1986
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1986 (MCMLXXXVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye merkurdio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 986ma yaro di la duesma yarmilo, la 86ma yaro di la 20ma yarcento, e la 7ma yaro di la yari 1980a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 24ma di januaro - Kosmoprobilo Voyager 2 preterflugas Urano.
- 28ma di januaro - Spaco-paromo Challenger explozas, e 7 Usan astronauti mortigesas.
- 20ma di februaro - Sovietia sendas a kosmo unesma parto di kosmala staciono Mir.[1]
- 8ma di marto - Japoniana kosmoprobilo Suisei flugas preter kometo Halley.
- 3ma di aprilo - IBM prizentas unesma portebla komputero.
- 11ma di oktobro - Ronald Reagan e Mihail Gorbachyov kunvenas en Rekyavik, Islando. La kunveno finas sen irga rezulto pri nukleara fuzei.
- 23ma di decembro - Rutan Voyager, l'aeroplano di Dick Rutan, parflugas cirkum mondo sen terveno o plenigo di petrolo-tanko.
- 1ma di januaro - Hispania e Portugal membreskas Europana Uniono.
- 1ma di januaro - Nederlando kreas provinco Flevoland en regioni drenita del anciena Zuiderzee.
- 20ma di januaro - Unionita Rejio e Francia anuncas, ke li konstruktos tunelo sub la stretajo.
- 26ma di aprilo - Reaktoro del atom-energiifeyo di Chornobil (Ukraina) explozas. Cirkume 30 homi mortos pro radiaco dum la sequanta semani.[2]
- 28ma di aprilo - Erste nun la novajo-firmo TASS di Soviet-Uniono anucas pri la nuklear avario en Chornobil, Ukraina, qua eventis du dii antee.[2]
- 26ma di mayo - Che Europana Ekonomiala Komunitato unesmafoye uzeskas la standardo di Europa.
- 8ma di julio - En Austria Kurt Waldheim elektesas prezidanto.
- 14ma di septembro - En Polonia, on amnestias politikala karcerani, inter li, multa homi de sindikato Solidareso.
- 19ma di novembro - Soviet-Uniono posibligas disidento Andrei Saharov retroirar a Moskva.
- 25ma di februaro - Corazon Aquino elektesas prezidantino di Filipini, e Ferdinand Marcos fugas pos 20-yara regno.
- 1ma di aprilo - En Kathmandu, Komunista Partiso di Nepal lansas ataki kontre policeyi en sercho por provokar populala rebeleso.
- 15ma di oktobro - Sovietia retretas 8 000 soldati ek Afganistan.
- 3ma di novembro - Libanana revuo Ash-Shiraa revelas ke Usa vendis armi ad Iran kambie liberigo di sep kaptiti Usana en Libano.[3]
- 29ma di januaro - Yoweri Museveni divenas prezidanto di Uganda.
- 15ma di aprilo - Usan avioni atakas Tripoli, chef-urbo di Libia.
- 25ma di aprilo - Mswati la 3ma divenas rejulo di Eswatini.
- 21ma di agosto - Del Lago Nyos, en Kamerun, venas granda quanto di karbobioxo, qua efektigos la morto di 1700 homi.
- 7ma di septembro - Desmond Tutu divenas l'unesma nigra arkiepiskopo dil Anglikan eklezio en Sudafrika.
- 19ma di oktobro - Samora Machel, prezidanto di Mozambik, mortas en avional acidento.
- 31ma di marto - Fairo e koliziono di aviono Boeing 727 de Mexicana de Aviación kontre montaro Sierra Madre Oriental produktas 166 morti.
- 31ma di mayo til 29ma di junio - Duesmafoye en la yarcento eventas Mondala Kupo di Futbalo en Mexikia.
- 28ma di oktobro - Statuo di la Libereso che New-York riapertesas pos kompleta restauro, dum lua cent-yara aniversario.
- 11ma di novembro - Libanana revuo Ash-Shiraa revelas ke Usa vendis armi ad Iran kambie liberigo di sep kaptiti Usana en Libano.[3]
- 25ma di novembro - Usana ministro pri Judicial Aferi Edwin Meese revelas ke pekunio obetenita kun vendo di armi ad Iran sendesis a Contra-partizani en Nikaragua.
- 14ma di januaro - Marco Vinicio Cerezo Arévalo divenas prezidanto di Guatemala.
- 7ma di februaro - Diktatoro di Haiti, Jean-Claude Duvalier, fugas.
- 11ma di oktobro - Ter-tremo kun forteso 7.5 che skalo di Richter frapas Salvador e mortigas 1.500 homi.
- 1ma di januaro - Aruba separesas de Nederlandan Antili, ganante granda autonomeso.
- 1ma di marto - En Brazilia, José Sarney anuncas plano Cruzado, ekonomiala programo por kontrolar l'inflaciono.
- 21ma di oktobro - Insuli Marshall divenas nedependanta de Usa.
- 3ma di novembro - Federita Stati Mikronezia nedependanteskas de Usa.
- 3ma di novembro - Norda Mariani unionas politikale kun Usa, qua grantas Usana civitaneso a Norda-Marianani.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 3ma di januaro - Zdeněk Bahenský, Cheka hokeisto
- 5ma di januaro - Deepika Padukone, Indian aktorino
- 14ma di januaro - Yohan Cabaye, Franca futbalisto
- 15ma di januaro - Maria Abakumova, Rusa atletino pri javelino-jetado
- 16ma di januaro - Paula Pareto, Arjentiniana judoistino
- 22ma di januaro - Kenia Carcaces, Kubana volebalistino
- 26ma di januaro - Thiago Pereira, Braziliana natisto
- 30ma di januaro - Stanislav Balán, Cheka hokeisto
- 5ma di februaro - Alina Artts, Rusa kantistino, aktorino e televiziono-prizentistino
- 8ma di februaro - Natasha Farinéa, Braziliana volebalistino
- 16ma di februaro - Diego Godín, Uruguayana futbalisto
- 16ma di februaro - Jessica von Bredow-Werndl, Germana kavalo-dresisto
- 19ma di februaro - Marta Vieira da Silva, Marta, Braziliana futbalistino
- 23ma di februaro - Dmitri Barkalov, Rusa gimnastikistulo
- 2ma di marto - Michal Birner, Cheka hokeisto
- 3ma di marto - Daniel Tagoe, Ghanana e Kirgiziana futbalistulo
- 18ma di marto - Bia Figueiredo, Brazilian automobilistino
- 23ma di marto - Denis Dmitriyev, Rusa ciklisto
- 24ma di marto - Nathalia Dill, Brazilian aktorino
- 27ma di marto - Manuel Neuer, Germana futbalisto
- 28ma di marto - Lady Gaga, Usana kantistino, kompozistino ed aktorino
- 28ma di marto - Barbora Strýcová, Cheka tenisistino
- 29ma di marto - Yuri Alvear, Kolumbiana judoistino
- 8ma di aprilo - Antonín Dušek, Cheka hokeisto
- 11ma di aprilo - Tatyana Anatolyevna Kosinceva, Rusiana shakoludistino
- 23ma di aprilo - Aida Shanayeva, Rusa skermistino
- 27ma di aprilo - Dinara Safina, Rusa tenisistino
- 11ma di mayo - Ganzorigiyn Mandahnaran, Mongoliana luktisto
- 12ma di mayo - Im Dong-hyun, Sud-Korean arkisto
- 12ma di mayo - Ivan Nedelko, Rusa tenisistulo
- 16ma di mayo - Megan Fox, Usan aktorino
- 25ma di mayo - Geraint Thomas, Walsana biciklisto
- 3ma di junio - Rafael Nadal, Hispana tenisistulo
- 11ma di junio - Shia LaBeouf, Usan aktoro
- 13ma di junio - Måns Zelmerlöw, Sueda kantisto
- 19ma di junio - Diego Hypólito, Braziliana gimnastikisto
- 20ma di junio - Mat Robinson, Kanadana hokeisto
- 25ma di junio - Megan Burns, Britaniana muzikistino ed aktorino
- 1ma di julio - Agnez Mo, Indoneziana kantistino
- 2ma di julio - Lindsay Lohan, Usan aktorino
- 3ma di julio - Yulia Stepanova, Rusa atletino pri 800-metra kurado
- 3ma di julio - Ola Toivonen, Sueda futbalisto
- 5ma di julio - Piermario Morosini, Italiana futbalisto (m. 2012)
- 5ma di julio - Alexandr Radulov, Rusa hokeisto
- 6ma di julio - Luigi Di Maio, Italiana politikisto
- 20ma di julio - Volha Bahatirevich, Bielorusa manekinino
- 20ma di julio - Sainjargalin Nyam-Ochir, Mongoliana judoisto
- 27ma di julio - Jure Borišek, Sloveniana shakoludistulo
- 29ma di julio - Anton Belov, Rusa hokeisto
- 1ma di agosto - Yelena Vesnina, Rusa tenisistino
- 5ma di agosto - Marina Guseva, Rusa shakoludistino
- 8ma di agosto - Mihail Ledovskih, Rusa tenisistulo
- 10ma di agosto - Andrea Hlaváčková, Cheka tenisistino
- 21ma di agosto - Usain Bolt, Jamaikan atleto
- 26ma di agosto - Kerstin Thiele, Germana judoistino
- 27ma di agosto - Sebastian Kurz, kancelero di Austria
- 5ma di septembro - Kamelia, Rumana kantistino
- 6ma di septembro - Andreea D, Rumana kantistino
- 12ma di septembro - Emmy Rossum, Usana aktorino
- 23ma di septembro - Mansur Isaev, Rusa judoisto
- 16ma di oktobro - Inna, Rumana kantistino e dansistino
- 28ma di oktobro - Nikolai Kovalyov, Rusa skermistulo
- 5ma di novembro - Kasper Schmeichel, Dana futbalisto
- 10ma di novembro - Samuel Wanjiru, Kenian atleto (m. 2011)
- 15ma di novembro - Miloslav Čermák, Cheka hokeisto
- 21ma di novembro - Xavi Torres, Hispana futbalisto
- 8ma di decembro - Lukáš Endál, Cheka hokeisto
- 13ma di decembro - Mikael Lustig, Sueda futbalisto
- 18ma di decembro - Adenízia da Silva, Braziliana volebalistino
- 27ma di decembro - Shelly-Ann Fraser-Pryce, Jamaikan atletino
- Grzegorz Musiatowicz, Polona serial ocidero
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 7ma di januaro - Juan Rulfo, Mexikiana skriptisto e fotografo (n. 1917)
- 10ma di januaro - Jaroslav Seifert, Cheka poeto, Nobel-laureato en 1984 (n. 1901)
- 24ma di januaro - Lafayette Ronald Hubbard, skriptisto pri ciencala fiktivajo, fondinto dil religio cientologio (n. 1911)
- 28ma di januaro - La kruo di spaco-paromo Challenger: Greg Jarvis, Christa McAuliffe, Ronald McNair, Ellison Onizuka, Judit Resnick, Francis R. Scobee, Michael J. Smith.
- 1ma di februaro - Alva Myrdal, Sueda politikisto, diplomacisto ed skriptisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1902)
- 28ma di februaro - Olof Palme, chefministro di Suedia (n. 1927)[4]
- 10ma di marto - Magnus Colcord Heurlin, Sueda-Usana piktisto (n. 1895)
- 30ma di marto - James Cagney, Usan aktoro (n. 1899)
- 7ma di aprilo - Leonid Kantorovich, Rusa ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1912)
- 14ma di aprilo - Simone de Beauvoir, Franca skriptistino (n. 1908)
- 15ma di aprilo - Jean Genet, Franca skriptisto (n. 1910)
- 29ma di aprilo - Raúl Prebisch, Arjentinian ekonomikisto (n. 1901)
- 9ma di mayo - Tenzing Norgay, Nepalana sherpa (n. 1914)
- 31ma di mayo - James Rainwater, Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1917)
- 13ma di junio - Benny Goodman, Usana jazo-muzikisto, klarinetisto (n. 1909)
- 14ma di junio - Jorge Luis Borges, Arjentiniana skriptisto (n. 1899)
- 15ma di julio - Alice Morris Sturges, Usana linguisto (n. 1911)
- 24ma di julio - Fritz Albert Lipmann, Usana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1899)
- 25ma di julio - Vincente Minnelli, Usana filmifisto (n. 1903)
- 26ma di julio - Dominique Mbonyumutwa, prezidanto di Ruanda (n. 1921)
- 28ma di julio - Edmund Kolanowski, Polona serial ocidero (n. 1947)
- 2ma di agosto - Roy Cohn, Usana yuristo (n. 1927)
- 31ma di agosto - Urho Kekkonen, prezidanto di Finlando (n. 1900)
- 31ma di agosto - Jorge Alessandri Rodríguez, prezidanto di Chili (n. 1896)
- 7ma di septembro - Omar Ali Saifuddin la 3ma, sultano di Brunei (n. 1914)
- 11ma di septembro - Panagiotis Kanellopulos, chefministro di Grekia (n. 1902)
- 25ma di septembro - Nikolai Nikolayevich Semyonov, Sovietiana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1896)
- 19ma di oktobro - Samora Machel, prezidanto di Mozambik (n. 1933)
- 22ma di oktobro - Albert Szent-Györgyi, Hungara fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1893)
- 23ma di oktobro - Edward Adelbert Doisy, Usana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1893)
- 25ma di oktobro - Forrest Tucker, Usan aktoro (n. 1919)
- 31ma di oktobro - Robert Sanderson Mulliken, Usana fizikisto e kemiisto, Nobel-laureato pri kemio (n. 1896)
- 8ma di novembro - Vyacheslav Molotov, ex-ministro dil exterlandal aferi di Sovietia dum duesma mondomilito e regno di Iosif Stalin (n. 1890)
- 29ma di novembro - Cary Grant, Britanian-Usan aktoro (n. 1904)
- 2ma di decembro - Desi Arnaz, Kubana-Usan aktoro (n. 1917)
- 9ma di decembro - Antonio Cardile, Italiana piktisto (n. 1914)
- 11ma di novembro - Ángel Botello, Hispana piktisto (n. 1913)
- 27ma di decembro - Snorri Hjartarson, Islandana skriptisto (n. 1906)
- 28ma di decembro - Andrei Tarkovski, Sovietiana filmifisto (n. 1932)
- 29ma di decembro - Harold Macmillan, chefministro di Unionita Rejio (n. 1894)[5]
- Franck Lavaud, prezidanto di Haiti (n. 1903)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Ernst Ruska, Gerd Binnig, Heinrich Rohrer
- Kemio: Dudley R. Herschbach, Yuan T. Lee, John C. Polanyi
- Fiziologio o Medicino: Stanley Cohen, Rita Levi-Montalcini
- Literaturo: Wole Soyinka
- Paco: Elie Wiesel
- Ekonomiko: James Buchanan Jr
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1986: Soviets launch space station Mir - Publikigita da BBC. URL vidita ye 19ma di oktobro 2016.
- ↑ 2,0 2,1 1986: Soviets admit nuclear accident - Publikigita da BBC. URL vidita ye 19ma di oktobro 2016. Idiomo: Angla.
- ↑ 3,0 3,1 Why Secret 1986 U.S.-Iran "Arms for Hostages" Negotiations Failed - Publikigita da Washington Report on Middle Eastern Affairs.
- ↑ Olof Palme - Biography - IMDb - URL vidita ye 14ma di oktobro 2018. Idiomo: Angla.
- ↑ 1986: Harold Macmillan dies - Publikigita da BBC. URL vidita ye 19ma di oktobro 2016.