1642

1642 sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun mèrkrédi.

Évènman

• 17 mè : Paul de Chomedey, syò di Maisonneuve, ka fondé Ville-Marie, atchwèl lavil-a di Montréyal o Kanada ; dè lotonm-an, Jeanne Mance ka fondé l'Hôtel-Dieu di Montréyal.

• 18 jen, Mègsiko : ouvèrtir di prosè di Gabriel de Granada, ki ajé di trèz lannen. Patché marann pòtidjé-a judaïsan sa arété o Mègsik à laswit-a di so avé-ya.

• 24 jen : Louis XIII ka signen lèt patant-ya ki ka fondé Konpagni fransé-a di Loryan-an, é ka ògtrwayé o dieppois Rigault konsésyon-an di Madagaskar é dé zil anvironnant.

• 14 jwiyé : rwè-a di Pòtidjal Jean IV ka kréyé roun konséy di lout-lanmè ki ka érité dé atrisyon di Konséy dé Finans pou zafè-ya di lout-lanmè.

• Out : Jacques Pronis ka konfirmé priz-a di posésyon dé zil Maskarègn pa Lafrans-a.

• 24 sèptanm : Jacques Pronis ka pran posésyon pou Lafrans-a di zil Sainte-Marie é di bè-a d'Antongil o nò-lès di Madagaskar ; li ka enstalé so kò annan bè-a di Sainte-Lucie, é ka pédi patché wonm. É an 1643, li ka établi roun kolonni fransé atè Fort-Dauphin o sid di Madagaskar.