Jump to content

Զեղչ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խանութի ցուցափեղկում զեղչերի մասին հայտարարություն
Սեզոնային վաճառքի գովազդ

Զեղչ, վաճառողի (ծառայություն մատուցողի) կողմից ապրանքի (ծառայությունների) արժեքի կամավոր, միակողմանի իջեցում ապրանքի (ծառայության) սկզբնական արժեքից։ Նաև «զեղչ» տերմինը վերաբերում է զեղչի չափին, այսինքն՝ այն գումարին, որով գնորդին վաճառվող ապրանքի վաճառքի գինը նվազում է։

Պատմականորեն զեղչերը ի հայտ են եկել և սկսել են օգտագործվել ապրանքների փողոցային առևտրի պայմաններում, երբ վաճառողը առևտրի արդյունքում զեղչ է տրամադրել այն գնորդին, ով ավելի շատ ապրանքներ է ձեռք բերել։

Ներկայումս զեղչերի տրամադրման պրակտիկան կիրառվում է խոշոր և միջին ընկերությունների, փոքր բիզնեսի կազմակերպությունների և անհատ ձեռնարկատերերի կողմից։

Զեղչը շուկայավարման գործիք է, որն օգտագործվում է հաճախորդներին ներգրավելու և ապրանք գնելը խրախուսելու համար։ Ընդհանուր առմամբ, ապրանքի գինը նախ սահմանվում է բարձր, իսկ հետո վաճառողը գնորդին զեղչ է առաջարկում դրա համար։ Միևնույն ժամանակ, վաճառողը գիտի և ենթադրում է այն բազային գինը, որից ցածր նա չի վաճառի, իսկ գնորդը կենտրոնանում է այն գնի վրա, որը գրված է գնապիտակի վրա։ Զեղչերի՝ որպես մարքեթինգային գործիքի հիմնական թերությունն այն է, որ գնորդները ընտելանում են դրանց. գնորդները սկսում են զեղչերը ընկալել որպես կանոն, ուստի խթանող ազդեցությունը անհետանում է[1]։

Զեղչերի տեսակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • պարզ զեղչ
  • զեղչ ավելի արագ վճարման համար
  • զեղչ գնվող ապրանքի ծավալի համար
  • կուտակային զեղչ (զեղչ մեկ շրջանառության համար)
  • դիլերային զեղչ
  • զեղչ մանրածախ վաճառողներին
  • սեզոնային զեղչ
  • զեղչ նոր ապրանքի համար
  • որակի զեղչ
  • արտահանման զեղչ
  • ռաբաթ[Ն 1]

Զեղչեր սահմանելիս անհրաժեշտ է առաջնորդվել հետևյալ սկզբունքներով.

  1. Զեղչի կիրառումը պետք է ապահովի դրական ազդեցություն, որը կարող է արտահայտվել ինչպես հաճախորդների բազայի ավելացման, այնպես էլ դրական տնտեսական ցուցանիշների ձեռքբերման մեջ։
  2. Տրամադրվող զեղչի չափը պետք է հաշվի առնի ինչպես գնորդի, այնպես էլ վաճառողի շահերը։
  3. Զեղչային համակարգ մշակելիս պետք է հաշվի առնել ի սկզբանե սահմանված (բազային) գնի չափը, որն ի սկզբանե խորհուրդ է տրվում սահմանել հնարավորինս բարձր։
  4. Զեղչեր սահմանելիս պետք է հաշվի առնել վաճառվող ապրանքների պահանջարկի էլաստիկ բնույթը, քանի որ գների իջեցումը միշտ չէ, որ կարող է հանգեցնել վաճառքի ծավալների մեծացման, որովհետև շատ ապրանքներ պատկանում են ոչ էլաստիկ խմբին։
  1. Ապրանքի գնից զեղչ, որը տրամադրվում է տոկոսի կամ որոշակի գումարի տեսքով մեծ քանակությամբ ապրանքներ գնելիս։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Калужский М. Л. Маркетинг: учебник для вузов. — Омский государственный технический университет. — М.; Берлин: Директ-Медиа, 2017. — С. 6—10. — 216 с. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 29-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Лукаш Ю. А. Энциклопедический словарь-справочник руководителя предприятия. — М.: «Книжный Мир», 2004. — С. 1504.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զեղչ» հոդվածին։