Espainiako Arkeologia Museo Nazionala
Espainiako Arkeologia Museo Nazionala | |
---|---|
Museo Arqueológico Nacional | |
Kultura ondasuna | |
Kokapena | |
Estatu burujabe | Espainia |
Autonomia | Madrilgo Erkidegoa |
Udalerria | Madril |
Koordenatuak | 40°25′25″N 3°41′22″W / 40.423645°N 3.689422°W |
Historia eta erabilera | |
Irekiera | 1867 |
Inaugurazioa | 1871ko uztailaren 9a |
Zuzendaria | Andrés Carretero Pérez |
Arkitektura | |
Ondarea | |
BIC | RI-51-0001373 |
Kontaktua | |
Telefonoa | tel:+34-915-77-79-12 |
Webgune ofiziala | |
Espainiako Arkeologia Museo Nazionala (2009 arte, ofizialki, Arkeologia Museo Nazionala deitua), Madrilgo Liburutegi eta Museoen Jauregian dago, Espainiako Liburutegi Nazionalarekin banatzen duen eraikina, eta Serrano Kalean kokatua, Kolon Plazaren ondoan.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Museoa, 1867an sortu zen, Elisabet II.a Espainiakoaren Errege Dekretu bidez. Beste herrialde batzuetan gertatzen zen bezala, Espainiako erregeek Errege Liburutegian, Historia Naturaleko Errege Kabinetan eta beste instituzio batzuetan bildutako material arkeologiko, etnografiko, apaindura arteena eta numismatikoak sailkatu eta erakusteko museo bat izateko beharragatik sortu zen.
Zuzendariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Juan de Dios de la Rada y Delgado (1894-1900), lehen zuzendaria
- José Amador de los Rios (1900-1916), bigarrena
- José Ramón Mélida (1916–1930).
- Blas Taracena Aguirre (1939).
- Augusto Fernández de Avilés (1941-1968).
- Martín Almagro Basch (1968-1981).
- Eduardo Ripoll.
- José María Luzón Nogué (gutxi gora-behera 1990–1994).
- María del Carmen Pérez Díe (1994–1998).
- Martín Almagro-Gorbea (1998).
- Marina Chinchilla (1999).
- Miguel Ángel Elvira Barba.
- Rubí Sanz Gamo, egungo zuzendaria 2004ko abendutik.
1999tik, museoko zuzendaria, Kultura kontuen ministerioak izendatzen du (gaur egun, Kultura Ministerioa) Arte Ederren eta Ondasun Kulturalen Zuzendari Orokorrak proposatuta.
Eraikina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Museoaren lehen egoitza, behin-behinekoa izan zen: Embajadores kaleko antzinako jauregitxo bat, Erreginaren Kasinoa deitua, Fernando VII.a Espainiakoaren emazte izan zen Maria Isabel Bragantzakoarena izan zena.
1895ean, bere funtsak, behin betiko, Liburutegi eta Museoen Jauregira eraman ziren, Serrano kalera ematen duten solairuak eta alboetako batzuk hartuz (gainontzekoak Liburutegi Nazionalak hartzen ditu).
Eraikinak, San Felipe Neriren baratza bezala ezagutzen zen antzinako hazienda baten lurrak hartzen zituen. 1866an eraikitzen hasi zen Francisco Jareño y Alarcónen planoen arabera, baina lanak ez ziren 1892 arte amaitu (Antonio Ruiz de Salcesen zuzendaritzapean). Eraikinak, neoklasiko estilokoa, laukiluze formako oinplanoa du, barneko lau patio handirekin. Serrano kalera ematen duen fatxadak, sarreran zutabe dorikoak eta kolomadi joniko bat goiko solairuko balkoi taldean dituen atari bat du. Sarrera lorategian, Altamirako leizearen kopia dago.
Ondorengo espazio berregituraketen artean, garrantzitsuena 1968 eta 1991 bitartean egin zen: jatorrizko hiru solairuak, bost bihurtu ziren, eta, bilduma guztiak, kontzeptu museografiko berriekin berrezarri ziren. Gaur egun, eraikinaren eta erakusketa iraunkorraren erabateko berritzea proiektatzen da. 2008ko urtarrilean, lan horiengatik, geletako asko itxi egingo direla iragarri zen, dohako sarrera duen "Maisu lanen" erakusketa bat ikusgai geratuko den arren.
Funtsak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Arkeologia Museo Nazionalak, 2003an, Espainiako kultura eta historiaren 22 garai ezberdin hartzen zituzten 34 gela zituen. Honako hauek dira bertan ikus daitezkeen lan garrantzitsu batzuk:
- Elxeko Dama
- Bazako Dama
- Galerako Dama
- Eivissako Dama
- Cerro de los Santoseko Dama Eskaintzaile Handia
- Balazoteko Bitxa
- Agosteko Esfingea
- Guarrazarreko Altxorra
- Osunako Zezena
- Baenako Lehoi Emea
- Torredonjimenoko Altxorra banatuta dagoen hiru loteetako bat
- Zamorako Botea
- Nepertar abakoa
- Pozo Moroko Hil Monumentua
- Momia eta sarkofago egiptoarrak
- Zeramika greziarra
- Mosaiko eta eskultura erromatarrak
- Doña Konstantza Gaztelakoaren Hilobia
Gainera, museoak, bere kanpoko lorategian, Altamirako leizearen polikromoen sabaiaren kopia bat du, jatorrizkoa, Kantabriako Santillana del Mar herrian dagoelarik.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Espainiako Arkeologia Museo Nazionalaren webgunea (Gaztelaniaz) (Ingelesez) (Katalanez) (Galizieraz) (Ingelesez) (Frantsesez)