ro

Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr 1
[biguhêre]Tewandina ro | ||
---|---|---|
Zayenda nêr a binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | ro | ro |
Îzafe | royê | royên |
Çemandî | royî | royan |
Nîşandera çemandî | wî royî | wan royan |
Bangkirin | royo | royino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | royek | royin |
Îzafe | royekî | royine |
Çemandî | royekî | royinan |

ro nêr
- (erdnîgarî) robar, rûbar, çemên biçûk
- Rehmekê kit bi feqîran û bipirsit gilehê
Heq dizanit di şevan şubhetê avên di royan
Me bi dil zarî û kalîn e heta subhegehê — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
- Rehmekê kit bi feqîran û bipirsit gilehê
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha zazakî ro, soranî رووبار (rûbar), farisî رود (rûd), pehlewî rot, hexamanişî rewteh-, avestayî rewde-, sanskrîtî स्रवति (sreveti-, “herikîn”), ermeniya kevn առու (aṙu: co, cobar) û առոգեմ (aṙogem: av dan), îrlendiya kevn sruth (ro, robar), lîtwanî sravėti (herikîn), yûnaniya kevn ῥέω (rêw: herikîn û ῥυθμός (ruθmos: rîtm), polonî strumień (ro, robar), rusî остров (ostrov: girav), îngilîzî stream (ro, robar, herik), almanî Strom (ro, robar), swêdî ström (ro, robar)... Hemû ji proto-hindûewropî *srew- (herikîn; ro)
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: beek → af
- Almanî: Bach → de n
- Çînî: 溪 → zh (xī)
- Danmarkî: bæk → da
- Erebî: ?نهر → ar
- Esperantoyî: rivereto
- Farisî: ?رودخانه → fa, ?نهر → fa
- Fînî: puro → fi, oja → fi, joki → fi
- Frîsî: streamke
- Gaelîka skotî: allt, sruth
- Holendî: beek → nl, wetering → nl, kreek → nl, vliet → nl
- Îdoyî: rivereto → io
- Îngilîziya kevn: broc, stream → ang
- Îngilîzî: brook → en, stream → en, creek → en, ?runlet → en, ?sike → en
- Înterlîngua: rivo
- Îtalî: ruscello → it
- Îzlendî: lækur → is
- Katalanî: rierol → ca
- Norwecî: å → no
- Oksîtanî: riu → oc
- Papyamentoyî: roi
- Portugalî: riacho → pt, ribeiro → pt
- Romanyayî: pârâu → ro
- Samiya bakurî: johka
- Sirananî: kriki
- Sonxayî: goorudandi
- Spanî: arroyo → es
- Swahîlî: kijito
- Swêdî: bäck → sv, å → sv
- Tirkî: çay → tr, ırmak → tr, nehir → tr, akarsu → tr, ?gündüz → tr, ?şems → tr
- Yûnanî: ρυάκι → el (ryáki), ρέμα → el (réma)
Navdêr 2
[biguhêre]Tewandina ro | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | ro | ro |
Îzafe | roya | royên |
Çemandî | royê | royan |
Nîşandera çemandî | wê royê | wan royan |
Bangkirin | royê | royino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | royek | royin |
Îzafe | royeke | royine |
Çemandî | royekê | royinan |
ro mê
- roj, ne şev
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
- roj, 24 saet
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
- roj, stêra ku ronahî û germiyê dide dinyayê
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
- roj, tav, têhn,
ronahî û germiya ku ji esmanan tê- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Bikaranîn
[biguhêre]Wek peyveke serbixwe, forma standard ya zimanê nivîskî "roj" e, ne "ro". Lê hin peyvan de forma bi peyva "-ro" serdest e: îro (ne îroj), nîvro (ne nîvroj).
Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevrehên din yên kurmancî roj, ron, ronahî, soranî ڕۆژ (roj) (roj), zazakî roc, farisî روز (rûz), pehlewî roç, avestayî reoç-, hexamenişî rewç-, sanskrîtî रोचते (roçetê-), ji proto-îranî *rewç- ji proto-hindûewropî lewk- (Di îraniya kevn de "l" tine bû loma "l" bûye "r". "K" ya proto-hindûewropî di zimanên îranî de dibe "s/z/ş/ç/c/j"). Heman peyva proto-hindûewropî herwiha serekaniya луч (lûç: tîroj) ya rusî, լոյս (loys: ronahî) ya ermeniya kevn, lūx (luks: ronahî) û lūna (heyv) yên latînî, λευκός (lêwkos: ron, geş) ya yûnaniya kevn, luk(k) ya hîtîtî... ye.
Werger
[biguhêre]Lêker
[biguhêre]ro
- gelek, pir, zehf
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Çavkanî
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]ro
- tehl
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Çavkanî
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]ro
- tarî
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Çavkanî
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]ro
- dûr
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Çavkanî
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]ro nêr
- bêdengî, mitî, bêpêjnî
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Çavkanî
[biguhêre]- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Erdnîgarî bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Kontrola wergerê
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Gaelîka skotî
- Lêker bi gaelîka skotî
- Guwaranî
- Rengdêr bi guwaranî
- Kîrîbatî
- Rengdêr bi kîrîbatî
- Mambayî
- Rengdêr bi mambayî
- Norwecî
- Navdêr bi norwecî
- Navdêrên nêr bi norwecî