
Het lijkt ook effectief te zijn bij de behandeling van macrofaagactiveringssyndroom (MAS), een vorm van cytokinestorm.[4]
Het wordt ook gebruikt voor de behandeling van het syndroom van Schnitzler (off-label in de VS).[5]
Er is aangetoond dat het helpt bij de behandeling van secundaire hemofagocytische lymfohistiocytose (HLH), vooral bij pediatrische patiënten met andere reumatologische aandoeningen.[6]
Offlabel wordt het gebruikt voor de behandeling van systemische juveniele idiopathische artritis (SJIA), jicht, calciumpyrofosfaatafzetting (CPPD), de ziekte van Behcet, spondylitis ankylopoetica, uveïtis en andere auto-inflammatoire syndromen.[7]
Veiligheid
[bewerken | brontekst bewerken]Het middel is niet getest bij zwangere vrouwen, maar bleek veilig te zijn in dierstudies.[2]
Anakinra mag niet worden gebruikt bij mensen die actieve infecties of latente tuberculose hebben, die een laag aantal witte bloedcellen hebben of die TNF-remmers gebruiken.[2]
Bijwerkingen
[bewerken | brontekst bewerken]Meer dan tien procent van de mensen die anakinra gebruiken, heeft reacties op de injectieplaats, hoofdpijn en een verhoogd cholesterolgehalte.[1] Tussen één en tien procent van de ontvangers krijgt ernstige infecties, verminderde witte bloedcellen of verminderde bloedplaatjes.[1] Het is onduidelijk of het gebruik van anakinra het risico op kanker verhoogt; studies worden gecompliceerd door het feit dat mensen met reumatoïde artritis sowieso al een hoger risico op kanker lopen.[1][3]
Chemie
[bewerken | brontekst bewerken]Anakinra verschilt van de volgorde van de interleukine 1-receptorantagonist door één methionine- aminozuur toegevoegd aan het N-uiteinde ervan; het verschilt ook van het menselijke eiwit doordat het niet geglycosyleerd is, omdat het wordt geproduceerd in Escherichia coli.[2]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Anakinra werd voor het eerst goedgekeurd in de VS in 2001[2] en de Europese Unie in 2002.[1]
In 2018 publiceerde NHS England "beleid voor klinische inbedrijfstelling: Anakinra voor de behandeling van periodieke koorts en auto-inflammatoire aandoeningen (alle leeftijden)". Hierdoor kon anakinra in gebruik worden genomen als eerstelijnsbehandeling voor het syndroom van Schnitzler en in gevallen waarin de eerstelijnsbehandeling niet effectief is voor familiale mediterrane koorts, hyper-IgD-syndroom ook bekend als mevalonaatkinasedeficiëntie en TNF-receptor-geassocieerd periodiek syndroom (TRAPS),[8] Ook publiceerde de NHS beleid voor klinische ingebruikname: anakinra/tocilizumab voor de behandeling van de ziekte van Still bij volwassenen die ongevoelig is voor tweedelijns therapie (volwassenen), waardoor anakinra kan worden ingezet voor de ziekte van Still op volwassen leeftijd "als een derdelijnsbehandeling waarbij patiënten ongevoelig zijn voor DMARD's met een steroïde-sparend effect".[9]
In december 2020 werd anakinra door de Amerikaanse Food and Drug Administration goedgekeurd voor de behandeling van deficiëntie van de interleukine-1-receptorantagonist (DIRA), een zeldzame auto-inflammatoire kinderziekte.[10] In 2021 werd aangekondigd dat het ministerie van Volksgezondheid van de Russische Federatie het gebruik van Anakinra voor de behandeling van CAPS had goedgekeurd.[11]
In oktober 2021 publiceerde NHS England Clinical Commissioning Policy: Anakinra for Haemophagocytic Lymphohistiocytosis (HLH) voor volwassenen en kinderen van alle leeftijden, waardoor Anakinra kan worden gebruikt bij de behandeling van HLH.[12]
Ook werd in oktober 2021 werd gemeld dat het Iraanse bedrijf PersisGen "een nieuwe formulering van Anakinra" had ontwikkeld, genaamd PerkinRA.[13] De resultaten van een klinische proef met PerkinRA waren eerder gemeld.[14]
Onderzoek
[bewerken | brontekst bewerken]Anakinra bleek effectief voor meningitis veroorzaakt door een zeldzame genetische mutatie in het gen NALP3 bij een 67-jarige man die was ingeschreven in het Undiagnosed Diseases Network.[15] Onderzoekers van de Johns Hopkins University kondigden in 2019 aan dat anakinra, gegeven aan zwangere muizen met het Zika-virus, foetale sterfte en geboorteafwijkingen had verminderd.[16] In november 2019 meldden onderzoekers van de Universiteit van Manchester dat anakinra mogelijk een nut heeft om te voorkomen dat borstkanker zich naar de botten verspreidt.[17][18]
Anakinara is onderwerp van meerdere klinische onderzoeken om COVID-19-patiënten te behandelen, door zich te richten op mechanismen bij patiënten met hyperinflammatie.[19] In 2021 concludeerde een review en meta-analyse van 9 onderzoeken met 1119 gevallen dat "beschikbaar bewijs aantoont dat behandeling met anakinra zowel de noodzaak van invasieve mechanische ventilatie als het sterfterisico van niet-geïntubeerde ziekenhuispatiënten met COVID-19 vermindert zonder het risico op bijwerkingen."[20]
In 2021 werd gemeld dat anakinra de neuropathische pijn leek te verminderen die werd ervaren door patiënten die chemotherapie met vincristine ondergaan, en zei dat "het herbestemmen van anakinra een effectieve strategie voor gelijktijdige behandeling kan zijn om door vincristine geïnduceerde perifere neuropathie te voorkomen".[21][22]
In juli 2021 evalueert de European Medicines Agency (EMA) de mogelijkheid van het gebruik van anakinra bij COVID-19 bij volwassenen met longontsteking die risicio lopen op longfalen.[23] In september 2021 bleek significante verbetering op te treden na behandeling met anakinra.[24][25]
- ↑ a b c d e f g h UK Anakinra label. UK Electronic Medicines Compendium (5 oktober 2017). Gearchiveerd op 23 maart 2018. Geraadpleegd op 23 maart 2018.
- ↑ a b c d e f g h US Anakinra label. FDA (mei 2016). Gearchiveerd op 17 februari 2017. Geraadpleegd op 23 maart 2018. For label updates see FDA index page for BLA 103950
- ↑ a b (mei 2016). Biologics or tofacitinib for rheumatoid arthritis in incomplete responders to methotrexate or other traditional disease-modifying anti-rheumatic drugs: a systematic review and network meta-analysis. The Cochrane Database of Systematic Reviews (5): CD012183. PMID 27175934. PMC 7068903. DOI: 10.1002/14651858.CD012183.
- ↑ (april 2012). Making sense of the cytokine storm: a conceptual framework for understanding, diagnosing, and treating hemophagocytic syndromes. Pediatric Clinics of North America 59 (2): 329–44. PMID 22560573. PMC 3368378. DOI: 10.1016/j.pcl.2012.03.002.
- ↑ (augustus 2017). Schnitzler Syndrome: a Review. Current Rheumatology Reports 19 (8): 46. PMID 28718061. DOI: 10.1007/s11926-017-0673-5.
- ↑ (September 2019). Benefit of Anakinra in Treating Pediatric Secondary Hemophagocytic Lymphohistiocytosis. Arthritis & Rheumatology 72 (2): 326–34. PMID 31513353. DOI: 10.1002/art.41103.
- ↑ Anakinra (Kineret). www.rheumatology.org. Gearchiveerd op 6 mei 2021. Geraadpleegd op 22 november 2021.
- ↑ NHS England (29 June 2018). Clinical Commissioning Policy: Anakinra to treat periodic fevers and autoinflammatory disorders (all ages). Gearchiveerd op 9 juli 2018. Geraadpleegd op 9 juli 2018.
- ↑ NHS England (29 June 2018). Clinical Commissioning Policy: Anakinra/tocilizumab for the treatment of Adult-Onset Still's Disease refractory to second-line therapy (adults). Gearchiveerd op 13 juli 2018. Geraadpleegd op 13 juli 2018.
- ↑ Kaufman, Michelle B., "FDA Approves New Rituximab Biosimilar & Anakinra to Treat a Rare Disease", The Rheumatologist, 2 februari 2021. Gearchiveerd op 12 februari 2021. Geraadpleegd op 4 februari 2021.
- ↑ Kineret approved in Russia for the treatment of CAPS. The Pharma Letter (17 februari 2021). Gearchiveerd op 5 november 2021. Geraadpleegd op 18 februari 2021.
- ↑ NHS England (oktober 2021). Clinical Commissioning Policy: Anakinra for Haemophagocytic Lymphohistiocytosis (HLH) for adults and children in all ages. Gearchiveerd op 13 oktober 2021. Geraadpleegd op 14 oktober 2021.
- ↑ (en) Iran unveils homemade medicine for treating rheumatoid arthritis in children. Pars Today (28 oktober 2021). Gearchiveerd op 16 december 2021. Geraadpleegd op 3 november 2021.
- ↑ A Phase III, randomized, two armed, parallel, double blinded, active controlled non-inferiority to evaluate the efficacy and safety of PerkinRA (manufactured by Persisgen Par CO) in comparison with Kineret (Reference product, manufactured by SOBi ) in systemic Juvenile idiopathic arthritis.. en.irct.ir. IRCT. Gearchiveerd op 16 december 2021.
- ↑ Kolata, Gina, "When the Illness Is a Mystery, Patients Turn to These Detectives", The New York Times, 7 januari 2019. Gearchiveerd op 9 januari 2019. Geraadpleegd op 9 januari 2019.
- ↑ "Rheumatoid Arthritis Drug Diminishes Zika Birth Defects in Mice", Newsroom, Johns Hopkins Medicine, 6 mei 2019. Gearchiveerd op 23 augustus 2019. Geraadpleegd op 5 september 2019.
- ↑ "Arthritis drugs could be repurposed to help prevent breast cancer spreading to the bone, study suggests", Press release, University of Manchester, 20 november 2019. Gearchiveerd op 30 september 2020. Geraadpleegd op 21 november 2019.
- ↑ (November 2019). Microenvironmental IL1β promotes breast cancer metastatic colonisation in the bone via activation of Wnt signalling. Nature Communications 10 (1): 5016. PMID 31676788. PMC 6825219. DOI: 10.1038/s41467-019-12807-0.
- ↑ "Anakinra in COVID-19: important considerations for clinical trials", Press release, mei 2020. Gearchiveerd op 30 december 2021. Geraadpleegd op 5 January 2021.
- ↑ Barkas, Fotios (17 mei 2021). Anakinra in hospitalized non-intubated patients with coronavirus disease 2019: a systematic review and meta-analysis. Rheumatology: keab447. PMID 33999135. PMC 8194671. DOI: 10.1093/rheumatology/keab447.
- ↑ (mei 2021). Vincristine-induced peripheral neuropathy is driven by canonical NLRP3 activation and IL-1β release. The Journal of Experimental Medicine 218 (5): e20201452. PMID 33656514. PMC 7933984. DOI: 10.1084/jem.20201452.
- ↑ Chemotherapy with fewer side effects may be on the way. University of Queensland (15 maart 2021). Gearchiveerd op 15 maart 2021. Geraadpleegd op 15 maart 2021.
- ↑ (16 juli 2021). EMA starts evaluating the use of Kineret in adult COVID-19 patients at increased risk severe respiratory failure. Gearchiveerd op 21 juli 2021. Persbericht. Geraadpleegd op 20 juli 2021.
- ↑ (en) Kyriazopoulou, Evdoxia (3 september 2021). Early treatment of COVID-19 with anakinra guided by soluble urokinase plasminogen receptor plasma levels: a double-blind, randomized controlled phase 3 trial. Nature Medicine 27 (10): 1752–1760. ISSN: 1078-8956. PMID 34480127. PMC 8516650. DOI: 10.1038/s41591-021-01499-z.
- ↑ (en) Anakinra improved survival in hospitalized COVID-19 patients. www.mdedge.com. Gearchiveerd op 5 november 2021. Geraadpleegd op 9 september 2021.