Social Work

Kanser fiziksel, ruhsal, duygusal ve sosyal yönlerden hem bireyi hem de ailesini etkileyen bir hastalıktır. Bu araştırma çocuğu kanser hastalığına sahip ebeveynlerin verdikleri tepkilerin aşama yaklaşımına göre incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırmaya katılmaya gönüllü olan kanserli çocuğa sahip 49 anne-baba çalışmaya alınmış ve bu kişilere araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formunda bulunan sosyodemografik bilgilere ve hastalık tanısı sonrası aile üzerinde yaşanan duygusal değişimlere ilişkin sorular yöneltilmiştir. Kanserli çocuğa sahip ailelerin vermiş oldukları tepkilere bakıldığında; çoğunluğu öfke, ilgisizlik, uyku sorunu, sorumluluklarını yerine getirmede güçlük, hassaslaşma, karar vermede güçlük, yalnızlık, karamsarlık ve hastalığın seyri konusunda ümitsizlik sorunlarını yaşamaktadır. Kanserli çocuğa sahip ebeveynlerin kansere aşama yaklaşımına göre tepki verdikleri bulunmuştur.

Nefroloji ünitesindeki sağlık hizmetleri yalnız fiziksel/tıpsal boyuttaki hizmetleri değil aynı zamanda psikolojik ve sosyal boyutu da içeren hizmetlerdir. Tüm dünyada nefroloji ünitesindeki sağlık hizmetleri; nefrologlar ve asistanlar, hemşireler, diyetisyenler, sosyal hizmet uzmanları ve psikologlardan oluşan bir ekip çalışması anlayışıyla verilmektedir. Bu alan sosyal hizmet disiplininde Nefrolojik sosyal hizmet olarak adlandırılmakta ve sosyal hizmet bilgi, değer ve becerilerinin nefroloji ünitesinde tıbbi bakım gören hastalara uyarlandığı bir sosyal hizmet alanıdır. Türkiye’de bu alan, yeterli sayıda sosyal hizmet uzmanının ve akademik çalışmanın bulunmaması nedeniyle istenilen gelişimi gösterememiştir. Buradan hareketle bu çalışmada nefroloji ünitesinde görev yapan ekibin bir üyesi olan sosyal hizmet uzmanın bu alandaki rol ve işlevleri ele alınmıştır.

Avrupa’da Sosyal Çalışma – 16 Farklı Ülke Raporu
Avrupa’da sosyal çalışma ile ilgili bir kitap yazmak, arzu edilen ve önemli, ama aynı zamanda zor bir girişimdir. Tüm bu bölümler varolan politikaların, kuramların, araştırma sonuçlarının, yöntemlerinin, mesleksel tartışmaların vb. büyük çeşitliliğini göstermektedir ve bununla birlikte, bizlere her okuyucunun diğer ülkelerdeki görünümle kendi ülkesindeki görünümleri karşılaştırmak için kullanabileceği eğilimler ve tartışmalar üzerine kapsamlı bir araştırma sunmaktadır. Belki daha da önemlisi, her ülkedeki sosyal çalışmayı bilmek Avrupa genelinde “meta-gelişmelerini”, örneğin sosyal çalışmanın piyasalaşması, işletmeciliğe doğru yönelim, risk yönetimi ve sosyal çalışmanın ve sosyalin değerinin düşürülmesi gibi konuları bilmeyi de gerektirmektedir.
Bu süreçte editörler, herbiri sosyal çalışma alanında donanımlı uzmanlardan oluşan farklı ulusal yazarlara kendi ülkelerinde sosyal çalışma ve sosyal çalışma eğitiminin görünümüne ilişkin (tarihsel ve siyasal konulardan kuramsal, deneysel ve uygulamalı konulara) açık ve sistematik bir rehber sunmuştur. Kısa bir yazıda, gösterilmek istenen yapıyı tamamen kavramayı sağlamak kolay olmasa da konuyla ilgili bir netlik ortaya çıkabilir. Bu süreçte, aynı zamanda, genel ve küresel bağlamda sosyal çalışma birçok toplumdaki sosyal dışlanmayı azaltma girişimle-rinde anahtar kavram olarak görünürken, sosyal çalışmanın içsel ve ulusal yaklaşımları Avrupa genelinde (küresellik bir yana) çok farklı olabilmektedir: siyasal, sosyal ve yasal bakımdan az çok önemli olan, akademik ve muhtemelen mesleksel anlamda güçlü olan ya da yarı profesyonel olarak görülen, bilim temelli ya da kişisel olarak yönlendirilmiş, iş temelli ya da kar odaklı olmayan vb…
Bu süreçler editörler olarak bizleri, Avrupa’da 16 farklı ülkede sosyal çalışma ile ilgili bu yazıların yararlı olduğu ve Avrupa çapında çalışmaların takdir edilmesinin önemi konusunda ikna etti ve aslında sosyal çalışmacılar, eğitimciler, akademisyenler ve politika üreticilerinin Avrupa’da sosyal çalışmanın farklılıkları ve benzerliklerini anlamaları için bu gibi yazılar gereklidir. Aslında kimi zaman, sosyal olarak yapılandırılmış ve politika temelli kavramsal çerçevelerin, farklı ülkelerdeki sosyal çalışmanın ve sosyal çalışma eğitiminin farklı türlerini destekleyen kavramlar editörler için farklı bir dile çevirme konusunda oldukça zorlayıcı olmuştur. Bu yalnızca sözcükleri bir başka dile çevirme sorunu değil; farklı dillerin kullanıldığı ülkelerdeki çeşitli bağlamlar temelinde, ülkelerde terimlerin ortaya çıkışındaki bağlamı ve böylece başka bir dilde nasıl açıklanmış olabileceğini anlama sorunudur.
Bu kitabın, bu anlayışlara yardımcı olmak için bazı katkılar sağlayacağını umuyoruz.
Her şeyden önce sosyal çalışma alanındaki meslek elemanları, eğitimciler ve öğrenciler (ya da Fransızca konuşanlar için sosyal müdahale alanında olan tüm katılımcılar) sosyal çalışmanın ve belirli ülkelerdeki sosyal hizmetlerin durumu hakkında temel bir bilgi veren bu yazıları kullanabilecektir. Her yazı, tüm yazıya öncülük edecek olan tartışma hakkında, yazarın kısa bir özetiyle başlamaktadır. Her yazının sonunda ilgili alanyazın ve önemli internet sitelerine ulaşım için anahtar başvurular belirtilmiştir.
Editörler, içten işbirlikleri için tüm katkı verenlere ve Çek Cumhuriyeti Ostrava Üniversitesi’ndeki Sosyal Çalışma Avrupa Araştırma Kurumu’na, kitabı yayınlayarak ve kitabın geniş kitlelere ulaşmasını sağlayarak destekledikleri için teşekkür etmek istemektedirler.

Peter Erath, Brian Littlechild

ÖNSÖZ Merhaba Değerli Okuyucularımız, Yeni bir yıla girecek olmanın heyecanını yaşadığımız şu günlerde, Hakemli Tıbbi Sosyal Hizmet Dergimizin 8. sayısını siz değerli okurlarımızın istifadesine sunmaktan duyduğumuz sevinç ve gururu ifade etmek isteriz.

İnsanlar diğer insanları genellikle ırk, cinsiyet ve yaş temelli olmak üzere üç farklı boyutta kategorize etmektedir. Ancak insanların bu algılarıyla ilgili gerçekleştirilen çok sayıda bilimsel çalışma genel olarak ırkçılık ve cinsiyetçilik üzerine odaklanmıştır. Yaş ayrımcılığıyla ilgili olarak gerçekleştirilen sınırlı sayıdaki çalışmada genellikle yaşlılara yönelik olarak geliştirilen olumsuz duygu, düşünce ve davranışlar ele alınsa da bu olgu aynı zamanda gençleri de fazlasıyla etkilemektedir. Yaş ayrımcılığı; yaygın olarak görülen ve her insanın bulunduğu yaş itibariyle karşılaşabileceği bir önyargı biçimidir. Bu önyargı yalnızca bireysel boyutta gözlenen bir önyargı olmayıp aynı zamanda ileri yaşlardaki güç sahibi bireylerin kurguladığı sosyal ve politik sistemlerin gençlerin talep ve ihtiyaçlarını görmezden gelmesini de içermektedir. Bu bağlamda gençler toplumsal yaşamın her düzeyinde yeteri kadar söz sahibi olamamakta ve bununla beraber sosyal aktörler tarafından özgür bir birey olarak toplumsal yaşama katılımları engellenmektedir. Bu bölüm gençlere yönelik ayrımcılığın dinamiklerini, göstergelerini ve gençler üzerindeki etkilerini psikososyal ve kültürel boyutlarıyla ele almaktadır.

Öz AMAÇ: Çalışmanın amacı hemodiyaliz hastalarının psikososyal sorunlarını nasıl algıladıklarını ortaya koymaktır. geReÇ ve YÖnTeMLeR: Çalışma Ankara'daki özel bir diyaliz merkezinde diyalize girmekte olan 12 hasta ile niteliksel araştırma yönteminin derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir.

Dergimizin bu sayısının çıkmasında emeği geçen Dr. Ural Nadir'i, saygı ve sevgi ile anıyoruz. Dergimiz, EBSCO HOST ve INDEX COPERNICUS uluslararası, ASOS INDEX ve TÜBİTAK ULAKBİM Sosyal Bilimler, Türkiye Atıf Dizini ulusal bilimsel veri tabanları içerisinde yer almaktadır. The journal is indexed into the international scientific databases of both EBSCO HOST and INDEX COPERNICUS, and also ASOS INDEX, TUBITAK ULAKBIM and Türkiye Atıf Dizini in which the national scientific databases of social sciences. ABSTRACT Aim: The purpose of this study is to determine professional practices and working conditions of social workers and their relations with their managers and other profes-Araştırma Toplum ve Sosyal Hizmet Cilt 28, Sayı 1, Nisan 2017

In social work education, it is important to look out for diversities and shape professional practice accordingly. In this study, 236 Turkish students from the first and fourth years of a social work undergraduate program were interviewed to access their views on diversity. According to the findings, the social work students consider that thoughts, attitudes and behaviors that are contrary to the dominant social values in Turkey, that are passed on from generation to generation, directly affect the views regarding diversity. This is manifested as the students' reluctance to share a flat, be school-mates, co-workers and work with clients who are homosexuals , have substance addiction or a mental disorder.

ÖZET
Amaç: Bu araştırma cinsiyet, eğitim durumu, aile tipi, gelir, meslek, yaşanılan yer, hanede yaşa-yan kişi gibi birtakım sosyodemografik özelliklerin diyabetli bireylerin psikososyal uyum düzeylerine etkisi olup olmadığını incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Gereç ve Yöntem: Çankırı Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Polikliniğine 03.03.2015-15.06.2015 tarihleri arasında başvuran ve araştırmanın içerme kriterlerini sağlayan 93 diyabetli birey araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Katılımcı Bilgi Formu ve Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programı aracılığı ile Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve Spearman testleri kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma kapsamında elde edilen verilere göre erkekler kadınlara göre daha iyi bir psikolojik uyuma sahiptir. Yaş ilerledikçe psikolojik uyum artmaktadır. Hanede yaşayan kişi sayısı arttıkça hastaların sağlık bakımı, aile çevresi, sosyal çevre, psikolojik alan ve genel psikososyal uyumu kötüye gitmektedir. Emekliler sağlık bakımına uyumda daha az sorun yaşarken mesleğini serbest meslek olarak bildirenler sağlık bakımına uyumda daha çok sorun yaşamaktadır. Psikolojik uyumda yine emeklilerin oldukça iyi bir düzeyde olduğu görülürken herhangi bir işte çalışmayanların psikolojik alan uyumlarının kötü olduğu bulunmuştur (p<.05).
Sonuç: Yaş, cinsiyet, hanede yaşayan kişi sayısı ve icra edilen meslek diyabetli bireylerin psiko-sosyal uyumunu etkileyen değişkenler arasında yer almaktadır.
ABSTRACT
Objectives: This research is carried out to examine the effects of some sociodemographic features like gender, education, family type, income, occupation, living place and number of household on the psychosocial adjustment levels of people with diabetes.
Material and Methods: 93 diabetic individuals who met the inclusion criteria of the research and applied to the Outpatient Clinic of Internal Disease in Çankırı State Hospital between the dates of 03.03.2015 and 15.06.2015 participated in the research. Data were collected using a demographic data sheet and the Psychosocial Adjustment to Illness Scale-Self Report (PAIS-SR). In the analysis Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis and Spearman's Correlation were used.
Results: Results indicated that men had beter psychological adjustment to illness than women. Advanced age was related with beter psychological adjustment. Number of people living in house was negatively associated with healthcare orientation, domestic environment, social environment, psychological distress and pschosocial adjustment. Retired participants had fewer problems in the domain of healthcare orientation than self-employed participants. While retired participants had beter adjustment in the domain of psychological distress, non-working participants had poor adjustment to psychological distress.
Conclusion: Age, gender, number of people living in the house and occupationare of variables that affect the psychosocial adjustment of people with diabetes.

Türkiye’de 2000’li yılların başından itibaren sosyal hizmetler alanında hareketlilik artmış, önemli gelişmeler yaşanmıştır. Özellikle uzunca bir süre kendi içine kapalı sessiz sedasız bir şekilde varlığını sürdüren sosyal hizmet eğitiminde yaşanan gelişmeler öncekine hiç benzemeyen bambaşka bir görüntüyü ortaya çıkarmıştır. Türkiye’de sosyal hizmet eğitimi 1961 yılında başlamış ancak 2006 yılına kadar kimi dönem sadece bir, kimi dönemse iki bölümle sınırlı kalmıştır. Bu çalışmada başladığı yıldan 2006 yılına gelinceye dek büyüyemeyen, bu yıldan sonra altyapısız ve plansız bir şekilde “kontrolsüz büyüme” trendi içerisine giren Türkiye’deki sosyal hizmet eğitiminde mevcut durum betimlenmeye ve değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda lisans ve lisansüstü sosyal hizmet eğitimi ayrı ayrı ele alınmış, öne çıkan sorun alanları üzerinde değerlendirmeler yapılıp, bunlara yönelik öneriler sunulmuştur.

Hemodiyaliz tedavisi, kronik böbrek yetmezliği hasta ve ailelerini psikolojik, sosyal ve ekonomik yönlerden olumsuz olarak etkilemekte ve hastalarda psikososyal uyum sorunlarına neden olabilmektedir. Çözüm odaklı kısa terapi yaklaşımına dayalı sosyal hizmet müdahalesinin, hemodiyaliz tedavisi gören bir kronik böbrek yetmezliği hastasının psikososyal uyum düzeyine etkisinin olup olmadığının ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Hastayla altı seans çalışılmış ve hastadaki değişim öntest ve sontest ölçümleriyle ortaya konmuştur. Bulgular, kronik böbrek yetmezliğine sahip hastanın psikososyal uyum düzeyinde çözüm odaklı kısa terapi yaklaşımına dayalı sosyal hizmet müdahalesinin etkili olduğunu ortaya çıkarmıştır.