Iesheilige
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Iesheilige zint de heilige Mamertus, Pancratius, Servaos en Bonifatius. Iesheilige weurt ouch gezag tege de 3 of 4 daag in mei, 11 mei, 12 mei, 13 mei en 14 mei es hunne namesdaag weurt gevierd. De iesheilige kóndige de zomer aan. In de tuin begint dan al good te greuje.
Rónd dees periode van 3, 4 of 5 daag ies dèks sjpraoke van groate wieselinge in de temperatuur. 't Kènt bieveurbeeld 25 grade C. were (1998), daoneve kènt 't sjnachs ouch vreze. Aangenómme weurt dat 't nao de iesheilige neet miè ónder 0 grade Celsius zal goon. Alle potplante, einjaorige plante, zomerbleujersj en ander geveulige gewasse maoge noe nao boete en/of kènne were geplant.
In Mofert weurt traditioneel Mamertus weggelaote en Bonifatius op 11 mei verièrd. Op 14 mei kump dan de iesheilige Sint-Meties (Matthias). Daobie huèrt 't gezèkde Sint-Meties smietj 'nen heite stein in 't ies.
Drie ies heilig getal
[bewirk | brón bewèrke]Umdat drie es 'n heilig getal weurt besjouwd, rekent me in de meiste leng mer drie persone tot de iesheilige. Óf de ièrsjte heilige, Mamertus, weurt neet mètgetèld óf me lièt de lètste, Bonifatius, valle.
Kouw Sophie
[bewirk | brón bewèrke]Op 't Duutsj, in Hongarije en Zjwitserland woort vreuger ouch nog de 15e mei bie de iesheilige gerekend. Dat waor d'n daag van “kouw Sophie”. Dat volksgebruuk sjtamp oet de 11e ièw, toen Sint Sophie de besjermheilige waor van de vrós.
