Jump to content

աջ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ աջ  

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Բնիկ հնդեվրոպական՝ * sədhio-՝ * sē(i)dh- «ուղիղ դեպի նպատակը գնալ, նպատակաուղղվել, դիմել» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն sādhati «բերում է նպատակին», sādhú «ուղիղ», sidhra «հաջողակ», հունարեն ίθύι` «ուղիղ»։

Ածական

  1. ձախին հակառակ կողմում գտնվող ◆ աջ ձեռք
  2. մարդու աջի ուղղությամբ, տարածվող ◆ աջ կողմ
  3. հաջող, հաջողակ ◆ Խուդոյի բանն աջ ա։ (Պերճ Պռոշյան)
  4. (ռազմ․) տերմին, որով մատնանշվում է զորամիավորման հարաբերական տեղադրությունը

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. աջակողմ, աջաթև
  2. աջական, աջակույս, աջ, ագահ

Արտահայտություններ

[խմբագրել]

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Գոյական

  1. Ղարաբաղ՝ կտորի, գուլպայի շիտակ կողմը, երեսը ◆ Այս կտորի աջն ու ձախը մեկ է։ Սահակ Ամատունի

Հոմանիշներ

[խմբագրել]

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. աջ ես, թե ձախ - գործդ հաջող է, թե՝ անհաջող ◆ Հը՜, ա՜ջ ես, թե՝ ձախ, — ասեց Սոսը։ (Պերճ Պռոշյան)
  2. աջ ոտի վրա զարթնել, աջու ոտի վրա զարթնել, աջ ոտի վրա վեր կենալ, աջու ոտի վրա վեր կենալ - լավ տրամադրությամբ արթնանալ, ներկայանալ ◆ Էլ չսպասես, որ այսուհետև աջ ոտքի վրա զարթնեմ։ (Պերճ Պռոշյան)
  3. աջ ու ձախ խոսել - վայրիվերո, տեղի-անտեղի խոսել ◆ Տանուտեր ընտրելիս Մարկոսը աջ ու ձախ խոսում էր։ Սահակ Ամատունի
  4. աջն ու ձախը չգիտենալ - բոլորովին անտեղյակ՝ անփորձ լինել ◆ Դեռ աջն ու ձախը չգիտե, եկել է ուրիշներին բան է սովորեցնում։ (Ստեփանոս Մալխասյանց)
  5. աջը առնել -
    1. խոնարհվելով հոգևորականի ձեռքը համբուրել ◆ Քեցալ ի, վեր․․․ Խրիմյան Հայրիկի աջը առնիմ։ (Տմբլաչի Խաչան)
    2. Ղարաբաղ՝ սիրտը շահել
  6. աջու թև, ձեռ - գլխավոր, հիմնական օգնական ◆ Էս հայերը քու աջու թևն են։ (Խաչատուր Աբովյան) ◆ Իմ աջու ձեռ Խեչոյին․․․ վուր․․․ օխտը տարի հալալ ղուլլուղ արավ ինձ։ (Գարեգին Սևունց) ◆ Սաքոն Մովրովի աջու թևն էր։ (Պերճ Պռոշյան)

Թարգմանություններ

[խմբագրել]

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Արծրուն Խանջյան, Ռազմական տերմինների անգլերեն-հայերեն համառոտ բացատրական բառարան, Երևան, 2009 — 39 էջ։