bezîn
Bilêvkirin
[biguhêre]Lêker
[biguhêre]bezîn (lêkera negerguhêz) | ||
---|---|---|
Rehê dema niha: | ||
RP. Niha | ||
ez | dibezim | |
tu | dibezî | |
ew | dibeze | |
em, hûn, ew | dibezin | |
Fermanî | Yekjimar | bibeze |
Pirjimar | bibezin | |
Rehê dema borî: | /||
RP. Boriya sade | ||
ez | bezîm / beziyam | |
tu | bezî / beziyayî | |
ew | bezî / beziya | |
em, hûn, ew | bezîn / beziyan | |
Formên din: Tewandin:bezîn |
bezîn lêkera xwerû, negerguhêz
- meşîna bi bezê, birêveçûna bi bezê, bi lez çûn yan hatin
- Bû welwele û fixan û zarî
Bû zelzele û bezîn hewarî
Buhtan ji mezin heta biçûkan — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
- Bû welwele û fixan û zarî
- pevçûn, bi hev ketin, şer kirin
- Ekrad wekû iqtiza bikitin du mirov bibezin yekûdu (rabine hev) û xewxayê bikin (qerebalixê bikin), ew qewî bi ziman çêr yekûdu nakin (sixêf û dijûnan nabêjin). — (Mele Mehmûdê Bayezîdî, Amadekar: Jan Dost Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Weşanxaneya Nûbihar, 2010, r. 111, ISBN 9789944360678)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]- kurdî-erebî: بهزین, بهظین
Hevmane
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî weǵʰ- (çûn; birin), proto-îranî *wez-, avestayî vez-, farisî w'z-, pehlewî wez-, zazakî vazd-, sanskrîtî veh-, latînî vehere ("birin"), vehiculum ("erebe") û via ("rê"), danmarkî vej (rê), swêdî väg (rê), îngilîzî way (rê), wagon (vagon).
proto-hindûewropî: *weǵʰ-- ("livîn, revîn") , proto-îranî: *wez- ("bezîn, bazdan, revîn") , avestayî: vez- ("livîn, revîn"), partî: w'z- ("livîn, revîn, çûn"), pehlewî: wez- ("livîn), farisî: bezîden / bez- ("pif kirin"), belûçî: gwest / gwez- ("borîn, derbas bûn"), xunserî: vuza / vuz- ("bazdan, bezîn"), kurmancî: bezîn, bazdan- ("bazdan, bezîn"), zazakî: vazdayen / vazd- ("bazdan, bezîn"), sanskrîtî: veh- ("revîn"), yûnanî: okhos ("erebe"), latînî: vehiculum ("erebe"), vehere ("birin"), via ("rê"), îngilîzî: wagon ("erebe"), weight ("bar, giranî"), way ("rê")
- Çavkanî: Cheung p.429, Watkins p.95, Etymonline
Jê
[biguhêre]Bi zaravayên din
[biguhêre]- Soranî: rakirdin
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: hardloop
- Almanî: rennen → de, laufen → de, ?gerannt → de
- Bambarayî: boli
- Bretonî: redek → br
- Çekî: běžet → cs, běhat → cs
- Danmarkî: løbe → da
- Erebî: ركض → ar (rekede), جرى → ar (cera), ?التراكض, ?الشد
- Esperantoyî: kuri → eo
- Farisî: دویدن → fa, پریدن → fa, فرار کردن → fa, جهش کردن
- Ferî: renna → fo
- Fînî: juosta → fi
- Fransî: courir → fr
- Gaelîka skotî: ruith
- Holendî: rennen → nl, hardlopen → nl, hollen → nl, snellen → nl
- Îbranî: רוץ
- Îdoyî: kurar → io
- Îngilîzî: run → en (to move quickly on two feet), run → en, ?chivvy → en, ?flounce → en, ?gait → en, ?scup → en, ?scurry → en, ?haring → en, ?jogging → en, ?make a bolt for, ?runaround → en, ?scamper → en, ?scampering → en, ?scudding → en, ?skirr → en, ?sprinting → en
- Îrlendî: rith
- Îtalî: correre → it
- Îzlendî: renna → is
- Katalanî: córrer → ca
- Kînyarwandayî: iruka (kwiruka)
- Kornî: resek
- Latînî: currere → la
- Lîmbûrgî: renne → li
- Mayayiya yukatekî: aalkab
- Mecarî: szalad → hu
- Norwecî: løpe → no
- Papyamentoyî: kore
- Polonî: biec → pl
- Portugalî: correr → pt
- Romanyayî: alerga → ro
- Rusî: бегать → ru (begatʹ)
- Samiya bakurî: viehkat
- Sirananî: lon
- Sonxayî: zuru, zur
- Spanî: correr → es
- Swêdî: kila → sv, raka → sv
- Tagalogî: tumakbó
- Teteriya krîmî: cuvurmaq
- Tirkî: koşmak → tr, atışma → tr
- Weylsî: rhedeg → cy
- Yûnaniya kevn: τρέχω (trékhō)
- Yûnanî: τρέχω → el (trécho)
Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | bezîn | bezîn |
Îzafe | bezîna | bezînên |
Çemandî | bezînê | bezînan |
Nîşandera çemandî | wê bezînê | wan bezînan |
Bangkirin | bezînê | bezînino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | bezînek | bezînin |
Îzafe | bezîneke | bezînine |
Çemandî | bezînekê | bezîninan |
bezîn mê
- Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Werger
[biguhêre]- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Lêker bi kurmancî
- Lêkerên xwerû bi kurmancî
- Lêkerên negerguhêz bi kurmancî
- Lêkerên xwerû yên negerguhêz bi kurmancî
- Lêkerên kurmancî bi paşgira -în
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî bi paşgira -în
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Kontrola wergerê
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Gotarên bê beşa mane