ساپا اینکا
ساپا اینکا (انگلیسی: Sapa Inca)، ساپا اینکا (در زبان کچوا؛ به معنای «تنها امپراتور») پادشاه امپراتوری اینکاها (تاوانتینسویو «منطقه چهار استان») و همچنین پادشاهی قبلی کوسکو و بعدها ایالت اینکای جدید بود. در حالی که ریشه‌های این موقعیت افسانه‌ای است و از بنیاد کهن شهر کوسکو سرچشمه می‌گیرد، به نظر می‌رسد که از نظر تاریخی در حدود سال ۱۱۰۰ پس از میلاد به وجود آمده است.[۱]
اگرچه اینکاها معتقد بودند که ساپا اینکا پسر اینتی (خدای خورشید) است و اغلب از او به عنوان اینتی چوری «پسر خورشیدی» یا اینتیپ چورین «پسر خورشید» یاد می‌کردند، اما این مقام در نهایت ارثی شد و پسر جانشین پدر شد.[۲]
همسر اصلی اینکا با لقب کویا شناخته می‌شد. ساپا اینکاها در راس سلسله مراتب اجتماعی قرار داشتند و نقش غالبی در قلمرو سیاسی و معنوی داشتند.
عملکرد
[ویرایش]ساپا اینکا حاکم مطلق امپراتوری بود و جهت‌گیری سیاسی، اجتماعی، نظامی و اقتصادی دولت را در قدرت خود داشت.[۳] او طرح‌های شهرسازی را ارائه کرد و فرمان به ساخت آثار بزرگ مهندسی، مانند معبد ساکسی‌هومان داد، قلعه‌ای که تکمیل آن ۵۰ سال به طول انجامید. با این حال، یکی از برجسته‌ترین کارهای آنها، شبکه جاده‌هایی بود که از سراسر امپراتوری عبور می‌کرد و امکان سفر سریع را برای مدیران، پیام‌آوران و ارتش فراهم می‌کرد. این جاده‌ها دارای پل‌های معلق و کاروانسراهایی بودند که تامبو نامیده می‌شدند.[۴]
ساپا اینکا، قبل از فتح
[ویرایش]سلسله اول
[ویرایش]از حکمرانان اولین سلسله ساپا اینکاها شناخت زیادی در دست نیست. گفته می‌شود آنها وابسته به گروه هورین بودند و حکومتشان فراتر از پادشاهی کوسکو گسترش نیافت. مبدأ آنها به تأسیس اسطوره‌ای کوسکو گره خورده است و در اسطوره اصلی بعدی پوشیده شده است. ظاهراً این سلسله توسط مانکو کاپاک، که در اسطوره‌شناسی اینکا، اینتی خدای خورشید در نظر گرفته می‌شود، تأسیس شد.[۵]
سلسله دوم
[ویرایش]سلسله دوم وابسته به گروه حنان بود و تحت رهبری اینکا روکا، پسر آخرین هورین ساپا اینکا، یعنی کاپاک یوپانکی، تأسیس شد. پس از مرگ کاپاک یوپانکی، یکی دیگر از پسرانش، برادر ناتنی اینکا روکا، کوئیسپه یوپانکی، قرار بود جانشین او شود، اما، حنان شورش کردند و اینکا روکا را به جای او بر مسند نشاندند.[۶]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «Sapa Inca Explained». www.enjoyed.today. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۲۸.
- ↑ «The First New Chronicle and Good Government: On the History of the World and the Incas up to 1615» (PDF). کاراکتر line feed character در
|عنوان=در موقعیت 81 (کمک) - ↑ Cartwright, Mark. "Inca Government". World History Encyclopedia (به انگلیسی). Retrieved 2024-11-28.
- ↑ «Lost Languages of the Peruvian North Coast» (PDF). کاراکتر line feed character در
|عنوان=در موقعیت 15 (کمک) - ↑ «Who Was The Sapa Inca? - Ancient Pages». www.ancientpages.com (به انگلیسی). ۲۰۲۴-۰۷-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۰۳.
- ↑ "History of Inca Empire - Timeline - Historydraft". historydraft.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-12-05.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Sapa Inca». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۴.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |