Էսթեր Չապա

Էսթեր Չապա իսպ.՝ Esther Chapa
Ծնվել է	հոկտեմբերի 22, 1904(1904-10-22)
Ծննդավայր	Տամպիկո, Տամաուլիպաս, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Մահացել է	դեկտեմբերի 14, 1970(1970-12-14) (66 տարեկան)
Մահվան վայր	Մեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Քաղաքացիություն	Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Կրթություն	Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարան
Մասնագիտություն	գրող, արհմիութենական գործիչ, վիրաբույժ և սուֆրաժիստ
Աշխատավայր	Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարան

Էսթեր Չապա Տիերինա (իսպ.՝ Esther Chapa Tijerina, հոկտեմբերի 22, 1904(1904-10-22), Տամպիկո, Տամաուլիպաս, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ - դեկտեմբերի 14, 1970(1970-12-14), Մեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ), մեքսիկացի վիրաբույժ, մանկավարժ, գրող, արհմիութենական գործիչ, ֆեմինիստ, սուֆրաժիստ, կանանց և երեխաների իրավունքների համար պայքարի ակտիվիստ։ Բժշկական պրակտիկայի ընթացքում մասնագիտացել է կլինիկական վերլուծության և մանրէաբանության բնագավառում և այդ թեմատիկան դասավանդել է Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանում։

Կենսագրություն

Էսթեր Չապան ծնվել է 1904 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Տամաուլիպասում, Վիրխինիա Տիջերինայի և Քվիրինո Չապայի ընտանիքում։ Ունեցել է չորս եղբայրներ և քույրեր։

Չապան մանրէաբանություն է դասավանդել Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանում։ Եղել է Ազգային բուժքույրական դպրոցի նախագահ և վիրաբույժների և ծառայությունների բնագավառի աշխատողների արհմիությունների համահիմնադիր։

Չապան եղել է մեքսիկական ֆեմինիստական շարժման առաջամարտիկների շարքում և ղեկավարել է սուֆրաժիստ կանանց շարժումը։ 1932 թվականին ակտիվորեն պաշտպանել է կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարությունը, հղիության արհեստական ընդհատման իրավունքը, քվեարկելու և հասարակության ակտիվ անդամ լինելու հնարավորությունները։ Բացի այդ, Չապան զբաղվել է կին բանտարկյալների իրավունքների պաշտպանության հարցերով և հանդիսացել է Իսպանացի երեխաների աջակցության կոմիտեի տնօրենը (Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի հետևանքով փախստական դարձածների)։

Որպես մարքսիստ և Մեքսիկայի կոմունիստական կուսակցության ակտիվիստ` Կոմինտերնի կողմից հռչակված Ժողովրդական ճակատի քաղաքականության շրջանակներում, Էսթեր Չապան, բժիշկ Մաթիլդա Ռոդրիգես Կաբոյի և մյուս համախոհների հետ համատեղ 1935 թվականին հիմնադրել են Կանանց իրավունքների պաշտպանության միասնական ճակատը (FUPDM), որը կոչված է եղել միավորելու կոմունիստ կանանց և ժողովրդական հեղափոխական կուսակցության կողմնակիցներին։

Բժիշկներ Չապան և Կաբոն ծանոթացել են բժշկական դպրոցում սովորելիս և բարեփոխումներ են իրականացրել,որոնք ուղղված են եղել բանտարկյալներին օգնելու, մարմնավաճառության խնդիրները լուծելուն, կանանց և երեխաների բարեկեցությանը, ինչպես նաև կրթության և սոցիալական ծրագրերի համար բյուջետային միջոցներ հատկացմանը։ 1958 թվականին կանանց միասնական ճակատը վերջապես հաղթել է կանանց հավասար իրավունքներ սահմանման գործում, Չապան դարձել է միջազգային խորհրդատու և հաճախ է այցելել ՉԺՀ՝ դառնալով Չինաստանի ժողովրդի հետ բարեկամության մեքսիկական ընկերության և Չինաստանի ժողովրդի բարեկամների ընկերության անդամ։

Ընտրված աշխատանքներ

• El derecho de voto para la mujer. Frente Único Pro Derechos de la Mujer. 1936.
• Las mujeres mexicanas (with Miguel Alemán) (1945)
• La mujer en la política en el próximo sexenio (1946)
• El problema de la penitenciaría del Distrito Federal (1947)
• Apuntes de prácticas de microbiología (with Pedro Pérez Grovas) (1941)