Vîtamînên B
Grûpa Vîtamînên B ew ji 8 Vîtamînên gelek pêdivî yên laşî mirov in ên weka B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12 .
Ev vîtamîna di laşên mirova de pir di pêdivî ne. Her çenda van Vîtamînan navên wekhev jî hebin lêbelê dîsan jî ew di pêkhateyên kîmiyayê de pir ji hav di cuda ne. Herwesa ew bi gelemperî her yek ji wana di xwarnekê de hebe yak yan dû bigira zêdatir jî her di heman xwarinê de hene. Ankû piraniya xwarinên yek corê Vîtamîn B têde be. yek an dû corên heman vîtamîn yan bigre zêdetir jî di heman xwarnê de hene.
Bi destxistina wan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Vîtamîn ên B bi pirrnî di goşt de hene. Her weha bi tevahî di xwarinên weka karbohîdartê de bi kêmî têne dîtin. Karbohîdartên pêvajoyê yên wekî şekir û arê spî ji hevpîşeyên xweyên neçareserkirî xwedî vîtamîna B kêmtir in. Ji ber vê sedemê, li gorî qanûnan li gelek welatan (Dewletên Yekbûyî jî tê xwestin) pêdivî ye ku vîtamînên B thiamine, riboflavin, niacin, û folîk asîd piştî pêvajoyê dîsa li arî spî were zêdekirin. Vê carinan li ser etîketên xwarinê "Arûya Zengînkirî" tê gotin. Vîtamînên B bi taybetî di goştên wekî tirkan, ton û kezebê de heye. [1] Çavkaniyên baş ji bo ku vîtamînên B ( fêkîyên an fasûlî)ne. çemên hemû, kartol, mûz, îsotên chili, tempeh, hevîrtirşkê bi tam, hevîrtirşkê brewer da, û benî . Her çend hevîrtirşîna ku ji bo çêkirina bîran tê bikar anîn dibe ku bîran çavkaniya vîtamînên B bin, [2] hebûna wan ji belengaz heya negatîf e ji ber ku vexwarina etanol rê li ber wergiriya tiamîn digire (B 1 ), [3] [4] riboflavin (B 2 ), [5] niyasîn (B 3 ), [6] biotîn (B 7 ), [7] û asîdê folîk (B 9 ). [8] [9] Wekî din, her yek ji lêkolînên pêştir bêtir tekez dike ku zêdebûna vexwarina bîrayê û vexwarinên din ên alkolî dibe sedema kêmbûna net a wan vîtamînên B û rîskên tenduristiyê yên bi kêmasiyên bi vî rengî ve girêdayî.
Karên wan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Grûpên Vîtamî B | Karên wan di laş de |
---|---|
Vîtamîna B1 | Ju bo bergiriya laşê mirov pirr baş e ku dibe sedam ka mirov ji nexweşiya yê dûrb e. Herwesa ew herîkara ji bo çêkirina xanên nû yên leşê mirov |
Vîtamîna B2 | Ji bo dilên mirova û boriyên xwîna laşê mirov pirr baş û pêdivîya. |
Vîtamîna B3 | Ji bo dirust bûn hûrmûnên leşî baş e. |
Vîtamîna B5 | kêm bûne vîtamîn B5 di laşê mirov de di be sedema hatina pirska li ser laşê mirov. |
Vîtamîna B6 | Ji bo dil xweşiyê mirov kû dibe sedam ka mirov ji xemgîniyê dûr bikev e. |
Vîtamîna B7 | Ji bo mû û porê mirov û Nînûk û cildê mirov pirr ya giring e. Gelek caran weka vîtamînê ciwaniyê tê naskirin |
Vîtamîna B9 | Ji bo geşmana aqil û majû pirr giringa herwesa ew jî harîkar mirov ji xemgîniyê dûr be. |
Vîtamîna B12 | B12 Pirr û pirr ji laşê mirov ra girring û başa, çûnke topkên sor yên xwînê di laşên mirova de dirûst dike. Ku dibe sedem ka mirov her bi sax û selemat bi mîne. |
Nîşanên Kêmbûna wan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Çend nexweşiyên bi navê kêmasiya vîtamînê dibe ku ji kêmbûna vîtamînên B be.
Grûpên Vîtamînên B | Bandora kêmbûna wan |
---|---|
B1 | |
B2 | |
B3 | |
B5 | |
B6 | Kêmbûna xwinê ku mirov her dem hest bi ne rehatiyê û tehibînê dike. Herwesa xwrîn leşê mirov bi teybetî li ser ser û çavên mirov di bêjin vê yekê jî (sborrhic dermatitis). Herwesa qerşîne lêvên mirov. Herwesa pirniya lêklînên zanstî diyar dikin ku ew kesên nexweşiya sertan ma'ydê heîn bi piranî ew kesa bûne yên kû vîtamîn b6 di laşê wan de yê kêm. Herwesa verşiya ne jina aviz di be pirnî ji ber kêm bûne heman vîtanîn be. Herwesa hest kirn bi sistîya dast û pêyan bi teybet mirv wesa hest pê dike ku wek derziya têr diçin piranî her bi sedema kêm bûna heman vîtamîne.[10] |
B7 | Dibe sedema tehibîn û westiyanê. Herwesa bêhintengî. Û bi laz lêdan dil. Kêmbûn xwarinê li ba mirov. Herwesa dirust bûne birîna di davê mirov de. Zû ji bîrçone tişta. Êşan sist bûna laşê mirov bi teybetî pê mirov. Zigçon. Warîna pirçê.Evên me behs kirîn hindek ji nîşanên berçavin Ji kêm bûn Vîtamî B [11] [12][13] |
B9 | |
B12 |
Navên Wan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Grûpên Vîtamînên B | Navên wan |
---|---|
B1 | Thiamine |
B2 | Riboflav |
B3 | Niacin |
B5 | Asîta pantotenîk |
B6 | Pyridoxine, pyridoxal, pyridoxamine |
B7 | Biotin |
B9 | Asîta folîk |
B12 | Cobalamins |
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Stipanuk, M.H. (2006). Biochemical, physiological, molecular aspects of human nutrition (2nd ed.). St Louis: Saunders Elsevier p.667
- ^ Winkler C, Wirleitner B, Schroecksnadel K, Schennach H, Fuchs D (adar 2006). "Beer down-regulates activated peripheral blood mononuclear cells in vitro". International Immunopharmacology. 6 (3): 390–5. doi:10.1016/j.intimp.2005.09.002. PMID 16428074.
- ^ Hoyumpa AM (kanûna pêşîn 1980). "Mechanisms of thiamin deficiency in chronic alcoholism". The American Journal of Clinical Nutrition. 33 (12): 2750–61. doi:10.1093/ajcn/33.12.2750. PMID 6254354.
- ^ Leevy CM (1982). "Thiamin deficiency and alcoholism". Annals of the New York Academy of Sciences. 378 (Thiamin: Twenty Years of Progress): 316–26. Bibcode:1982NYASA.378..316L. doi:10.1111/j.1749-6632.1982.tb31206.x. PMID 7044226.
- ^ Pinto J, Huang YP, Rivlin RS (gulan 1987). "Mechanisms underlying the differential effects of ethanol on the bioavailability of riboflavin and flavin adenine dinucleotide". The Journal of Clinical Investigation. 79 (5): 1343–8. doi:10.1172/JCI112960. PMC 424383. PMID 3033022.
- ^ Spivak JL, Jackson DL (hezîran 1977). "Pellagra: an analysis of 18 patients and a review of the literature". The Johns Hopkins Medical Journal. 140 (6): 295–309. PMID 864902.
- ^ Said HM, Sharifian A, Bagherzadeh A, Mock D (kanûna pêşîn 1990). "Chronic ethanol feeding and acute ethanol exposure in vitro: effect on intestinal transport of biotin". The American Journal of Clinical Nutrition. 52 (6): 1083–6. doi:10.1093/ajcn/52.6.1083. PMID 2239786.
- ^ Halsted C (1990). Picciano MF, Stokstad EL, Gregory JF (edîtor). Intestinal absorption of dietary folates (in Folic acid metabolism in health and disease). New York, New York: Wiley-Liss. rr. 23–45. ISBN 978-0-471-56744-8. Ji orîjînalê di 20 îlon 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 28 îlon 2020.
{{cite book}}
:|xebat=
tê tine hesibandin (alîkarî); Parametreya nenas|name-list-format=
tê tine hesibandin (|name-list-style=
tê pêşniyazkirin) (alîkarî) - ^ Watson, Ronald; Watzl, Bernhard, edîtor (îlon 1992). Nutrition and alcohol. CRC Press. rr. 16–18. ISBN 978-0-8493-7933-8.
{{cite book}}
: Parametreya nenas|name-list-format=
tê tine hesibandin (|name-list-style=
tê pêşniyazkirin) (alîkarî) - ^ Kurdi, Kurdiu. "نیشانەكانی كەمی ڤیتامین B6 لە لەشدا بزانن". www.kurdiu.org. Roja gihiştinê 3 çiriya pêşîn 2020.
- ^ "9 Signs and Symptoms of Vitamin B12 Deficiency". Healthline (bi îngilîzî). 7 çiriya pêşîn 2017. Roja gihiştinê 30 îlon 2020.
- ^ "11 symptoms of vitamin B-12 deficiency". www.medicalnewstoday.com (bi îngilîzî). 23 kanûna paşîn 2019. Roja gihiştinê 30 îlon 2020.
- ^ "Vitamin deficiency anemia - Symptoms and causes". Mayo Clinic (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 30 îlon 2020.
Ev rûpel bêkategorî ye. Ji kerema xwe kategoriyan li vê rûpelê zêde bike û alîkariya Wîkîpediyaya kurdî bike. (hezîran 2024) |