Jacobus Henricus van ’t Hoff
Jacobus Henricus van ’t Hoff (* 30. August 1852 in Rotterdam; † 1. März 1911 in Steglitz bi Berlin) weer en nedderlännsch Chemiker un de eerste Nobelpriesdräger för Chemie. Van ’t Hoff hett de Chiralität vun dat Köhlenstoffatom, de Ännern vun de physikalisch Eegenschapen in Afhängigkeit vun de Tall vun de Deelken in en Lösung, de Kinetik vun cheemsch Reaktschonen un hör Temperaturafhängigkeit utforscht.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Van 't Hoff sien Vader weer as praktisch Dokter in Rotterdam tätig.
In Rotterdam hett de junge Henricus en latienschloos „Hoogere Burgerschool“ besöcht, de etwa en Realschool in Düütschland to de dormalig Tiet entspreken dee. Siet sien fröheste Jöögd hett sück van 't Hoff för de Chemie interesseert. Nah sien Abitur in dat Johr 1869 hett he an dat Polytechnischen Institut in Delft Technik studeert. Nah twee Jahren kreeg he sien Afsluss un de Berechtigung för en Studium. Af 1871 studeer he Mathematik an de Universität Leiden, denn Chemie af 1872 bi August Kekulé in Bonn un af 1873 bi Charles Adolphe Wurtz in Paris. Wiels sien Studiums hett sück van 't Hoff ok noch för de Philosophie (Auguste Comte) un Dichtkunst (Lord Byron, Heinrich Heine) interesseert.
Noch bevör he sien Dokterarbeit schreev, hett he all en körten Artikel to dat optisch Dreihvermögen un to de Stereochemie vun Köhlenstoffbindunnen.[1] De Artikel wurr aber vun Fachkollegen gar nich beacht.
1874 kreeg he sien Doktertitel an de Universität Utrecht. Dornah hett he sück ahn Spood för en Hoochschoolloopbahn bewurben. He kreeg denn en Assistentenstäe as Hülpslehrer an de Deertenarzneischool vun de Universität Utrecht.
1878 kunn he aber to den Fachberiek Chemie vun de Universität Amsterdam wesseln un kreeg af 1878 en Professur. Dor hett he eenfach Apparaturen entwickelt un sück mit den osmotischen Druck befaat. Sien 1887 bekannt maakt Arbeit „Die Rolle des osmotischen Druckes in Analogie zwischen Lösungen und Gasen“ hett den Grundsteen leggt för dat Bestimmen vun dat Molekulargewicht vun Stoffen in Lösung. Svante Arrhenius un Wilhelm Ostwald hebbt denn de Bedüüden vun van 't Hoff sien Arbeiten erkennt. Up de Grundlaag vun sien Överleggen wurr de Ionentheorie vun wässrig Lösungen (Dissoziatschoon) entwickelt. Van 't Hoff un Wilhelm Ostwald hebbt 1887 de Tietschrift Zeitschrift für physikalische Chemie begrünnd..
Nu kreeg van 't Hoff ok völ Ehrungen. 1896 is he den Roop an de Preußische Akademie der Wissenschaften (bzw. Universität Berlin) in Berlin folgt un hett dor bit to sien Dood warkt. He hett sück dor mit dat Billen vun Salten ut dat Meerwater un de Reegfolg vun de Aflagerungen vun verscheeden Soltschichten bi bestimmt Temperaturen un Drucken befaat.
1901 kreeg he den eersten Nobelpries för Chemie för sien Opdecken vun de Gesetten vun de cheemsch Dynamik un de osmotschen Druck in Lösungen. För sien Versöök hett he de künstlich semipermeablen Membranen vun den Chemiker Moritz Traube bruukt.
Sien Graff befind sück up den Berliner Karkhoff Dahlem. Dat Ehrengraff vun de Stadt Berlin befind sück in dat Feld 1.
Schriften
[ännern | Bornkood ännern]- La chimie dans l’espace. 1875; deutsch: Die Lagerung der Atome im Raume. Braunschweig 1877
- Ansichten über die organische Chemie. 3 Teile, Braunschweig 1878–1881
- Etudes de dynamique chimique. 1884; deutsch: Studien zur chemischen Dynamik. 1898
- Lois de l’equilibre chimique. 1885
- Vorlesungen über Bildung und Spaltung von Doppelsalzen. Leipzig 1897
- Untersuchungen über die Bildungsverhältnisse der oceanischen Salzablagerungen, insbesondere des Staßfurter Salzlagers. Berlin 1897
- Vorlesungen über theoretische und physikalische Chemie. Braunschweig 1898–1900
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ „Vorschlag zur Ausdehnung der gegenwärtig in der Chemie gebrauchten Strukturformeln in den Raum nebst einer damit zusammenhängenden Bemerkung über die Beziehung zwischen dem optischen Drehvermögen und der chemischen Konstitution organischer Verbindungen“, in Günther Bugge, Das Buch der großen Chemiker, Verlag Chemie, Weinheim 1970, S. 397.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Eintrag im Biografisch Woordenboek van Nederland (nedderlannsch).
- Hans-Georg Bartel und Horst Remane: Van ’t Hoff, Nachrichten aus der Chemie, 59 (April 2011), 411−415.
- Viktor A. Kritsman: Wilhelmy, Jacobus H. van ’t Hoff, Svante Arrhenius und die Geschichte der chemischen Kinetik, Chemie in unserer Zeit, 6/97, S. 297 ff. ISSN 0009-2851 CUNZAW