Derek Mahon
Ní mór feabhas a chur ar an litriú agus/nó ar an ngramadach san alt seo. Ná bain an chlib seo den alt ach i ndiaidh do chainteoir dúchais nó líofa súil a chaitheamh air, le do thoil.
Tar éis an t-alt a cheartú, is féidir leat an teachtaireacht seo a bhaint de. |
(2010) | |
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 23 Samhain 1941 Béal Feirste, Northern Ireland |
Bás | 1 Deireadh Fómhair 2020 78 bliana d'aois Corcaigh, Éire |
Siocair bháis | Bás nádúrtha (Galar) |
Faisnéis phearsanta | |
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Pháras Foras Ollscolach Bhéal Feirste |
Gníomhaíocht | |
Gairm | scríbhneoir scripte, aistritheoir, file, scríbhneoir |
Ball de | |
Seánra | Filíocht |
Teangacha | Béarla |
Saothar | |
Suíomh a chartlainne | |
Gradam a fuarthas
| |
File Éireannach ab ea Derek Mahon (23 Samhain, 1941 - 1 Deireadh Fómhair 2020). Rugadh i mBéal Feirste é, Tuaisceart na hÉireann.[1]
Beathaisnéis
[cuir in eagar | athraigh foinse]Saolaíodh é mar an pháiste aonar ag tuistí oibre-aicme Aontachtóireach. Shaothraigh a athair agus a sheanathair ag "Harland and Wolffe" agus d'oibrigh a mháthair ag muileann lín áitiúla. Le linn a chuid pháisteacht, éilíonn sé gur thaithnaigh leis a bheith in a aonar ag aisling, go compordach in a chomhluadar fhéin agus gan bac don na rudaí mórthimpeall air.
Bhí spéis aige sa litríocht ó aois óg, agus d'fhreastail sé ar Bhunscoil Skegoneil agus i ndiaidh sé sin, ar an Institiúid Acadaimh Ríogach Béal Feirste. Ag an dara háit, chas sé le mic léinn eile a raibh an dúl chéine sa litríocht agus an fhilíocht acu fosta. Léirthigh an scoil irisleabhar in a raibh roinnt den luath-filíocht de chuid Mac Mathúna foilsithe. Rinne sé staidéar tríú leibhéal i gColáiste na Tríonóide, áit a bhfuair sé phost mar eagarthóir an nuachtlitir Icarus. Rinne sé cairdeas buaine le filí clúiteacha ansin mar Michael Longley, Eavan Boland agus Brendan Kenelly. Tháinig sé in inmhe mar fhile. D'fhág sé Coláiste na Tríonóide i 1965 chun dul ag staidéar sa Sorbonne i bPáras.
I ndiaidh fhágáil an tSorbonne i 1966 shaothraigh sé a bhealach fríd Ceanada agus Mheireceá. D'fhoilsigh sé a chéad bhailiúcháin filíocht i 1967 den tidil, Night Crossing. Mhúin sé i scoil i mBaile Átha Cliath agus d'oibrigh sé i Londain mar iriseoir saoire. Tá sé ina chónaí i gCionn Sáile, Contae Chorcaí faoi láthair. Ar an 23ú de Mhí Márta, 2007, bhronnú an gradam David Cohen air mar gheall ar a chuid litríocht.
Stíl
[cuir in eagar | athraigh foinse]Léannta go cruinn agus le tuiscint ghéar ar thraidisiún na litríochta, tháinig Mac Mathúna amach as scleip Thuaisceart Éireann le glór foirmeálta, measartha agus go fiú srianta sa bhfilíocht. I ré véarsa saoir, scríobh sé go minic i bhfoirmeacha oidhreachta, le leagan fairsinge de pheintiméadar iambach curtha i bhfeidhm aige, cosúil leis an véarsa 'Sprung Foot' le Gerard Manley Hopkins. Bíonn rím ina chuid filíochta. Go fiú ní bhíonn an tírdhreach Éireannach riamh rófhada ón stíl chlasaiceach, cuir i gcás an dán 'Achill':
- Croagh Patrick towers like Naxos over the water
- And I think of my daughter at work on her difficult art
- And wish she were with me now between thrush and plover,
- Wild thyme and sea-thrift, to lift the weight from my heart.
Bhí tionchar mór aige ar go leor leor filí Éireannacha clúiteacha mar shampla Seamus Heaney, Eavan Boland, agus Éamonn Grennan.
Saothar
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Filíocht
- 1965: Twelve Poems. Festival Publications, Belfast
- 1968: Night-Crossing. Oxford University Press
- 1970: Ecclesiastes Phoenix Pamphlet Poets
- 1970: Beyond Howth Head. Dolmen Press
- 1972: Lives. Oxford University Press
- 1975: The Snow Party. Oxford University Press
- 1977: In Their Element. Arts Council of Northern Ireland
- 1979: Poems 1962-1978. Oxford University Press
- 1981: Courtyards in Delft. Gallery Press
- 1982: The Hunt By Night. Oxford University Press
- 1985: Antarctica. Gallery Press
- 1990: The Chinese Restaurant in Portrush: Selected Poems. Gallery Press
- 1991: Selected Poems. Viking
- 1992: The Yaddo Letter. Gallery Press
- 1995: The Hudson Letter. Gallery Press
- 1997: The Yellow Book. Gallery Press
- 1999: Collected Poems. Gallery Press
- 2001: Selected Poems. Penguin
- 2005: Harbour Lights. Gallery Press (winner of the 2006 Irish Times Poetry Now Award)
- 2007: Somewhere the Wave. Gallery Press
- 2008: Life on Earth. Gallery Press (shortlisted for the 2009 International Griffin Poetry Prize; winner of the 2009 Irish Times Poetry Now Award)
- 2010: An Autumn Wind. Gallery Press
- Aistriúcháin
- 1982: The Chimeras (a version of Les Chimères, by Nerval), Gallery Press
- 1985: High Time (a version of Molière's A School for Husbands), Gallery Press
- 1988: The Selected Poems of Philippe Jaccottet, Viking, 1988.
- 1996: The Bacchae of Euripedes, and Racine's Phaedra, Gallery Press
- 2002: Birds (a version of Oiseaux, by Saint-John Perse), Gallery Press
- 2004: Cyrano de Bergerac. (A version of the play by Edmond Rostand), Gallery Press
- 2005: Oedipus (A conflation of Sophocles' Oedipus the King and Oedipus at Colonus), Gallery Press
- 2006: Adaptations (A collection of versions, rather than translations proper, from poets such as Pasolini, Juvenal, Bertolt Brecht, Paul Valéry, Baudelaire, Rilke and Nuala Ní Dhomhnaill), Gallery Press
- Prós
- 1996: Journalism: selected prose, 1970-1995. Ed. Terence Brown. Gallery Press
Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- This is Poetry 2007 (Used as an Irish Leaving Certificate Poetry Book)
- This is Poetry 2008 (Used as an Irish Leaving Certificate Poetry Book)
- Poetry Now 2008 - Ordinary or Higher Level (Used as an Irish Leaving Certificate Poetry Book)
- Poetry Now 2009 - Ordinary or Higher Level (Used as an Irish Leaving Certificate Poetry Book)
Léitheoireacht Bhreise
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Allen Randolph, Jody. Derek Mahon: A Comprehensive Bibliography. Irish University Review: Special Issue: Derek Mahon 24.1 (Spring/Summer 1994): 131-156.
- Haughton, Hugh. The Poetry of Derek Mahon. Oxford: Oxford University Press, 2007.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Bowman: Sunday: 8.30 (18 DF 2020). "Éist leis ar RTÉ" (en). Bowman: Sunday: 8.30. Dáta rochtana: 2020-10-18.