Mahabalipuram

Zabytkowy zespół w Mahabalipuram^[1]^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
	; Świątynia nadbrzeżna
Państwo	Indie
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, II, III, VI
Numer ref.	249
Region	Azja i Pacyfik
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1984; na 8. sesji
	Położenie na mapie Indii Zabytkowy zespół w Mahabalipuram
	12°37′00″N 80°11′30″E/12,616667 80,191667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Mahabalipuram (tamil: மகாபலிபுரம்), niekiedy również Mamallapuram – miejscowość w Indiach w stanie Tamil Nadu, nad brzegiem Zatoki Bengalskiej. Mieszczą się w niej liczne świątynie i zabytki rzeźbiarskie z czasów dynastii Pallawów z VII-VIII w. Ich państwo, nastawione na handel i ekspansję morską w Mahabalipuramie miało swój główny port. Na jego potrzeby, jako latarnię morską wykorzystywano świątynię Olakaneśwary, zbudowaną na wysokiej skale w VIII w. Na jej płaskim dachu rozpalano ogień, aby określać statkom położenie portu.

Do ciekawych świątyń należy tzw. mandapa Kryszny oraz Pięć Wozów – kompleks pięciu świątyń typu ratha, nazwanych imionami pięciu braci Pandawów. W rzeczywistości są to świątynie śiwaickie. Wykuto je wszystkie z jednego bloku skalnego. Innym ciekawym obiektem jest nadbrzeżna świątynia Śiwy, otoczona dziesiątkami posągów jego wierzchowca, byka Nandina.

Najbardziej znanym obiektem całego zespołu jest ogromna płaskorzeźba Zesłanie (Narodziny) Gangesu – Gangawatarana. Ma ona 10 m. wysokości a 30 długości. Przedstawia moment sprowadzenia na wysuszoną ziemie rzeki Ganges na skutek modlitw Ardżuny. Rzekę na płaskorzeźbie wyobrażał strumień wody płynący szczeliną przez całą wysokość płaskorzeźby do zbiornika. Dziś szczelina jest sucha. W kierunku tej strugi skierowane są wszystkie wyrzeźbione istoty, przy czym szczególnym artyzmem odznaczają się wizerunki zwierząt. Kompleks w Mahabalipuram znajduje się od roku 1984 na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Mahabalipuram w filmie

Mahabalipuram można zobaczyć jako tło niektórych scen tamilskiego filmu Maayavi.

Przypisy

↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].

Bibliografia

Indie David Abram, Nick Edwards, Mike Ford, Daniel Jacobs, Devdan Sen, Gavin Thomas i Beth Wooldridghe (wyd. Rough Guides, w Polsce Global PWN, Warszawa 2011)
Indie Pippa de Bruyn, Keith Bain, Niloufer Ventatraman, Shonar Joshi, wydawnictwo PASCAl, Bielsko-Biała 2009
Indie Dorling Kindersley, Wiedza i Życie, Hachette Livre Polska
Indie Mediaprofit Warszawa 2006 (tłum. z Insight Guides, Londyn)
Sztuka Indii Andrzej Jakimowicz Wiedza Powszechna, Warszawa 1967
25 tysięcy kilometrów przez Indie Janina Woźnicka, Andrzej Ryttel, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1986

Linki zewnętrzne

Informacje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

[2] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[3] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[1] Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].

[:2-4] Wspólnie z Argentyną, Francją, Niemcami, Belgią, Japonią i Szwajcarią

[1]

[a]

[b]

[A]