Meliaceae
| Pamilia ti kaoba | |
|---|---|
| |
| Ti agsabsabong a Melia azedarach | |
Taksonomia 
| |
| Pagarian: | Plantae |
| Klado: | Tracheophytes |
| Klado: | Angiospermae |
| Klado: | Eudicotidae |
| Klado: | Rosids |
| Urnos: | Sapindales |
| Pamilia: | Meliaceae Juss.[1] |
| Dagiti subpamilia | |
Ti Meliaceae, wenno ti pamilia ti kaoba, ket ti pamilia ti agsabsabong a mula a kaaduan kadagitoy ket dagiti kayo ken dagiti bassit a mula (ken dagiti bassit a hierba a mula, dagiti parakad) iti urnos a Sapindales.
Nailasin dagitoy babaen ti agsinnublat, kadawyan a pinnado a bulbulong nga awanan kadagiti ungkay, ken babaen ti syncarpous,[2] mabalin a biseksual (ngem iti kinapudno ket kaaduan a kriptiko nga uniseksual) grupo wenno agririmpuok a sabong. Kaaduan dagiti sebbangan ket kankayon a berde, ngem adda met dagiti matnag ti bulongna, iti namaga a tiempo wenno panaglalam-ek.
Mangiraman ti pamilia dagiti agarup a 53 a henero ken dagiti agarup a 600 nga ammo a sebbangan,[3] nga addaan iti pantropikal a pannakaiwarwaras; ti maysa a henero (Toona) ket sumakop iti amianan iti temperado a Tsina ken abagatan iti abagatan a daya nga Australia, ti sabali pay (Synoum) ket iti abagatan a daya nga Australia, ken ti sabali pay (Melia) ket gangani iti adayo nga amianan.
Dagiti usar
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti nadumaduma a sebbangan ket naus-usar para iti lana ti nateng, panagaramid iti sabon, dagiti insektisidio, ken ti napateg a kayo (kaoba).
Dagiti dadduma a nangruna iti ekonomia a henero ken dagiti sebbangan ket maitagikua iti daytoy a pamilia:
- Kayo a neem Azadirachta indica (India)
- Carapa: kas ti Carapa procera (Abagatan nga Amerika ken Aprika)
- Cedrela odorata Tengnga ken Abagatan nga Amerika; ti kayo ket ammo a kas Sedro ti Espaniol
- Entandrophragma: mairaman ti sapele ken "utile" wenno "sipo" (E. utile) ti tropikal nga Aprika
- Guarea, ti henero ti Bossé wenno "de rosas a kaoba" mairaman ti: G. thompsonii ken G. cedrata (Aprika)
- Khaya mairaman ti: Kaoba ti Aplaya ti Marpil ken ti Kaoba ti Senegal (tropikal nga Aprika)
- Chinaberry wenno Puraw a Sedro, Melia azedarach (Indomalaya ken Australasia)
- Santol (Sandoricum koetjape), naimulmula para iti makan a bunga iti Abagatan a daya nga Asia ken Abagatan nga Asia
- Swietenia ket ti klasiko a henero ti "kaoba" manipud iti tropikal a Kaamerikaan
- Toona: ti henero ti sebbangan ti "kayo a toon" (tropikal nga Asia, Malesia, ken Australia), naipangpangruna iti Toona ciliata
Dagiti henero
[urnosen | urnosen ti taudan]
Subpamilia ti Cedreloideae
[urnosen | urnosen ti taudan]Daytoy ket ammo pay a kas ti subpamilia ti Swietenioideae.[4][5]
dagiti sabali a tribu ken dagiti henero:
Subpamilia ti Melioideae
[urnosen | urnosen ti taudan]- dagiti mainaig a henero:
- Chisocheton
- Dysoxylum (sinonimo ti Pseudocarapa)
- Sphaerosacme
tribu: Guareeae[6] – Aprika
- dagiti mainaig a henero:
tribu: Melieae
tribu: Sandoriceae
tribu: Turraeeae
- dagiti mainaig a henero:
tribu: Trichilieae
- Astrotrichilia
- Cipadessa
- Ekebergia
- Heynea
- Lepidotrichilia
- Malleastrum
- Owenia
- Pseudobersama
- Pseudoclausena
- Pterorhachis
- Trichilia
- Walsura
tribu: Vavaeeae
di naikeddeng ti tribu:
Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III". Botanical Journal of the Linnean Society. 161 (2): 105–121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x.
- ^ Iti maysa a gynoecium, a naaramid kadagiti nagkaykaysa a karpelo
- ^ Christenhusz, M. J. M.; Byng, J. W. (2016). "The number of known plants species in the world and its annual increase". Phytotaxa. 261 (3): 201–217. doi:10.11646/phytotaxa.261.3.1.
- ^ a b Gouvea CF; Dornelas MC; Rodriguez APM (2008). "Floral Development in the Tribe Cedreleae (Meliaceae, Sub-family Swietenioideae): Cedrela and Toona". Annals of Botany 101(1):39-48. Naala idi 18 Enero 2018.
- ^ Missouri Botanic Garden: list of Meliaceae genera (naala idi 18 Enero 2018)
- ^ Koenen E (2011) Phylogenetic and biogeographic studies in Guareeae (Meliaceae: Melioideae) – (naala idi 18 Enero 2018)
- ^ Koenen E (2011) ibid.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- Pennington, T.D. & Styles, B.T. (1975): A generic monograph of the Meliaceae. Blumea 22: 419-540.