Wilhelm Canaris
| Wilhelm Canaris | |
 Wilhelm Canaris en la 1940-aj jaroj | |
| Naskiĝo | 1-a de januaro 1887 en  Aplerbeck apud Dortmund, Germana Imperiestra Regno
|
|---|---|
| Morto | 9-a de aprilo 1945 en  koncentrejo Flossenbürg, Nazia Germanio
|
| Soldata kariero | |
| Rango: | admiralo |
| Tempo de deĵoro: | 1905 – 1944 |
| Komandis al: | komandanto de Abwehr |
| Militoj: | Unua mondmilito, Dua mondmilito |
| Medaloj: |  Fera Kruco Germana Kruco Kruco de Honoro  Milita Merita Kruco
|
| |
| Persona informo | |
| Mortokialo | Pendumo 
|
| Tombo | Bavario
|
| Lingvoj | angla • hispana • itala • franca • portugala • rusa • germana |
| Ŝtataneco | Germanio
|
| Alma mater | Steinbart-Gymnasium (en)  Naval Academy at Mürwik (en)
|
Memorigilo 
| |
| Familio | |
| Patro | Carl Canaris (en)
|
| Patrino | Auguste Popp (en)
|
| Frat(in)o | Carl August Canaris (en)
|
| Parencoj | Constantin Canaris (mul) (nevo)
|
| Okupo | |
| Okupo | intelligence officer (en) mararmea oficiro submariner (en) rezistobatalanto
|
Wilhelm Canaris (* 1-an de januaro 1887 en Aplerbeck apud Dortmund; † 9-an de aprilo 1945 en koncentrejo Flossenbürg) estis ĉefo de nazia spionorganizo Abwehr.
En la unua mondmilito li deĵoris kiel raportisto en germana leĝera krozŝipo Dresden. Kiam komence de la jaro 1933 venis al potenco Adolf Hitler, Canaris estis unu el viroj, kiuj estis rekomenditaj en lian atentemon. En 1934 Hitler nomis lin vicadmiralo kaj la 1-an de januaro 1935 Canaris fariĝis ĉefo de Abwehr. Kiel ĉefo de Abwehr li havis aliron al la plej grandaj sekretoj de Tria regno, li mem amasigis informojn pri grandaj ĉefoj de la nazia Germanio kaj pri siaj kontraŭuloj kiel estis Martin Bormann, aŭ veron pri la deveno de Hitler aŭ de Heydrich. Ĝuste Heydrich estis lia plej granda malamiko. Interalie estis malkovrite, ke Canaris dum la milito kontaktis la britan sekretan servon. Heydrich ankaŭ eksciis, ke Canaris toleris antinazian subterejon kaj li mem havis fingrojn en insidoj kontraŭ la Tria regno. Ĉio ĉi en tiuj tempoj sufiĉus al tuja senigo de ĉiuj funkcioj kaj al tuja mortpuno. Sed estis neeble pruvatesti Canarison kaj plie li havis en la manoj jam la menciitajn dokumentojn pri siaj konkurenculoj. Somere de 1944 jam estis klare, ke malvenko de Germanio estas nerepuŝebla. Atenco kontraŭ Hitler la 20-an de julio en ĉefa tendo Wolfsschanze farita de Claus Schenk von Stauffenberg ne sukcesis. Ŝnuroj de komploto kondukas ĝis generaloj, sed ĉifoje eĉ ne admiralo Canaris eskapis al aresto. Li ja defendis sin, ke estis lia devo partopreni la komploton, aliokaze li ne povus malkovri ĝin. Sed tio ne konvinkis la tribunalon, krom tio estis malkovrita lia taglibro, en kiu Canaris markis Hitleron kiel dian vipon por Germanio. Dum tagiĝo la 9-an de aprilo de 1945 li en la koncentrejo Flossenbürg estis elkondukita el ĉelo kaj devigita senvestigi sin ĝisnude. Ekzekutita li estis komune kun pluaj kondamnitoj. Sed anstataŭ sur ŝnurego ili pendumis lin per ŝtala kordo. Li estis mortanta longe kaj dolorige.