پرش به محتوا

سندرم ساوان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سندرم ساوان
نام‌های دیگرAutistic savant, idiot savant (historical)[۱]
کیم پیک الهام بخش شخصیت اصلی فیلم مرد بارانی دچار این سندرم بود.
تخصصروانپزشکی، عصب‌شناسی
نشانه‌هاناتوانی ذهنی عمومی همراه با توانایی‌های قابل توجه (اضافی) و برتر از اشخاص عادی of average[۱][۲]
گونه‌هاموروثی، بدست آمده[۳]
علتناتوانی‌های رشدی همانند such as اختلال طیف اوتیسم، آسیب مغزی[۱]
فراوانیتقریبا ۱ در میلیون[۴]
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

سندرم ساوانت (به فرانسوی: Syndrome du savant),[۵] یا ساوانتیسم، شرایطی است که در آن افرادی با ناتوانی ذهنی واضح، قابلیت‌های مشخصی فراتر از حد متوسط نشان می‌دهند. مهارت‌هایی که مبتلایان به این سندرم معمولاً بروز می‌دهند، بیشتر در ارتباط با حافظه است و می‌تواند شامل محاسبات سریع، علم پزشکی، توانایی هنری، نقشه‌نگاری یا توانایی در موسیقی باشد. معمولاً فقط یک مهارت وجود دارد.

افراد مبتلا به این شرایط عموماً دچار اختلالات عصبی تکاملی از قبیل اختلال اوتیسم یا آسیب مغزی هستند. تقریباً نیمی از موارد دچار اوتیسم بوده که به آن‌ها ساوانت اوتیسمی گفته می‌شود. با اینکه این شرایط معمولاً در کودکی ظهور می‌کند، اما در برخی موارد در بزرگسالی ایجاد می‌شوند. این شرایط در دی‌اس‌ام-۵ به عنوان بیماری روانی شناخته نشده‌است. (هیچگونه بیماری روانیDSM-5 به نام ساوانت وجود ندارد)

این نوع بیماری یک نوع اختلال عصبی است. این شرایط بسیار نادر است. یک برآورد نشان می‌دهد که تقریباً در هر یک میلیون نفر، یک نفر به آن دچار می‌شود. (یعنی به‌طور تقریبی۸۰ نفر در ایران به این سندرم مبتلا هستند). موارد مبتلایان مؤنث نیز بسیار نادرتر از مبتلایان مذکر است. اولین مورد از این شرایط در سال ۱۷۸۳ گزارش شده‌است. از هر ۱۰ تا ۲۰۰ نفر اوتیسمی، یک نفر دچار سطوح مختلف از اوتیسم ساوانت است. سریال ترکی دکتر معجزه گر به این اختلال عصبی به صورت جدی پرداخته‌است. برآورد می‌شود که در حال حاضر کمتر از صد فرد مبتلا به ساوانت با مهارت‌های فوق‌طبیعی وجود داشته باشد.

علائم و عوارض

[ویرایش]

مهارت‌های ساوان معمولاً در یک یا چندین حوزه از پنج حوزهٔ اصلی بروز می‌کند: هنر، حافظه، ریاضی، توانایی موسیقی و دستکاری تصویری.

با وجود اینکه این بیماری تشخیص پزشکی ندارد، ولی محقق دارولد ترفرت این سندرم را ارثی یا ژنتیکی می‌داند.

با توجه به نظریهٔ ترفرت، تقریباً نیمی از مبتلیان به سندرم ساوان، از اوتیسم رنج می‌برند، در حالی که نیمهٔ دیگر به بیماری‌های عقب ماندگی ذهنی، بیماری‌های توسعه، ناهنجاری‌های مغزی یا بیماری‌هایی نظیر شیزوفرنی دچار هستند. او می‌گوید، همهٔ این کسانی که اوتیسم دارند، ساوان نیستند و برعکس این قضیه هم صادق است. دیگر دانشمندان ردپاهای این دو سندرم (اوتیسم و ساوانتیسم) را به هم ربط می‌دهند،[۶] یا نظریه‌های قبلی در مورد جزیره‌ای بودن (خاص) بودن ساوان را رد کرده‌اند.[۷]

با وجود اینکه این حالت بسیار نادرتر از خود سندرم ساوان است، ولی عده‌ای هستند که بدون داشتن ناهنجاری خاصی دارای توانایی‌های خاص هستند؛ یعنی این توانایی‌ها بر اثر یک آسیب مغزی ایجاد نمی‌شود. این نطریه ضربه‌ای بود به نظریهٔ معلول بودن افراد دارای سندرم ساوان.[۸]

آثار هنری

[ویرایش]

فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی زیر به سندرم ساوان پرداخته‌اند:

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Tref2009 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Mil1999 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  3. ↑ Hughes JR (2012). "The savant syndrome and its possible relationship to epilepsy". Advances in Experimental Medicine and Biology. 724: 332–43. doi:10.1007/978-1-4614-0653-2_25. ISBN 978-1-4614-0652-5. PMID 22411254.
  4. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Hy2016 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  5. ↑ Savant | Define Savant at Dictionary.com
  6. ↑ Heaton P, Wallace GL (2004). "Annotation: the savant syndrome". J Child Psychol Psychiatry. 45 (5): 899–911. doi:10.1111/j.1469-7610.2004.t01-1-00284.x. PMID 15225334. CONCLUSIONS: We thus conclude that autism (or autistic traits) and savant skills are inextricably linked and we should therefore look to autism in our quest to solve the puzzle of the savant syndrome. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  7. ↑ McMullen T (1991). "The savant syndrome and extrasensory perception". Psychol Rep. 69 (3 Pt 1): 1004–6. doi:10.2466/PR0.69.7.1004-1006. PMID 1784646. D.A. Treffert, following B. Rimland, cited examples which he states show ESP to be occurring in certain autistic savant children. The evidence is questioned on the ground that it is hearsay, uncorroborated by independent scrutiny. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  8. ↑ "The Boy With The Incredible Brain". Archived from the original on 29 June 2011. Retrieved 2009-03-31.

منابع

[ویرایش]

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Savant syndrome». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سندرم_ساوان&oldid=38697367»