Paul Laffitte

Paul Laffitte
Bizitza
Jaiotza	Bilbo, 1839ko maiatzaren 14a
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Heriotza	Lion-sur-Mer, 1909ko iraila (70 urte) (70 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	ekonomialaria
Jasotako sariak	ikusi Marcelin Guérin Prize (1888) ;

Artikulu hau Bilbon jaiotako kazetariari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Lafitte».

Jean François Paul Laffitte edo Paul Laffitte, okzitaniera arautuan Lahita edo Lafita^[1] (Bilbo, 1839ko maiatzaren 14a - ?, 1909ko iraila) Bizkaian jaiotako ekonomialari eta kazetari politikoa; bere bizitza batez ere Frantzian kokatu zen.

Biografia

Bilbon jaio zen 1839an. Bere aita Jean Roger Laffitte (Paris 1807 – 1849) frantses estatuko kontsula izan zen hiriburu bizkaitarrean 1839tik 1841era eta bere ama Maria Francisca Beaskoetxea durangarra zen, 1814an jaioa. Biak 1846an ezkondu zirenean onartu zuten Paul semetzat^[2].

Bere aitona Pierre^[3] Jacques Laffitteren anaia zen; baionesa (1767 – 1844) Frantziako Ministro-Kontseiluko presidentea eta Frantziako Bankuko gobernadorea izan zen.

Frantses estatuan eman zen hautes-sistemaren erreformari buruzko eztabaidan parte hartze aktiboa izan zuen; zenbaitentzat^[4] kazetari politiko gisa horretaz idatzi zuena oso interes handikoa da. Liberalismoa eta parlamentarismo errepublikarra defenditu zituen jarrera hauek jasotzen zituzten kritiken aurrean eta Saint-simonismoaren^[5] zaleen artean kokatu zen.

Lanak

Ekonomia eta politika munduak jorratzen dituzten liburu eta idazki batzuk idatzi zituen frantsesez:

1886: La Parole.
1888: Le Suffrage Universel Et Le Régime Parlementaire.
1894: Lettres d'un parlementaire.
1896: Jéroboam ou la finance sans méningite.
1897: La Réforme électorale. La représentation proportionnelle.
1910: La Paradoxe d'égalité et la représentation proportionnelle. Deux essais de politique positive.

Aipuak

Jéroboam ou la finance sans méningite liburutik ateratako aipuak:

« Ergel pobre bat ergela da baina ergel aberats bat aberatsa da. »
« Frantzian esaten dizute arrautz guztiak saski berean ez ipintzeko. AEBetan ipintzeko aholkatzen dizute, betiere saskia zaintzapean baduzu. »
« Lana inoiz metatzen ez den kapitala da. »
« Hiru lege sorta daude: Jainkozko legeak, gizakien legeak eta elkarteen gainekoak. »
« Administratzaile batek administratzen du, hiru administratzailek administratzeko erarik onena bilatzen dute, bost administratzailek programa kontrajarrien gainean diskutitzen dute, zazpi administratzaile kalakan ariko dira. »
« Zoria itsua da eta diruak ez du usainik, diote esaera zaharrek. Horrexegatik finantzariak ahalegintzen dira ukimena hobetzen. »
« Ospea ehun aldiz inprimatutako izen bat da. »
« Kontabilitatea elkarte anonimoen gakordea da. »
« Administrazioa berandu datozenak aurrerapenez ateratzen direnekin gurutzatzen diren lekua da. »^[6]

Bibliografia

Paul Laffitte: Jéroboam ou La Finance sans Méningite, 2. edizioa, Paris, 1920, Edition de la Sirène; 237 or.

Erreferentziak

↑ Miquèu Groscaudek Dictionnaire étymologique des noms de famille gascons-en (Radio País, 1992, Paue) hita (arruntagoa gaskoieran) edo fita (okzitanieraren beste hizkeretan) hitzetik datorrela azaltzen du; "muga, mugarri" esan nahi du.
↑ Laffittetarren genealogia.
↑ Zerikusirik ez, bistan da, Piarres Lafitterekin.
↑ Bere aipamena^{[Betiko hautsitako esteka]} Political uses of political representation lanean, H.S. Jones; ikus 27-29.or.
↑ Ideia horiek Gustave d'Eichthal eta Édouard Chartonengandik jaso zituen; azken honen alaba batekin ezkondu zen. Ikus aitaginarrebaren omenez idatzi zuen artikulua.
↑ Citations et proverbes webgunean.

Ikus, gainera

Jacques Laffitte

Kanpo loturak

(Frantsesez) Saint-simonisme frantsesezko wikipedian.

Datuak: Q3371618

[1] Miquèu Groscaudek Dictionnaire étymologique des noms de famille gascons-en (Radio País, 1992, Paue) hita (arruntagoa gaskoieran) edo fita (okzitanieraren beste hizkeretan) hitzetik datorrela azaltzen du; "muga, mugarri" esan nahi du.

[2] Laffittetarren genealogia.

[3] Zerikusirik ez, bistan da, Piarres Lafitterekin.

[4] Bere aipamena^{[Betiko hautsitako esteka]} Political uses of political representation lanean, H.S. Jones; ikus 27-29.or.

[5] Ideia horiek Gustave d'Eichthal eta Édouard Chartonengandik jaso zituen; azken honen alaba batekin ezkondu zen. Ikus aitaginarrebaren omenez idatzi zuen artikulua.

[6] Citations et proverbes webgunean.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]