Lenghe irlandese
Irlandês, Gaelic irlandês ('Gaeilge') | |
---|---|
Pronuncie native: | ['geljgə] |
Altris denominazions: | |
Fevelât in: | isule di Irlande |
Regjon: | Europe nord ocidentâl, gaeltacht |
Feveladôrs: | {{{feveladôrs}}} |
Posizion (totâl): | {{{posiziontotâl}}} |
Posizion (marilenghe): | {{{posizionmarilenghe}}} |
Classificazion gjenetiche: | Lenghe indoeuropeane celtiche |
Stât uficiâl | |
Lenghe uficiâl di: | Irlande, Ream Unît (Irlande dal Nord), Union Europeane (dal 2007) |
Regolât di: | Foras na Gaeilge |
Codiçs de lenghe | |
ISO 639-1 | ga |
ISO 639-2 | gle |
ISO 639-3 | gle |
cjale ancje: Lenghe |
L'irlandês o gaelic irlandês (Gaeilge) e je une lenghe fevelade inte isule di Irlande di cirche 85.000 personis, soredut inte zone rurâl a ovest de isule. L'irlandês e jere la lenghe principâl de isule prime de concuiste dai inglês scomençade inte Etât di Mieç.
L'irlandês, insieme cul gaelic scozês e cul manx, al fâs part de famee goideliche des lenghis celtichis, e par solit e je considerade come la lenghe cu la tierce leterature plui vecje de Europe dopo dal grêc e dal latin.
Dal 1922, àn de indipendence de Irlande (che in chê volte si clamave Stât Libar Irlandês), l'irlandês al è stât la lenghe uficiâl insieme cul inglês; dal 1998, cu l'Acuardi dal Vinars Sant, l'irlandês e je lenghe uficiâl ancje te Irlande dal Nord, che e fâs part dal Ream Unît. Al dì di vuê l'irlandês e je la marilenghe di pôc plui dal 2% de popolazion de republiche (70.000 di lôr) e di altris 30.000 te Irlande dal Nord. I paîs e lis regjons dulà che si fevele irlandês a son clamadis Gaeltachtaí (singulâr, Gaeltacht). Il Gaeltacht cu la popolazion plui numerose al è Connemara te Contee di Galway e al inclût lis Isulis Aran.
Par vie che al ven insegnât tes scuelis publichis, tante int lu sa come seconde lenghe o à almancul lu capìs un pôc. Ancje se la lenghe plui doprade al è l'inglês, a esistin gjornâi, rivistis e radios in gaelic. Dal 1996 e esist ancje un canâl televisîf par irlandês, Teilifís na Gaeilge o TG4.
Ár nAthair, atá ar neamh: go naofar d'ainm, go dtagaidh do Ríocht, go ndéantar do thoil ar an talamh, mar dhéantar ar neamh. Ár n-arán laethúil tabhair dúinn inniu, agus maith dúinn ár bhfiacha, mar mhaithimid dár bhféichiúnaithe féin. Agus ná lig sinn i gcathú, ach saor sinn ó olc. Amen.
Cjale ancje
[cambie | modifiche il codiç]Leams esternis
[cambie | modifiche il codiç]