Arsfenamina
Arsfenamina | |
---|---|
Formula kimikoa | C12H14As2Cl2N2O2 |
SMILES kanonikoa | [As=[As]C2=CC(=C(C=C2)O)N)N)O.Cl.Cl&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua] |
MolView | [As=[As]C2=CC(=C(C=C2)O)N)N)O.Cl.Cl 3D eredua] |
Konposizioa | Nitrogeno, artseniko, karbono, oxigeno, kloro eta hidrogeno |
Mota | konposatu kimiko |
Masa molekularra | 437,886 Da |
Erabilera | |
Rola | antitreponemal agent (en) |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | VLAXZGHHBIJLAD-UHFFFAOYSA-N |
CAS zenbakia | 139-93-5 |
ChemSpider | 8444 |
PubChem | 8774, 9548903 eta 91997747 |
Gmelin | 9016 |
ChEBI | 269938 |
EC zenbakia | 205-386-6 |
ECHA | 100.004.897 |
MeSH | D001153 |
KEGG | C11744 |
Arsfenamina XX. mendearen hasieran sifilia sendatzeko erabiltzen zen botika da, Salvarsan izen komertzialarekin merkaturatu zena. Paul Ehrlich mikrobiologo alemaniarrak aurkitu zuen 1907an.
Artsenikoaren deribatua da arsfenamina. Aspalditik ezagutzen dira artsenikoaren onura terapeutikoak [1], baina baita bere toxikotasuna ere. Ehrlich-ek lortutako deribatu batek (606 deritzonak),aldiz, toxikotasunik ez zuela eta sifiliaren bakterioa (Treponema pallidum) hiltzen zuela ikusi zuten zientzialariek. Arsfenamina zen deribatu hori.
Gaixotasun infekziosoak arrakastaz tratatzeko erabilitako lehenengoetako botikaren bat izan zen arsfenamina. "Bala magikoa" deitu zitzaion, bere toxitasun hautakorra dela-eta.
Garrantzi historikoa izan arren, gaur egun arsfenamina ez da erabiltzen. Antibiotiko modernoen agerpenak XX. mendeko 40ko hamarkadan botika hori alboratu zuen. Sifiliaren aurkako tratamenduan, esaterako, gaur egun erabiltzen den farmakoa penizilina da.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Stéphane Gibaud eta Gérard Jaouen, « Arsenic - based drugs: from Fowler’s solution to modern anticancer chemotherapy », Topics in Organometallic Chemistry [archive], vol. 32, 2010, p. 1-20