बेल्जियममधील नगरपालिका
बेल्जियममध्ये ५८१ नगरपालिका आहेत (डच: gemeenten;जर्मन: Gemeinden), त्यापैकी ३०० फ्लँडर्समधील पाच प्रांतांमध्ये आणि इतर २६२ वालोनियामधील पाच प्रांतांमध्ये विभागलेल्या आहेत. तर उर्वरित १९ ब्रुसेल्स कॅपिटल रीजनमध्ये आहेत, त्या प्रांतांमध्ये विभागलेले नाहीत. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, नगरपालिका हे बेल्जियमचे सर्वात लहान प्रशासकीय उपविभाग आहेत, परंतु १,००,००० पेक्षा जास्त रहिवासी असलेल्या नगरपालिकांमध्ये, स्थानिक परिषदेच्या पुढाकाराने, निवडलेल्या परिषदांसह उप-महानगरपालिका प्रशासकीय संस्था तयार केल्या आहेत. अशाप्रकारे, ५,००,०००हून अधिक रहिवासी असलेले फक्त अँटवर्प नऊ जिल्ह्यांमध्ये विभागले गेले (डच: districten). बेल्जियन प्रांतांचे उपविभाग (डच: arrondissementen; जर्मन: Bezirke), प्रांत (किंवा राजधानी क्षेत्र) आणि नगरपालिका यांच्यातील प्रशासकीय स्तर, किंवा सर्वात कमी न्यायिक स्तर, इंग्रजीमध्ये यांना जिल्हे मानतात.
नगरपालिकांच्या याद्या
[संपादन]येथे तीन प्रदेशांपैकी प्रत्येकासाठी नगरपालिकांच्या तीन याद्या आहेत:
- ब्रुसेल्स-राजधानी प्रदेशातील नगरपालिकांची यादी (१९ नगरपालिका)
- फ्लेमिश प्रदेशातील नगरपालिकांची यादी (३०० नगरपालिका)
- वालोनियामधील नगरपालिकांची यादी (२६२ नगरपालिका)
इतिहास
[संपादन]१८३० पूर्वी
[संपादन]नगरपालिका, प्रशासकीय विभाग म्हणून, अधिकृतपणे १७९५ मध्ये तयार केले गेले. त्यापूर्वी असलेली डायरेक्टोरी संरचनेपासून ही बनवण्यात आली होती.५,००० पेक्षा कमी रहिवासी असलेल्या नगरपालिकांना तथाकथित कॅंटन नगरपालिकांमध्ये गटबद्ध केल्या गेल्या. १८०० मध्ये, या कॅन्टोन नगरपालिका पुन्हा रद्द करण्यात आल्या आणि स्वायत्त नगरपालिकांची संख्या २,७७६ झाली.
नेदरलँड्सच्या युनायटेड किंगडममध्ये फारसा बदल झाला नाही, फक्त अनेक लहान नगरपालिकांचे विलीनीकरण झाले.
१८३० ते १९६१ च्या दरम्यान
[संपादन]१८३१ मध्ये, बेल्जियमची २,७३९ नगरपालिकांमध्ये विभागणी करण्यात आली. ही संख्या १९६१ पर्यंत कमी-अधिक प्रमाणात स्थिर होती. १८३९ मध्ये बेल्जियमच्या सीमांना मान्यता मिळाल्यानंतर नगरपालिकांची संख्या २,५०८ पर्यंत कमी करण्यात आली, कारण १२४ नगरपालिका नेदरलँडला देण्यात आल्या आणि आणखी ११९ नगरपालिका लक्झेंबर्गच्या ग्रँड डची बनल्या. अधिक तपशीलांसाठी कम्युन्स ऑफ लक्समबर्ग हा लेख पहा. १९२८ पर्यंत नवीन नगरपालिका निर्माण झाल्या. १८५० मध्ये २,५२८, १८७५ मध्ये २,५७२, १९०० मध्ये २,६१७ आणि १९२९ मध्ये जास्तीत जास्त २,६७५ नगरपालिका होत्या. यात पहिल्या महायुद्धानंतर बेल्जियममध्ये जोडलेल्या पूर्व कॅन्टन्सच्या नगरपालिकांचाही समावेश आहे.
१९६१ ते १९७७ पर्यंत
[संपादन]१९६१ मध्ये, तथाकथित एकात्मक कायदा ( डच: Eenheidswet; जर्मन: Einheitsgesetz) लागू झाला. त्यातील चौथा अध्याय नगरपालिकांच्या प्रादेशिक संघटनेला समर्पित होता. नगरपालिका रद्द करण्याचा अधिकार १० वर्षांच्या कालावधीसाठी कार्यकारी शाखेकडे सोपविण्यात आला होता. नगरपालिका आर्थिक कारणास्तव किंवा भौगोलिक, भाषिक, आर्थिक, सामाजिक किंवा सांस्कृतिक स्वरूपाच्या आधारावर विलीन केल्या जाऊ शकत होत्या. १९६४ आणि १९६९ आणि १९७० मध्ये, अंदाजे ३०० नगरपालिकांचे अस्तित्त्व संपुष्टात आले आणि त्या इतर नगरपालिकांमध्ये सामील झाल्या. नगरपालिकांची संख्या १९६१ मध्ये २,६६३ वरून १९६५ मध्ये २,५८६ आणि १९७१ मध्ये २,३५९ इतकी कमी झाली.
कलम ४ च्या घटनेनुसार प्रत्येक नगरपालिका ही फक्त चार अधिकृत भाषेंशी निगडीत असायला हवी. या भाषा १९६२-६३ मध्ये स्थापन करण्यात आल्या होत्या. अधिकृतपणे एकभाषिक भाषा असलेले तीन क्षेत्र आहेत. अन्य भाषा क्षेत्राच्या आसपासच्या काही डझन नगरपालिकांनी त्या अन्य भाषा बोलणाऱ्यांसाठी मर्यादित सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत. केवळ विशेष बहुसंख्य लोकांद्वारे लागू केलेला कायदा कोणत्याही नगरपालिकेची भाषा स्थिती बदलू शकतो. या व्यवस्थेमुळे १९७० च्या दशकात काही लहान नगरपालिकांना सुविधांसह विलीन होण्यास प्रतिबंध केला गेला आणि अशा प्रकारे बेल्जियन नगरपालिका अजूनही या गटात आढळतात, विशेषतः हर्स्टाप्पे, येथे फक्त ८४ रहिवासी (२००६ मध्ये) आहेत.[१]
२१ वे शतक
[संपादन]पाचव्या राज्य सुधारणा (२००१) नुसार नगरपालिकांवरील जबाबदारी फेडरल स्तरावरून तीन प्रदेशांकडे हस्तांतरित केली.
फ्लेमिश बुर्जुआ सरकार (२०१४ - २०१९) ने विलीनीकरणाचा विचार करण्यासाठी नगरपालिकांना कायदेशीर चौकट आणि आर्थिक प्रोत्साहन देईपर्यंत, नगरपालिकांच्या पुनर्रचनेवर याचा तात्काळ कोणताही महत्त्वपूर्ण परिणाम झाला नाही. यामुळे १५ फ्लेमिश नगरपालिका सातमध्ये विलीन झाल्या. फ्लेमिश नगरपालिकांची एकूण संख्या ३०८ वरून ३०० पर्यंत कमी झाली. त्यांच्या नगरपरिषदा 14 ऑक्टोबर 2018च्या नियमित निवडणुकांमध्ये निवडल्या गेल्या आणि १ जानेवारी २०१९ रोजी हा बदल लागू झाला.
एकत्रीकरण आणि महासंघ
[संपादन]१९७० पासून, बेल्जियन राज्यघटनेत कायद्यानुसार नगरपालिकांचे एकत्रीकरण आणि फेडरेशन तयार करण्याची शक्यता समाविष्ट केलेली आहे. ही शक्यता फक्त ब्रुसेल्स संचय तयार करण्यासाठी १९७१ मध्ये एकदाच वापरली होती. यात १९ नगरपालिका आहेत.
हे सुद्धा पहा
[संपादन]- बेल्जियममधील समुदाय, प्रदेश आणि भाषा क्षेत्र
- लोकसंख्येनुसार बेल्जियन नगरपालिकांची यादी
- बेल्जियममधील शहरांची यादी
- बेल्जियममधील पोस्टल कोडची यादी
- भाषा सुविधा असलेल्या नगरपालिका
- बेल्जियमचे प्रांत
- सार्वजनिक कल्याण केंद्र (सीपीएएस, ओसीएमडब्ल्यु)
संदर्भ
[संपादन]- ^ Smeets, Rudi (2006-08-18). "Herstappe – Vijftig procent inwoners gaat mee naar Brussel" (डच भाषेत). Het Nieuwsblad, newspaper. 2007-09-04 रोजी पाहिले.