Edukira joan

Rosalind Franklin (roverra)

Wikipedia, Entziklopedia askea
(«ExoMars rover» orritik birbideratua)
Rosalind Franklin
Ibilgailuaren prototipoa, Ingalaterrako Hatfield udalerrian.
ErakundeaESA eta Roskosmos
Enpresa nagusiakRoskosmos, Astrium eta Airbus
Misio motaMarteren ikerkuntza
Jaurtiketa data2022ko abuztua-urria
Jaurtiketa ibilgailuaProton-M
Misio iraupena7 hilabete inguru
WebguneaExoMars
Masa310 kg

Rosalind Franklin[1] —lehenago ExoMars roverra izenez ezaguna— Marte esploratzeko asmoarekin egin duten astromobil edo rover bat da. Europako Espazio Agentziak eta Errusiako Espazio Agentzia Federalak elkarlanean darabilten ExoMars misioaren barnean dago. 2020ko uztailean Marterantz jaurtitzea zen asmoa;[2] gero, 2022. urtera atzeratu zuten proiektua.[3][4]

Gaurko egungo egitasmoaren arabera, errusiar anezka eta jaitsiera moduluak ibilgailua Marteren gainazalean ipiniko du. Behin gainazalean onik eta seguru dagoela, eguzki-energiaz dabilen ibilgailuak Marten sei hilabete iraungo lituzke, bizi arrastoen bila. 2016tik Marte orbitatzen duen ExoMars Trace Gas Orbiter sateliteak Rosalind Franklin ibilgailuak bidalitako datuak Lurrera igorriko lituzke.

Izena Rosalind Franklin kimikari eta DNA ikertzailearen omenez jarri zioten.

Diseinua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rosalind Franklin sei gurpileko ibilgailu autonomoa da, 300 kg inguruko masa duena, nasaren 2004ko Mars Exploration Rovers misioko Spirit eta Opportunity baino % 60 gehiago pisatzen du, baina 2011n jaurtitako nasaren Curiosity roverreko heren bat gutxi gorabehera. Rosalind Franklin roverrak Marteko gainazalean 2 metro zulatu beharko ditu.

Tresna zientifikoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

ExoMars ibilgailu esploratzaileak hiru tresna mota daramatza ontzian: panoramikoak, inguruko giroa ikustea ahalbidetuko duten kamerak barne. Ondoren, gerturatzeko tresnak daude, kamera mikroskopikoak adibidez, eta horiekin objektu zehatzak ikusiko dira. Nagusiki, "Pasteur" laborategi analitikoa erabiliko du, eta bertan egingo dira lortutako laginen analisi molekularrak.

  • Panoramic Camera System (PanCam) - Bereizmen handiko sistema bat, gainazalean nabigatzeko erabiliko da.
  • Mars Infrared MApper (mima) - Argi infragorriko espektrometroa, ura urrutitik detektatzeko.
  • Water Ice and Subsurface Deposit Observations on Mars (Wisdom) - Lurrean sartzen den radar bat da.
  • Permittivity Probe - Lurraren ur-edukia neurtzeko erresistentzia elektrikoa.
  • Neutron scattering - Ura eta izotza hurbileko azaleraren azpian bilatzeko.
  • Radon Exhalation - Radon gasaren isurketa geologikoak bilatzen ditu, uraren presentziarekin lotuta.
  • Close-up Imager (CLUPI) - Ikusmena hurbiltzeko kamera sistema bat da.
  • Mössbauer Spectrometer (II. mimoak) - Gas eta solidoen gamma izpien igorpena eta xurgapena neurtzeko Möla efektuko espektrometroa.
  • DIBS - Harri barruko eta lur azpiko laginak lortzeko zulagailua, bi metro inguruko sakonera duena.
  • Mikroskopioa - Partikula mikroskopikoen irudiak lortuko ditu.
  • Laser Raman espektrometroa (Raman/LIBS) - Raman espektroskopia erabiliz laser izpi batekiko esposizioan dagoen materialak sortutako lurrunak aztertuko ditu. Astrobiologiako Zentroak garatua.
  • Mars X-Ray Diffractometer (Mars-XRD) - Material kristalinoaren konposizio zehatza aztertuko du x izpien difrakzioaren bidez.
  • Infraestructuras Red imaging spectrometer (MicrOmega-IR)[5] infragorrien irudien espektometro bat da, barautsak jasotako laginen birrintzetik eratorritako hauts-materiala azter dezakeena. Bere helburua, mineral ale multzoak xehetasunez aztertzea da, euren jatorri geologikoa, egitura eta konposizioa argitzen saiatzeko. Datu horiek ezinbestekoak izango dira Marten iraganeko eta oraingo prozesu geologikoak eta giroak interpretatzeko. Micromega-IR irudi-tresna bat da, bereziki interesgarriak diren aleak identifikatzeko ere erabil daiteke, eta Ramanen eta LDMS behaketa momaren helburu gisa izendatu zituen.
  • Mars Multispectral Imager for Subsurface Studies (Ma-MISS) - zulagailuaren barnean dagoen infragorri espektrometroa da. Ma-MISSarekin zulagailuak zorupeko estratigrafia aztertzeko, ur mineralen banaketa eta egoera ulertzeko eta giro geofisikoa ezaugarritzeko sortutako putzuaren alboko pareta behatuko dugu. Ma-MISSek azaldutako materialak eta ibilgailuaren barruan kokatutako espektrometroak aztertzea funtsezkoa izango da Marteren harri-eraketaren jatorrizko baldintzak modu unibokoan interpretatzeko.

Modulu biologikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Urey - Jatorri biologikoko molekula sorta txiki bat aztertzeko sentsibilitate handiko tresna.
  • Mars Organic Molecule Analyzer (MOMA) - Laser baten bidez lurrundutako materialez osatutako konposatuak bereizi eta aztertuko ditu, gasen kromatografiako tresna baten eta masen espektrometro edo "GMCE" baten laguntzarekin, sentikortasun txikikoak direnak baina molekula-tarte oso zabala detektatu dezaketenak.
  • Life Marker Chip (LMC) - Bizitzaren askotariko osagaiak detektatzeko, aminoazidoak (proteinen osagai nagusiak) eta adenosina trifosfatoa (ATP) barne, zeluletan energiaren transferentzian inplikatutako oinarrizko molekula dena.

Ingurumen-tresnak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Giro martzianoa aztertzeko erabiliko dira.

  • Erradiazio ionizatzailearen sentsorea.
  • Ultraviolet - Visible Spectrometer (UVIS).
  • Atmospheric Relaxation and Electric Field sensor (Ares).
  • Martian Environmental DUst Systematic Analyser (medusa) - Bere erantzukizuna Napoliko Capodimonteko Astronomia Behatokiaren esku utzi duena - Marteko hautsaren propietate fisiko eta dinamikoen eta ur-lurrunaren ugaritasunaren parametroen neurketa zuzenak emango ditu.
  • Advanced Environmental Package (METEO-ATM6).

Lurreratzeko lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

ESAk izendatutako panel batek egindako berrikuspen baten ondoren, lau lekuren zerrenda labur bat formalki gomendatu zen 2014ko urrian, azterketa zehatzagoa egiteko. Lurreratze gune hauek iraganeko historia urtsu konplexu baten ebidentzia erakusten dute.

  • Oxia Planum
  • Hypanis Valles
  • Aram Dorsum

2015eko urriaren 21ean, Oxia Planum aukeratu zuten roverrerako lurreratze tokirik gogokoena bezala, Aram Dorsum eta Mawrth Vallis babes aukeratzat hartuz. 2017ko martxoan, lurreratzeko guneak hautatzeko lantaldeak Oxia Planum eta Mawrth Vallis hautatu zituen, eta 2018ko azaroan Oxia Planum aukeratu zuten beste behin, Europako herrialdeetako buruzagien eta Errusiako Espazio Agentziaren onespenaren zain.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ (Ingelesez) Amos, Jonathan. (2019-02-07). «Mars rover named after Rosalind Franklin» BBC News (Noiz kontsultatua: 2020-05-11).
  2. ↑ (Ingelesez) «Second ExoMars mission moves to next launch opportunity in 2020» www.esa.int (Noiz kontsultatua: 2020-05-11).
  3. ↑ (Ingelesez) «ExoMars to take off for the Red Planet in 2022» www.esa.int (Noiz kontsultatua: 2020-05-11).
  4. ↑ «Spaceflight Now | Breaking News | Facing funding gap, ExoMars rover is on schedule for now» spaceflightnow.com (Noiz kontsultatua: 2021-04-23).
  5. ↑ (Ingelesez) MicrOmega-IR. 2021-02-14 (Noiz kontsultatua: 2021-04-23).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Rosalind_Franklin_(roverra)&oldid=9586409"(e)tik eskuratuta