یانگوم
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
جانگ گئوم بزرگ | |
|---|---|
| نام هنگام تولد | سئو جانگ گئوم |
| زادهٔ | ۱۴۷۴ |
| درگذشت | ۱۵۵۰ (۷۵−۷۶ سال) سلسله چوسان |
| ملیت | چوسان (کره‌ای) |
| پیشه | یی‌نیو |
| سال‌های فعالیت | ۱۵۱۳ - ۱۵۵۰ |
| شناخته‌شده برای | اولین پزشک زن شخصی یک پادشاه (چونگ‌جونگ چوسان) |
جانگ گئوم(تلفظ: جانگ‌گوم)(کره‌ای: 장금، هانجا: 長今) نخستین پزشک زن سلطنتی در تاریخ کره است، نام این شخصیت که در قرن شانزدهم میلادی و با نام خانوادگی سئو (تلفظ: سو) زندگی می‌کرده، ده بار در سالنامۀ سلسلۀ چوسون و یادداشت‌های پزشکی خاندان یی ذکر شده است. آن‌طور که مشخص است، پادشاه چونگ‌جونگ از دانش پزشکی جانگ‌گئوم بسیار خرسند بود و به مهارت او در مراقبت از خانوادۀ سلطنتی اعتماد کامل داشت. سپس یانگوم سومین مقام برتر دربار کره را به دست آورده و به لقب "بزرگ" (دائه تلفظ:ته)(هانگول: 대، هانجا: 大) مفتخر گشت.
| یانگوم | |
| هانگول | 장금 |
|---|---|
| هانجا | 長今 |
| لاتین‌نویسی اصلاح‌شده | Jang-geum |
| مک‌کیون–ریشاور | Changgeum |
| Note that "Jang-geum" is only a نام کره‌ای | |
جانگ گئوم یک فرد مهم در تاریخ کره محسوب می شود، اگرچه اطلاعات کمی در مورد او وجود دارد. از آنجایی که پادشاه بسیار به او اعتماد داشت، مردم نیز به او توجه ویژه‌ای داشتند.
مهم‌ترین کتاب تاریخی که نام جانگ گئوم در آن ذکر شده است «سالنامه‌های سلسلۀ چوسان» نام دارد. این کتاب در واقع متشکل از رساله‌هایی است که در طول ۵۰۰ سال، وقایع روی داده در دربار پادشاهان سلسلۀ چوسان را ثبت کرده‌اند. سلسلۀ چوسان از اواخر قرن چهاردهم میلادی تا پایان قرن نوزدهم بر شبه‌جزیرۀ کره حکومت می‌کرد.
شواهد تاریخی
[ویرایش]طبق مدارک و شواهد به‌دست آمده از تاریخچه سلسله چوسون و نیز مدارک پزشکی آن زمان، فردی به اسم جانگ‌گئوم واقعاً در تاریخ وجود داشته‌است.[۱]
هر قدر هم که توصیفات کم و مراجع اکثراً مختصر بوده‌اند. بسیاری معتقدند و به اثبات رسانده‌اند که جانگ‌گئوم اولین پزشک زن دربار بوده که در طول تاریخ کشور کره از آن پس تا به امروز به‌عنوان پزشک ویژه پادشاه به کار گرفته شده‌است. با این وجود عده‌ای هم به باور یانگوم به عنوان یک تجسم افسانه‌ای ادامه داده‌اند.
پژوهشگران هنوز بر سر این مسئله که جانگ‌گئوم یک شخصیت حقیقی است یا تجسمی افسانه‌ای از زنان بزرگی که در رشد مقام اجتماعی زنان نقشی ایفا کرده‌اند و نامشان برای همیشه به فراموشی سپرده شده‌است، به توافق نرسیده‌اند. اگرچه منابع موثقی وجود دارد که ثابت می‌کند جانگ‌گئوم یک شخصیت حقیقی بوده.[۲]
ذکر شده در سالنامۀ سلسلۀ چوسون
[ویرایش]- در سالنامۀ سلسلۀ چوسون، نام "جانگ‌گئوم (長今)"، گاهی اوقات در کنار عنوان "پزشک زن" (uinyeo؛ 醫女)، در ۱۰ مورد ذکر شده است:
۱ - ۴ آوریل سال ۱۵۱۵؛ برخی از مقامات دربار عریضه‌هایی برای پادشاه چونگ‌جونگ فرستادند تا تمام پزشکان زن از جمله جانگ‌گئوم را که اخیراً به ملکۀ تازه درگذشته (ملکه جانگ‌یونگ) مراجعه کرده بودند، به علت بی‌کفایتی شدیداً مجازات شوند.
ملکه جانگ‌یونگ (دومین همسر پادشاه چونگ‌جونگ) به دلیل عوارض پس از زایمان ناشی از تولد وارث قانونی (پادشاه آینده این‌جونگ، ۱۰ مارس) نیمه‌شب گذشته درگذشت. این اولین مورد ثبت شده و همچنین ذکر نام جانگ‌گئوم در سالنامه بود.
۲ - ۵ آوریل ۱۵۵؛ در پاسخ به مقامات، پادشاه چونگ‌جونگ اعلام کرد: "جانگ‌گئوم به خاطر نقشش در سالم به دنیا آوردن فرزند ملکه سزاوار پاداش بزرگی بود، اما من به دلیل برخی مسائل، هرگز به خاطر اعمالش به او پاداشی ندادم. تا به حال، اکنون شما (مقامات دربار) به من می‌گویید که حالا که ملکه فوت کرده او را مجازات کنم، اما من این کار را انجام نمی‌دهم و در عوض به او پاداش نمی‌دهم.
۳ - ۲۴ سپتامبر ۱۵۲۲؛ پادشاه چونگ‌جونگ پس از بهبودی ملکه مادر (ملکه جونگ‌هیون) از یک بیماری، به کارکنان بخش پزشکی پاداش داد. پزشکان زن، جانگ‌گئوم و همکارش شین بی، ۱۰ کیسه برنج و ۱۰ کیسه حبوبات دریافت کردند.
۴ - ۸ ژانویه ۱۵۲۴؛ پادشاه چونگ‌جونگ پس از ابتلا به یک بیماری اظهار داشت: "جانگ‌گئوم بزرگ (大長今) بهتر از هر پزشک زن دیگری بود.
در نتیجه، به او اجازه داده شد که پزشک ویژه پادشاه شود و از او مراقبت کند. این اولین نمونه ثبت شده از عنوان "بزرگ" (大) بود که در سالنامه به پسوند نام جانگ‌گئوم اضافه شده بود.
۵ - مارس ۱۵۳۳؛ پادشاه چونگ‌جونگ در مورد وضعیت سلامتی خود اظهار داشت: "من از یک بیماری چند ماهه بهبود یافته‌ام. پزشکان سلطنتی مستحق ستایش و پاداش هستند. پزشکان زن، یانگوم بزرگ و کایگوم، هر کدام باید ۱۵ کیسه برنج، ۱۵ کیسه حبوبات و ۱۰ طاقه پارچه ابریشم به عنوان پاداش دریافت کنند."
۶ - ۲۱ فوریه ۱۵۴۴؛ پادشاه چونگ‌جونگ در مورد دستوری اظهار داشت: "از زمانی که سرما خوردم مدت زیادی است که نمی توانم وظایف خود را انجام دهم. چند روز پیش در یک جلسه برای بحث در مورد فلسفه‌ها شرکت کردم. اما هوای سرد حالم را بدتر کرد، من قبلاً به پزشکان سلطنتی، پارک شی ژو، هونگ چیم و همچنین به پزشکان زن سلطنتی ازجمله جانگ‌گئوم بزرگ و یون بی، گفته بودم که در مورد تجویز مناسب گفتگو کنند.
۷ - ۲ مارس ۱۵۴۴؛ ثبت شده که پادشاه چونگ‌جونگ پس از بهبودی از سرماخوردگی، به پزشکان سلطنتی و کارکنان آنها پاداش داده است. جانگ‌گئوم بزرگ ۵ کیسه برنج و حبوبات دریافت کرد.
این آخرین باری بود که عنوان "بزرگ" به نام جانگ‌گئوم در سالنامه اضافه شده بود.
۸ - ۹ نوامبر ۱۵۴۴؛ سالنامه گفتگویی را بین وزرای عالی‌رتبه دربار و جانگ‌گئوم در مورد سلامتی پادشاه چونگ‌جونگ ثبت کرد. پس از آن پزشکان پارک شی ژو و هونگ چیم نبض پادشاه را بررسی کردند و داروها را تجویز کردند.
به گفته جانگ‌گئوم: پادشاه دیروز حوالی نیمه‌شب تا سحر نیز مدت کوتاهی خوابیدند، ایشان هم اکنون ادرارشان را دفع کردند، اما حدود ۳ روز است که یبوست دارند.
۹ - ۱۰ نوامبر ۱۵۴۴؛ پادشاه چونگ‌جونگ اظهار داشت: من هنوز یبوست دارم. این که به چه نسخه‌ای نیاز دارم، بین پزشکان در حال بحث است. این پزشک زن همه چیز را در مورد شرایط سلامتی من می‌داند.
۱۰ - ۱۳ نوامبر ۱۵۴۴؛ سالنامه گزارش می‌کند که پادشاه چونگ‌جونگ بهبود یافته است و با وزیرانی که برای تبریک آمده بودند ملاقات کرده. سپس، پادشاه به عنوان پاداش برای تمام پزشکانی که برای معالجه‌اش تلاش کرده بودند چند روز تعطیلی در نظر گرفت. پادشاه به‌ویژه اشاره کرد که هنگام ملاقات با جانگ‌گئوم به او گفته که مدفوعش را دفع کرده و احساس سلامت و آسودگی زیادی دارد.
این آخرین مطلب ثبت شده و همچنین ذکر مستقیم نام جانگ گئوم در سالنامه بود. ۱۶ روز بعد (۲۹ نوامبر)، پادشاه چونگ‌جونگ درگذشت.
ذکر شده در سایر سالنامۀ‌های پزشکی
[ویرایش]- نام جانگ‌گئوم در عنوان کتاب «یادداشت های پزشکی خاندان یی» نیز ذکر شده است.
متن زیر مربوط به منشاء و دستاوردهای جانگ گئوم است که در یادداشت پزشکی ثبت شده است.
«بانوی پزشک جانگ‌گئوم، که سرآغاز ماجرایش روشن نیست، بر اساس فرمانی که یازدهمین پادشاه چوسان، پادشاه چونگ‌جونگ، در هجدهمین سال سلطنت (۱۵۲۴ - ۱۵۲۵) صادر کرد، حق نامیده شدن به عنوان «جانگ گئوم بزرگ» را دریافت کرد. در آن زمان هیچ سابقه‌ای وجود نداشت که یک زن پزشک یک پادشاه را معالجه کند، اما شاه به روش جانگ گئوم برای درمان بیماری با غذا اعتماد داشت. نام این بانوی حماسی قطعاً در کتاب‌های تاریخی ثبت خواهد شد.»
در رسانه
[ویرایش]- توسط لی یونگ آئه در مجموعه تلویزیونی سال ۲۰۰۳ ام‌بی‌سی، جواهری در قصر به تصویر کشیده شد.
- جانگ‌گئوم شخصیت اصلی انیمیشن کره‌ای ام‌بی‌سی، رؤیای جانگ گئوم بود، که فصل اول آن در سال ۲۰۰۵ و فصل دوم آن در سال ۲۰۰۷ از شبکه تونیورز پخش شد.
- توسط کیم می کیونگ در مجموعه تلویزیونی سال ۲۰۱۳ کی‌بی‌اس۲، فرمانی از بهشت : فراری چوسان به تصویر کشیده شد.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Jang-geum#cite_note-1
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ نوامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۵ نوامبر ۲۰۰۷.
Wikipedia contributors. Jang Geum. Wikipedia, The Free Encyclopedia. July 10, 2008, 05:49 UTC. Available at:Accessed July 10, ۲۰۰۸