Atonismo
La atonismo estis unu de la plej fruaj monoteismaj religioj registritaj en la historio.[1][2] La kulto instruis, ke estas nur unu dio (Atono), kaj ke Aĥnaton kaj Nefertito estas liaj gefiloj.[3] Temas pri la dua konata religio kiu konvertiĝis en la oficiala religio de la registaro en la Antikva Egipto, kaj ĝi anstataŭis la jarcentdaŭran antaŭan kulton politeista.[4] La atonistoj konstituis la majoritaton de la egipta loĝantaro en ties pinta epoko.[5][6] La kulto instruis, ke Atono estas mizerikorda, ĉiopova, ununura, kaj gvidanto de la homaro tra siaj filoj.[7] La sanktaj skribaĵoj de la religio estis verkitaj en la amarna periodo, kaj estis konsiderataj la laŭvorta parolo de la dio, same kiel la instruoj kaj ekzemploj normigaj.[8]
La atonistoj kredis, ke la religio estas la kompleta kaj universala versio de prafido.[9] La kulto estis elitema, en kiu nur la membroj de la reĝa familio povis rekte adori la dion kaj la homoj devis adori ĝin nur tra ili.[10] La religiaj konceptoj kaj praktikoj tuŝis praktike ĉiujn aspektojn de la vivo kaj de la socio, el la arto ĝis la sociala bonfarto. La urbo Aĥetaton estis sankta urbo por kulto.[11]
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Aton en Britannica. Alirita la 27an de Novembro 2017.
- ↑ Aten, god of Egypt Siteseen Ltd. Junio 2014. Alirita la 22an de Decembro 2014.
- ↑ Bennett, John (1965) Notes on the 'Aten' jstor=3855637 The Journal of Egyptian Archaeology volume 51 pp. 207–209 doi=10.2307/3855637
- ↑ Joyce Tyldesley, Nefertiti: Egypt's Sun Queen, Penguin UK, 2005
- ↑ Heath (2015), p. 180
- ↑ Hawass, Saleem (2016), p. 131-132
- ↑ Jan Assmann, Religion and Cultural Memory: Ten Studies, Stanford University Press 2005, p. 59
- ↑ Gunn, Battiscombe (1923) Notes on the Aten and His Names jstor=3854036 The Journal of Egyptian Archaeology volume 9 issue 3/4 pp. 168–176 doi=10.2307/3854036
- ↑ Pasquali, Stéphane, A sun-shade temple of Princess Ankhesenpaaten in Memphis?, The Journal of Egyptian Archaeology (2011) volume 97, p. 219 jstor=23269901
- ↑ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. pp. 236–240
- ↑ Fleming, Fergus, kaj Alan Lothian (1997). The Way to Eternity: Egyptian Myth. Duncan Baird Publishers. p. 52