Menyang kontèn

Racun

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Simbol bahan beracun

Racun bisa awujud zat padat, cair, utawa gas, kang bisa ngganggu uripé sél kang ana ing sawijining organisme.[1] Zat racun bisa lumebu ana ing njero awak. Yoiku liwat oral (mulut) lan uga topikal (lumah tubuh).[1] Gandhengane karo ngèlmu biologi, racun ya iku zat kang bisa nyebabake luka, lara, lan mati organisme, racaké ana reaksi kimia utawa aktivitas liyané ing skala molekul.[1] Bapak Toksikologi, Paracelsus, nyebutna yèn kabèh iku racun lan ora ana kang ora nganggo racun.[1] Dosis kang ndadèkaké prakara mau ora dadi racun (Dosis solum facit venum).[1]

Terminologi

[besut | besut sumber]

Racun duwé arti padha karo tembung toksin lan bisa, nanging maksud béda-béda.[1] tembung "toksin" tegesé racun kang diasilke saka prosès biologi, utawa karan biotoksin.[1] Bisa tegesé cuwèran kang mengandung racun kang diasilke déning kéwan nalika prosès jaga awak utawa nyerang kéwan liyané nganggo cokotane.[1]

Klasifikasi

[besut | besut sumber]

Ana ing buku forensik medis kang ditulis déning JL Casper, racun dibédakaké dadi 5 golongan, ya iku:

  1. Racun iritan, ya iku racun kang bisa nyebabake iritasi lan radang, tuladhané asem mineral, fungi beracun, lan preparasi arsenik.[2]
  2. Racun kang nyebabke hiperemia, racun narkotik, kang akibate bisa fatal ing polo, paru-paru, lan jantung.[2] Tuladha opium, tembakau, konium, dogitalis, lsp.[2]
  3. Racun kang nglumpuhake saraf, ngracuni darah, organ pusat saraf bisa lumpuh lan lan nyebabke wong bisa mati.[2] Tuladha asem hidrosianat, sianida seng, lan kloroform.[2]
  4. Racun kang nyebakake marasmus, racaké sipaté kronis lan alon-alon bisa ndadèkaké fatal kanggo keséhatan.[2] Tuladha: bismut putih, beluk timbal, merkuri, lan arsenik.[2]

Penawar racun

[besut | besut sumber]

Penawar racun iku obat kang bisa nglawan èfèk saka racun.[3] Sawetara penawar racun kang kerrep dianggo ya iku:

Racun Penawar
Asetominofen NAC(N-asetilsistein).[4]
Antikolinergik Fisostigmin
Antikoagulan (warfarin/coumadin, heparin) Vitamin K1, protamin.
Benzodiazepina Perawatan pendukung, flumazenil
Botulisme Antitoksin botulinum
Penyekat beta Glukagon
Penyekat saluran kanal kalsium Kalsium, Glukagon
Kolinergik Atropin, Pralodixime dalam organofosfat dengan dosis berlebih
Karbon monoksida Oksigèn, Oksigèn hiperbarat
Sianida Amil Nitrat, Natrium Nitrat, Natrium Thiosulfat, Hidroksikobalamin
Digitoksin Antibodi Fab digoksin
Besi Deferoksamin
Isoniazid Piridoksin
Timbal BAL, EDTA, DMSA
Methemoglobinemia Methelene Biru
Opiod Nalokson
Alkokol beracun Dialisis, Etanol Drip. Kemungkinan juga dapat menggunakan inhibitor enzim.
antidepresan trisiklik Natrium bikarbonat

Cathetan suku

[besut | besut sumber]
  1. a b c d e f g h Indonesian to Indonesian (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)
  2. a b c d e f g Berbagai Racun Mematikan di Sekeliling Kita [pranala mati permanèn] (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)
  3. Merriam-Webster Online Dictionary.
  4. www.uic.edu. "Antidotes to Common Poisons".