Ksenartroj
 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Troveblo de fosilioj: Meza paleoceno - ĉi-epoke | ||||||||||
 | ||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||
| ||||||||||
Ordoj kaj subordoj
| ||||||||||
|
Ordo Pilosoj Pilosa
Ordo Cingulatoj Cingulata
| ||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||
La ksenartroj estas neotropisaj membroj de superordo kiun konsistigas la ordoj de pilosoj (Pilosa) kaj cingulatoj (Cingulata). Ĝis 1995 la ksenartroj havis nur la statuson de ordo, sed fine oni decidis ke la bestoj de la subunuoj, la formikmanĝantoj (pilosoj) kaj dazipoj (cingulatoj), diferencas tiom ke ili devus havi siajn proprajn ordojn: la superordigita grupo, la ksenartroj, sekve fariĝis superordo.
La ksenartroj havas ankaŭ la nomon gastartikuloj, kiu celas tiun econ de la superordo ke ili havas sur la lasta dorsa kaj pelva vertebroj - krom la kutimaj artikaj kreskaĵoj - ankaŭ aldonaj, plusaj artikaj kreskaĵoj (zygapoirhyses), kiuj formas gastartikon (xenarthra-an kunligon).
La dentaro de la ksenartroj nur malofte mankas, sed la dentoj estas samformaj (homodentoj), sen emajlo, en varia multnombro. Ilia cerbo estas nur ete sulkita. La utero estas simpla, la placento estas ringa aŭ diska. La mamoj situas bruste aŭ ventre. La idoj nombras 1-2, malofte pli. Ili indiĝenas en Sud-Ameriko; nur unu specio, la armadelo, penetris en Nordamerikon.
- ordo : CINGULATOJ - Cingulata
- familio : † gliptodontedoj - Glyptodontidae
- genro : † GLIPTODONTO - Glyptodon
- specio : † gliptodonto raspa - Glyptodon asper
- genro : † panoĥto - Panochthus
- specio : † panoĥto tuberoza - Panochthus tuberculatus
- genro : † GLIPTODONTO - Glyptodon
- familio : DAZIPEDOJ (DAZIPODEDOJ) - Dasypodidae (20 specioj)
- subfamilio : dazipenoj (dazipoj kaj tatuoj) - Dasypodinae
- genro : † makroeŭfrakto - Macroeuphractus
- specio : † makroeŭfrakto stumpa - Macroeuphractus retusus
- genro : DAZIPO (DAZIPODO) - Dasypus
- specio : dazipo sprongenua - Dasypus kappleri
- specio : dazipo naŭzona (Armadelo) - Dasypus novemcinctus
- specio : dazipo sepzona - Dasypus septemcinctus
- specio : dazipo longmuzela - Dasypus pilosus
- specio : dazipo suda - Dasypus hybridus
- specio : dazipo norda - Dasypus sabanicola
- genro : tolipeŭto - Tolypeutes
- specio : tolipeŭto kugla - Tolypeutes matacus
- specio : tolipeŭto trizona - Tolypeutes tricinctus
- genro : PRIODONTO - Priodontes
- specio : priodonto giganta - Priodontes giganteus
- genro : nudvostarmadelo - Cabassous
- specio : nudvostarmadelo dekunuzona - Cabassous unicinctus
- specio : nudvostarmadelo pika - Cabassous hispidus
- specio : nudvostarmadelo norda - Cabassous centralis
- specio : nudvostarmadelo granda - Cabassous tatouay
- genro : hararmadelo - Euphractus
- specio : hararmadelo seszona - Euphractus sexcinctus
- specio : hararmadelo vila - Euphractus villosus
- specio : hararmadelo eta - Euphractus pichiy
- specio : hararmadelo bolivia - Euphractus nationi
- specio : hararmadelo kriĉa - Euphractus vellerosus
- genro : † makroeŭfrakto - Macroeuphractus
- subfamilio : † stegoterienoj - Stegotheriinae
- genro : † stegoterio - Stegotherium
- specio : † stegoterio amegina - Stegotherium tesselatum
- genro : † paleomirmiodono - Palaeomyrmiodon
- specio : † paleomirmiodono neglektema - Palaeomyrmiodon incomptus
- genro : † stegoterio - Stegotherium
- subfamilio : ĥlamiforenoj - Chlamyphorinae
- genro : ĥlamiforo - Chlamyphorus
- specio : ĥlamiforo obtuzkorpa - Chlamyphorus truncatus ( vidu : Monte-Arbedaro )
- genro : burmeisterio - Burmeisteria
- specio : burmeisterio cilindra - Burmeisteria retusa
- genro : ĥlamiforo - Chlamyphorus
- familio : † gliptodontedoj - Glyptodontidae
- ordo : PILOSOJ Pilosa
- subordo : FORMIKOMANĜULOJ Vermilingua
- familio : MIRMEKOFAGEDOJ - Myrmecophagidae (4 specioj)
- genro : MIRMEKOFAGO - Myrmecophaga
- specio : Granda formikomanĝulo - Myrmecophaga tridactyla [1]
- genro : TAMANDUO - Tamandua
- specio : tamanduo kvarfingra - Tamandua tetradactyla
- specio : tamanduo meksikia - Tamandua mexicana
- genro : MIRMEKOFAGO - Myrmecophaga
- subordo : Folivora
- familio : BRADIPEDOJ (BRADIPODEDOJ) - Bradypodidae (5 specioj)
- genro : UNAŬO - Choloepus
- specio : unaŭo kurtkola - Choloepus hoffmanni
- specio : unaŭo dufingra - Choloepus didactylus
- genro : BRADIPO (BRADIPODO, AKEO) - Bradypus
- specio : bradipo trifingra - Bradypus tridactylus
- specio : bradipo griza - Bradypus variegatus
- specio : bradipo nigrokoluma - Bradypus torquatus
- genro : UNAŬO - Choloepus
- familio : † megaloniĥedoj - Megalonychidae
- subfamilio : † ortoterienoj - Orthotheriinae
- genro : † akratokno - Acratocnus
- specio : † akratokno antila - Acratocnus antillensis
- genro : † mezokno - Mesocnus
- specio : † mezokno torea - Mesocnus torrei
- genro : † akratokno - Acratocnus
- subfamilio : † megaloknenoj - Megalocninae
- genro : † mikrokno - Microcnus
- specio : † mikrokno glirsimila - Microcnus gliriformis
- genro : † megalokno - Megalocnus
- specio : † megalokno ronĝema - Megalocnus rodens
- genro : † mikrokno - Microcnus
- familio : CIKLOPESEDO Cyclopedidae
- genro : ciklopeso - Cyclopes
- specio : ciklopeso dufingra - Cyclopes didactylus
- genro : ciklopeso - Cyclopes
- familio : † peltefiledoj - Peltephilidae
- genro : † peltefilo - Peltephilus
- specio : † peltefilo rabia - Peltephilus ferox
- genro : † peltefilo - Peltephilus
- familio : † megateriedoj - Megatheriidae
- genro : † MEGATERIO - Megatherium
- specio : † megaterio amerika - Megatherium americanum
- genro : † MEGATERIO - Megatherium
- familio : † milodonedoj - Mylodontidae
- genro : † milodono - Mylodon
- specio : † milodono darvina - Mylodon darwini
- genro : † milodono - Mylodon
en ordo Pholidota (rekte sub Mamuloj, ne subordo de Ksenartroj)
- familio : † metaĥeiromusedoj - Metacheiromyidae
- genro : † metaĥeiromuso - Metacheiromys
- specio : † metaĥeiromuso tatua - Metacheiromys tatusia
- genro : † metaĥeiromuso - Metacheiromys
- familio : † epoikoteriedoj - Epoicotheriidae
- genro : † epoikoterio - Epoicotherium
- specio : † epoikoterio unika - Epoicotherium unicum
- genro : † epoikoterio - Epoicotherium
- familio : † metaĥeiromusedoj - Metacheiromyidae
