1890
Aktualaĵoj | Eventoj laŭ tago de jaro
◄ |
18-a jarcento |
19-a jarcento
| 20-a jarcento
| ►
◄ |
1860-aj jaroj |
1870-aj jaroj |
1880-aj jaroj |
1890-aj jaroj
| 1900-aj jaroj
| 1910-aj jaroj
| 1920-aj jaroj
| ►
◄◄ |
◄ |
1886 |
1887 |
1888 |
1889 |
1890
| 1891
| 1892
| 1893
| 1894
| ►
| ►►
| 1890 en la aliaj kalendaroj | |
|---|---|
| Gregoria kalendaro | 1890 MDCCCXC |
| Ab urbe condita | 2643 |
| Armena kalendaro | 1339 ԹՎ ՌՅԼԹ |
| Bahaa kalendaro | 46 – 47 |
| Barataj kalendaroj | |
| - Vikram Samvat | 1945 – 1946 |
| - Barata nacia kalendaro (Ŝaka Samvat) | 1812 – 1813 |
| - Kalijugo | 4991 – 4992 |
| Budhisma kalendaro | 2434 |
| Ĉina kalendaro | 4526 / 4586 – 4527 / 4587 己丑 – 庚寅 |
| Etiopa kalendaro | 1882 – 1883 |
| Franca respublika kalendaro | 98 - 99 XCVIII -XCIX |
| Hebrea kalendaro | 5650 – 5651 |
| Holocena kalendaro | 11890 |
| Irana kalendaro | 1268 – 1269 |
| Islama kalendaro | 1307 – 1308 |
| - Imperia jaro | Kōki 2550 (皇紀2550年) |
| - Japana nomo de erao (Jōmon) | 11890 |
| Juliana kalendaro | Gregoria minus 10–13 tagoj, depende de tempoperiodo |
| Korea kalendaro | 4223 |
| Tajlanda suna kalendaro | 2433 |
1890 estis normala jaro komenciĝanta merkrede (ligilo montras kalendaron).
En la jaro 1890 post Kristo okazis, interalie:
Eventoj
[redakti | redakti fonton]Esperantujo
[redakti | redakti fonton]- L. L. Zamenhof revenis Varsovion post fiasko en Ĥerson.
- Fondo de Ligo Esperantista.
- Danio: Christian Nielsen publikigis la unuan Esperantan libron por danoj.
- Francisko Valdomiro Lorenz kaj Emile Lombard eklernis Esperanton.
- Ĉeĥio: Unua lernolibro de Esperanto al ĉeĥoj verkita kaj publikita de Francisko Valdomiro Lorenz.
- Francisko Valdomiro Lorenz eliris Ĉeĥion kaj iris al Brazilo.
- Litovio: Unua lernolibro de Esperanto al litovoj verkita de Aleksandro Dambrauskas.
- Fondita Esperanto-grupo en Schalke.
Mondo
[redakti | redakti fonton]- Simose Kentarô eklernis Volapukon.
- Britio: Fondo de la Laborista Partio.
- Gaborono fondita.
- Emma de Waldeck-Pyrmont iĝis regentino de Nederlando.
- Luksemburgo elrompas el la unio kun Nederlando, deklarante sian sendependecon.
- 3-a de julio: Idaho fariĝis la 43-a ŝtato de Usono.
- 10-a de julio: Vajomingo fariĝis la 44-a ŝtato de Usono.
- 29-a decembro: La Masakro de Wounded Knee okazis.
Naskiĝoj
[redakti | redakti fonton]- Adolf Sproeck, germana esperantisto (m. 1978)
- Aldo Ferdinando Schmucker, itala esperantisto (m. 1977)
- Jiří František Chaloupecký, ĉeĥa esperantisto (m. 1922)
- 4-a de januaro: Miklós Bánó, hungara esperantisto (m. nekonata)
- 4-a de januaro: Victor Lustig, trompisto, la "ulo kiu vendis la Eiffel-Turon" (m. 1947)
- 7-a de januaro: Henny Porten, germana aktorino (m. 1960)
- 9-a de januaro: Kurt Tucholsky, germana verkisto (m. 1935)
- 9-a de januaro: Karel Čapek, ĉeĥa verkisto (m. 1938)
- 12-a de januaro: Vasilij Eroŝenko, rusia esperantisto (m. 1952)
- 13-a de januaro: Josef Friedrich, ĉeĥa esperantisto (m. nekonata)
- 10-a de februaro: Boris Pasternak, rusia verkisto (m. 1960)
- 22-a de marto : Carl Johan Johansson, sveda esperantisto (m. nekonata)
- 6-a de aprilo: Anthony Fokker, nederlanda aviadisto (m. 1939)
- 14-a de aprilo: Stanislaw Karolczyk, pola esperantisto (m. 1966)
- 19-a de majo: Ho Chi Minh, vjetnama ŝtatisto (m. 1969)
- 27-a de majo: Konstantin Vasiljeviĉ Ivanov, ĉuvaŝa verkisto (m. 1915)
- 12-a de junio: Egon Schiele, aŭstra pentristo (m. 1918)
- 24-a de julio: Guilherme de Almeida, brazila poeto, juristo, ĵurnalisto, kinokritikisto, eseisto kaj tradukisto, pli konata kiel la Princo de la Brazilaj Poetoj (m. 1969)
- 17-a de aŭgusto: Harry Hopkins, usona politikisto (m. 1946)
- 20-a de aŭgusto: H. P. Lovecraft, usona verkisto (m. 1937)
- 20-a de aŭgusto: Karl Kultman, estona esperantisto (m. nekonata)
- 27-a de aŭgusto: Man Ray, usona artisto (m. 1976)
- 15-a de septembro: Agatha Christie, brita krimromanisto (m. 1976)
- 29-a de septembro: Ahmad Kasravi, irana lingvisto kaj filozofo (m. 1946)
- 14-a de oktobro: Dwight D. Eisenhower, usona prezidento (m. 1969)
- 16-a de oktobro: Michael Collins, irlanda politikisto (m. 1922)
- 2-a de novembro: Moa Martinson, sveda verkistino (m. 1964)
- 4-a de novembro: Klabund, germana verkisto (m. 1928)
- 9-a de novembro: Rudolf Hromada, ĉeĥa esperantisto (m. 1964)
- 5-a de decembro: Fritz Lang, germana reĝisoro (m. 1976)
- 20-a de decembro: Jaroslav Heyrovský, ĉeĥa kemiisto (m. 1967)
- 30-a de decembro: Victor Serge, belga verkisto kaj anarkiisto (m. 1947)
- Martemjan Rjutin, sovetia politikisto (m. 1937)
Mortoj
[redakti | redakti fonton]- 18-a de januaro: Amadeo la 1-a, reĝo de Hispanio (n. 1845)
- 18-a de februaro: Gyula Andrássy, ĉefministro de Hungario (n. 1823)
- 1-a de aprilo: Aleksandr Moĵajskij, rusa mara subadmiralo kaj pioniro de aviado (n. 1825)
- 7-a de majo: James Nasmyth, angla inĝeniero kaj kreinto de la vapormartelo (n. 1808)
- 15-a de julio: Gottfried Keller, svisa verkisto (n. 1819)
- 27-a de julio: Vincent van Gogh, nederlanda pentristo (n. 1853)
- 19-a de oktobro: Richard Francis Burton, brita esploristo, orientalisto, verkisto, tradukisto (n. 1821)
- 26-a de oktobro: Carlo Collodi, itala ĵurnalisto kaj verkisto (n. 1826)
- 2-a de decembro: Károly Molter, hungara verkisto (m. 1981)
- 15-a de decembro: Sidanta Taŭro, indianestro (n. 1831)
Esperanto-libroj eldonitaj en 1890
[redakti | redakti fonton]- Grabowski, Antoni: Kondukanto internacia de l' interparolado kun modeloj de leteroj , Nürnberg: Heerdegen-Barbeck ; [Tümmel], 1890. 45 p.
- Lorenz, Francisco Valdomiro: Uplná u?ebnice mezinárodní ?e?i dra. Esperanta, V Pardubich: Hoblik, 1890. - 27 p.