Edukira joan

Pilar Salvo Giménez

Aldatu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea
Pilar Salvo Giménez
Bizitza
JaiotzaSádaba, 1889
Herrialdea Espainia
HeriotzaZaragoza, 1936 (46/47 urte)
Heriotza modua: bala zauria
Jarduerak
Jarduerakmaisu/maistra

Pilar Salbu Giménez (Sádaba, Zaragoza, 1889ko urtarrilaren 2a – Zaragoza, 1936ko abuztuaren 22a) maistra errepublikanoa izan zen, Gerra Zibilaren hasieran fusilatua.[1][2]

Ibilbidea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sasaban jaioa. Irakasle oposaketak 1914an gainditu zituen.[3] Iruñean aritu zen lanean eta Irakaskuntza Erakunde Askeko Cervantes ikastetxeko azken irakasle hautaketan egon zen 1920an. Gero Zaragozara joan eta Aragoiko Cortes kalean bizi izan zen.[4] Mariano Gimeno Estoril industrialari batekin ezkonduta, 1930ean haur bat izan zuen.[5][6]

Salvo: Pro Infancia Obrera elkarteko lehendakaria izan zen, etorkizuneko Emakume Antifaxisten Elkartearen hazia, eta Hezkuntzako Langileen Federazioko (FETE) kidea.

1929an Gimeno Rodrigo taldearen eskolako irakasle plaza hartu zuen, Zaragozako El Castillo aire zabaleko eskolak izenez ezaguna.[7]

Errepublikaren etorrerarekin, aktibismo-etapa bat hasi zen, eta hizlari, artikulista eta politikari gisa nabarmendu zen, eskolako laizismoaren, emakumearen eskubideen eta eskola-liburutegiak finkatzeko beharraren alde.[4] Hala, 5 egun geroago, 1931ko apirilaren 19an, hitzaldi bat eman zuen eskolan, eta Errepublika, Sozialismoa, Komunismoa, Erlijioa, gizarte-alderdia eta Estatuarekiko harremanak izan zituen hizpide, kontzeptu horiek auzoko emakumeei azaltzeko.[8]

Aragoiko La Voz egunkariak sustatutako inkesta batean, emakumeen bozkatzeko eskubideari buruz galdetuta, argi eta garbi adierazi zuen gizonek eta emakumeek eskubide berberak izan behar zituztela. 1931n Zaragoza-Sosko partidetako Lehen Mailako Irakasle Eskola Nazionalaren Elkarteak antolatutako mitin batean ere parte hartu zuen. Salvok, Espainian emakumea gizonaren ondoan egotea beharrezkoa zela esanez hasi zuen bere diskurtsoa, eta, ondoren, berak «emakumearen betebeharra gaur egun» deitu zuenari heldu zion. Errepublika egunkarian dibortzioaren aldeko iritzia idatzi zuen.[9][4]

1932an eskolako liburutegi bat sortu zuen "Gimeno Rodrigo" eskolan, Pedro Forns izenarekin.[10]

Errepublikaren lehen urteurrena zela eta, Zaragozako Unión General de Trabajadores aldizkariaren Vida Nueva aldizkariak gobernu berriari buruzko Zaragozako ezkerreko militanteen gogoetak argitaratu zituen. Kritika bat egin zien alderdi aurrerakoitik kanpo zeuden emakumeei: "Eta zu, emakumea, atera zure lozorrotik; Errepublika oraindik ere zentzu ideal gisa maite ez baduzu, eskertzeko maitatu beharra duzu".[11]

1933ko maiatzaren 4an, Zaragozako Arrabal Kasinoan, hitzaldi bat eman zuen, "Emakumeak Errepublikatik jaso dituen herritarren eskubideei buruzko gogoetak" izenburupean.

Atxiloketa eta fusilatzea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1936ko estatu-kolpearen ondoren, Sadaban atxilotu zuten, udaran zegoen tokian, eta Zaragozara eraman. 1936ko abuztuaren 22an fusilatu zuten.[4] Ofizialki, heriotzaren arrazoia garezurreko haustura gisa erregistratu zen.[1]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b «Documento 280819, Salvo Giménez, Pilar | IHR» scwd.ihr.world.
  2. ↑ Salvo Giménez, Pilar – Con Nombre & Apellidos. .
  3. ↑ «'La Rioja : diario político' - Año XXVI Número 7904 (20 -03-1914)» prensahistorica.mcu.es.
  4. ↑ a b c d Sánchez, Cristina. (2019). [https://papiro.unizar.es/ojs/index.php/filanderas/article/view/4063/3409 «, (). «Purificar y purgar. La Guerra Civil en las Cinco Villas desde una perspectiva feminista»»] Filanderas. Revista Interdisciplinar de Estudios Feministas (4).
  5. ↑ «La Voz de Aragón: diario gráfico independiente» prensahistorica.mcu.es.
  6. ↑ «La Voz de Aragón: diario gráfico independiente» prensahistorica.mcu.es.
  7. ↑ «La Voz de Aragón: diario gráfico independiente» prensahistorica.mcu.es.
  8. ↑ «La Voz de Aragón: diario gráfico independiente: Año VII,...» prensahistorica.mcu.es.
  9. ↑ «La Voz de Aragón: diario gráfico independiente» prensahistorica.mcu.es.
  10. ↑ «La Voz de Aragón: diario gráfico independiente: Año VIII,...» prensahistorica.mcu.es.
  11. ↑ También yo contesto a esta pregunta: ¿qué impresión le ha causado el primer año de República?. 16-04-1932.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Pilar_Salvo_Giménez&oldid=9532457"(e)tik eskuratuta