Ration
| Ration |
|---|
| instantia de: psychology concept[*], concepto philosophic[*] |
| subclasse de: mental process[*] |
|
|
| Commons: Reasoning |
Le ration[1] [ra-tsión] es le insimul de facultates intellective, per le quales le humano pensa, establi relationes e connexiones inter le ideas, judica, cognosce lo ver e lo false, e age in le dimension moral. Ab un significato originari de iste termino como facultate generic del mente human, le pensamento philosophic elaborava un grande quantitate de definitiones. In le sphera del historia del pensamento occidental, totevia, al minus usque al tempore de Kant, le discurso super le ration non exiva jammais del confinios del metaphysica e del logica formal. Ab le cosmogonias presocratic confuse, que arbitrarimente attribueva un ration indistinguite a deos, mundo, al Toto, etc., on perveniva al prime tentativas de distinction inter intellecto e ration. Desde le distinctiones scholastic, inter un "ration superior" e un "ration inferior", on perveniva al ration, definite per Leibniz, como fundamento del veritates logic, a priori, distincte del si-dicite "veritate de facto", fundate sur le principio del ration sufficiente (pro le qual on pote demonstrar que un cosa non pote esser differente de como illo es de facto), e al Dea Ration del Illuminismo, intendite como lege universal del pensamento, e finalmente al critica de Kant del ration (intendite como facultate human supreme de interpretar le realitate rationalmente articulate).