Edukira joan

Diego Portales

Wikipedia, Entziklopedia askea
Diego Portales

minister of Foreign Affairs of Chile (en) Itzuli

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakDiego José Pedro Víctor Portales Palazuelos
JaiotzaSantiago1793ko ekainaren 16a
Herrialdea Txile
HeriotzaValparaíso1837ko ekainaren 6a (43 urte)
Hobiratze lekuaSantiago Metropolitan Cathedral (en) Itzuli
Heriotza modua: bala zauria
Familia
AitaJosé Santiago Portales
Haurrideak
Hezkuntza
HeziketaConvictorio Carolino (en) Itzuli
(1808 - 1813) : humanitateak
Instituto Nacional General José Miguel Carrera (en) Itzuli
(1813 - 1814) : Leyes
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakekintzailea, politikaria eta diplomazialaria
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakatolizismoa
Alderdi politikoa Conservative Party (en) Itzuli

Diego Portales Palazuelos (Santiago, Txile, 1793ko ekainaren 16a - Valparaíso, Txile, 1837ko ekainaren 6a) Txileko diktadorea izan zen, euskaldun jatorrikoa.

Dirutza handi baten jabe egin zen merkataritzari esker, eta 1824an Txileko Gobernuak tearen, edari bizien eta tabakoaren salmentaren monopolioa eskaini zion, gobernuak Erresuma Batuarekin zituen zorrak ordaintzearen truke. Hala, Txilen eragin handiena zutenetako bat zen Portales; 1830ean, Txileko Alderdi Kontserbadorea aginpidera iritsi zenean, Kanpo eta Barne Arazoetako, eta Gerra eta Itsas Armadako ministro izendatu zuten. Oso gogor menderatu zuen liberalek antolatu zuten matxinada, eta Txileko egiazko agintari bakarra bihurtu zen harrezkero, Elizaren eta oligarkia lur-jabearen interesen babesle. 1836an Txileren eta Peruren arteko gerra piztu zen, eta handik urtebetera txiletar militar talde batek hil zuen Portales.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]