Ferdinandus Magellanus
Obitus: 27 Aprilis 1521; Mactan
Patria: Regnum Portugalliae
Familia
Coniunx: Beatriz Barbosa
Memoria
Ferdinandus Magellanus (Lusitane Fernão de Magalhães ; natus circa 1480; mortuus 27 Aprilis 1521) fuit explorator Lusitanus. Sabrosae ortus, in Portugallia septentrionali sitae, Carolum I Regem Hispaniae servivit, viam petendo ad occidentem usque ad "Insulas Condimentorum" (hodiernas Insulas Maluku in Indonesia sitas).
Expeditio Magellanica annorum 1519–1522 fuit prima expeditio quae ab Oceano Atlantico in Pacificum navigavit (a Magellano Mare Pacificum appellatum; effecta est transitus per Fretum Magellani), et prima quae omnem transivit Pacificum. Expeditio primam Telluris circumnavigationem complevit, quamquam Magellanus ipse totam navigationem non confecit, interfectus in litore insulae Mactan per Proelium Mactan in Philippinis.
Nomen Magellani commemorant Spheniscus magellanicus familiae Spheniscidarum, quem ipse primus Europaeorum observavit,[1] et Nebulae Magellanicae, nunc galaxias nanas esse intellectae.
Asteroides 4055 Magellan in eius honorem nominatus est.
Iuventus
[recensere | fontem recensere]Puero tirocinio stipendio Regina Leonora eductus erat. Posterius iter faciebant Asia Australis et Orientalis et abhinc 1509 usque 1511 stipedium denuo pro Navarcho Almeida, Sequira, Serrano, gubernatore Albae Quercus merebat. Ad hunc 1506 anno bello Cannanore pedem vulneratus fuit. Tunc, condimenta ex Insulis Moluccis, similis ita per aureum apud Europeam magnopere quaesita erant. Quamquam, foedus Tordecillis iter per mundum occidentalem iuri Lusitano restringit. Igitur tunc Magellan ad Insulas Molucci varias compendiarias studebat praecipue per vias orientales.
Regressus
[recensere | fontem recensere]Anno 1512 Europeam regressus, Islamicis commercium accusatus apud cortem regnis Lusitanis offensas accepit. Anno 1516, Hispaniam perrectus, Hispani civitatis acceptus, et Hispanis morem nomen mutavit. Deinde ad regnum Hispanici Carolum, ad Insulas Moluccenses iter consilium protulit quam rex accepit.
Circumnavigatio et casus
[recensere | fontem recensere]Expeditionem paravit qua prima circumnavigaturus fuisset. Anno 1519, ad Asiam per viam occidentalem iter commisit cum classicula ex quinque navibus. Apud alios 240 nautas erant Elcano navarchus vicarius et Antonius Pigafetta chronographus supernumerariusque, qui iter victuri fuissent.
Americam Australem attigit et Brasiliam vitavit, qua est terra Lusitana. Fretum advenit quod nomen eius hodie fert. Hoc fretum, cuspem continente dividens, oceanos Atlanticum et Pacificum coniungit. Hunc rebellionem subiugit, sed duas naves desideravit. Miros observabant quae sunt inter alios aves sine pennae volatuque et dromedarii sine gibber.
Oceanum Pacificum attigit, et tranquillitas eius observatus, nomen hodiernam appellavit. Oceanum transientes omnes naves duro magnopere passus erant, et alii esurie moriti fuerunt. Die 13 Februarii 1521, insulas adventum quam appellata ab Magellano Insulae Latronum quod cleptas passus erat ex indigenis, nam nunc Insulae Mariana et Guama.
Die 16 Martii 1521, insulae Homonhon Philippinarum adventum ab Magellano est, cum adhunc 150 nautis. Interprete Henrico communicare poterant. Vernaculo rege amicavit, sed apud rixam interfuit, ei pugnante litore Mactan interfectus fuit. Eduardus Barbosa eodem proelio mortuus est.
Cetera fugerunt. Ex 237 Hispanicis, regressi sunt duodeviginti nautae die 6 Septembris, 1522, Ioanne Sebastiano Elcano duce. Unus eorum fuit Antonius Pigafetta, qui totam expeditionem tradidit.
Notae
[recensere | fontem recensere]Bibliographia
[recensere | fontem recensere]Fontes primi
[recensere | fontem recensere]
Verba quae insequuntur vicificanda sunt ut rationibus qualitatis et Latinitatis propositis obtemperent. Quaesumus ut paginam emendes. |
- Pigafetta, Antonio (1906), Magellan's Voyage around the World, Arthur A. Clark (orig. Primer viaje en torno del globo Retrieved on 2009-04-08)
- Maximilianus Transylvanus, De Moluccis insulis, 1523, 1542
- Nowell, Charles E. ed. (1962), Magellan's Voyage around the World: Three Contemporary Accounts, Evanston: NU Press
- The First Voyage Round the World, by Magellan, full text, English translation by Henry Stanley, 3rd Baron Stanley of Alderley, Londinii: Hakluyt, [1874] – six contemporary accounts of his voyage
- Oliveira, Fernando (1550–1560), The Voyage of Ferdinand Magellan, National Historical Institute (published 2002), ISBN 9789715381635, English translation by Peter Schreurs from the original Portuguese manuscript in the University Library of Lieden, The Netherlands.
Alii fontes
[recensere | fontem recensere]- Bergreen, Laurence (14 October 2003), Over the Edge of the World: Magellan's Terrifying Circumnavigation of the Globe, William Morrow, ISBN 9780066211732, ISBN 0-06-093638-X
- Guillemard, Francis Henry Hill (1890), The life of Ferdinand Magellan, and the first circumnavigation of the globe, 1480–1521, G. Philip
- Hildebrand, Arthur Sturges (1924), Magellan, Novi Eboraci: Harcourt, Brace & Co, ISBN 9781417914135 (reprint)
- Joyner, Tim (1992), Magellan, Camden, Me.: International Marine Publishing, ISBN 9780070331280
- Nunn, George E. (1932), The Columbus and Magellan Concepts of South American Geography
- Parr, Charles M. (1953), So Noble a Captain: The Life and Times of Ferdinand Magellan, Novi Eboraci: Crowell, ISBN 0837185211, ISBN 0-8371-8521-1
- Parry, J. H. (1979), The Discovery of South America, Novi Eboraci: Taplinger
- Parry, J. H. (1981), The Discovery of the Sea, Berkley: University of California Press, ISBN 978-0520042360
- Parry, J. H. (1970), The Spanish Seaborne Empire, Novi Eboraci: Knopf, ISBN 978-0520071407
- Pérez-Mallaína, Pablo E. (1998), Spain's Men of the Sea: Daily Life on the Indies Fleets in the Sixteenth Century, trans. Carla Rahn Phillips, Baltimore: Johns Hopkins University Press, ISBN 9780801857461
- Roditi, Edouard (1972), Magellan of the Pacific, Londinii: Faber & Faber, ISBN 0571089453
- Schurz, William L. (May 1922), "The Spanish Lake", Hispanic American Historical Review (Duke University Press) 5 (2): 181–194
- Thatcher, Oliver J. ed. (1907), "Vol. V: 9th to 16th Centuries", The Library of Original Sources, University Research Extension Co, pp. 41–57
- Wilford, John Noble (2000), The Mapmakers, Novi Eboraci: Knopf, ISBN 0375708502
- Zweig, Stephanus (2007), Conqueror of the Seas: The Story of Magellan, Read Books, ISBN 1406760064