wola

See also: Wola, wolą, Wolą, woła, and wołʼá

Old High German

Alternative forms

• wela

Etymology

With we- > wo- (as in wohha, wollen etc.), from Proto-Germanic *wela. Cognate with Old Saxon wela Old English wel, Old Norse vel (Icelandic vel).

Pronunciation

• IPA^(key): /wola/

Adverb

wola

1. well

Descendants

• Middle High German: wol, wole
  • Cimbrian: bóol, boll
  • German: wohl
  • Luxembourgish: wuel
  • Yiddish: ווויל (voyl)

References

1. Joseph Wright, 'An Old High German Primer, Second Edition'

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *voľà. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vɔlʲaː/
• IPA^(key): (15^th CE) /vɔlʲɒ/

Noun

wola f

1. (attested in Lesser Poland) will (act of choosing to do something; a person’s conscious intent or volition)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page 29:

     Bo gnew v rozgnewanu iego a sziwot w woli iego (vita in voluntate eius)

     [Bo gniew w rozgniewaniu jego, a żywot w woli jego (vita in voluntate eius)]

2. (attested in Lesser Poland) will (one's independent faculty of choice)
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[2], Krakow, page 14b:

     Tho ne gest f[s] twe voly, abicz thobe Xpc dal dludze stroue

     [To nie jest w [s]twe woli, abyć tobie Kryst dał długie zdrowie]

3. (attested in Lesser Poland) will, desire, intention
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[3], Krakow, page 171b:

     Ktory clouek czyni volø othcza mego, tenczy przydze do krolefstwa nebeskego

     [Ktory człowiek czyni wolą otca mego, tenci przydzie do krolewstwa niebieskiego]

4. (attested in Lesser Poland) pleasure
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 1, 2:

     W zacone boszem wola iego (voluntas eius)

     [W zakonie bożem wola jego (voluntas eius)]

5. intent
   • 15th century, Spowiedź powszechna - Confessio generalis, number 3:

     Davam szya vynyen bogv *wszechmogocemv..., czom szgrzessyl... slą volą

     [Dawam się winien Bogu wszechmogącemu..., com zgrzeszył... złą wolą]

6. (attested in Greater Poland) agreement, acceptance, allowance
   • 1974 [1413], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kaliskie‎^[5], volume IV, number 423, Kalisz:

     Jako była wola Januszowa..., kiegdy odbiła jego braci pani Burneta

     [Iaco bila wola Januszova..., kyegdi odbila yego braczi pani Burnetha]

7. (property law, attested in Greater Poland) property owner's exemption from duties for a certain time
   • 1959 [1397], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 221, Poznań:

     Jaco Mikosz ne dal Woczechoui wole

     [Jako Mikosz nie dał Wociechowi wole]

Derived terms

adjectives

• dobrowolny
• niedobrowolny
• niepowolny
• niewolniczy
• niewolny
• powolny
• przyzwolony
• sobiewolny
• wolny
• wolowaty
• wyzwolon

 

adverbs

• dobrowolnie
• dobrowolno
• gwoli
• niewolnie
• sobiewolnie
• wolnie
• wolno

 

nouns

• dobrowoleństwo
• dobrowolność
• dobrowolstwo
• dozwolenie
• niepowolenie
• niewola
• niewolnik
• niewolność
• niewolstwo
• poniewolne
• powolne
• powolność
• przywolenie
• przyzwolca
• przyzwolenie
• swawola
• woleństwo
• wolica
• wolne
• wolnik
• wolność
• wywolenie
• wyzwolenie
• wzwalenie
• wzwolenie
• zezwolenie
• zwolenie
• zwolennik
• zwoleństwo

 

verbs

• dozwolić pf, dozwalać impf
• poniewolić pf, poniewalać impf
• powolić pf
• pozwolić pf
• przyniewolić pf
• przywolić pf
• przyzwolić pf, przyzwalać impf
• woleć impf
• wywolić pf
• wywolić pf
• wywolić pf
• wyzwolić pf, wyzwalać impf
• wzwolić pf
• zezwolić pf
• zwolić pf
• zwyzwolić pf

 

Descendants

• Polish: wola
• Silesian: wōlŏ

References

• Boryś, Wiesław (2005) “wola”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wola”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Further reading

• M. Arcta Słownik Staropolski/Wola on the Polish Wikisource.Wikisource ^pl

Polish

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈvɔ.la/

• (Greater Poland):
  • (Kuyavia) IPA^(key): /ˈvɔ.la/
  • (Central Greater Poland) IPA^(key): /ˈvɔ.la/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔla
• Syllabification: wo‧la
• Homophone: Wola

Etymology 1

Inherited from Old Polish wola.

Noun

wola f

1. will, volition
2. (obsolete) freedom, liberty

   Synonyms: swoboda, wolność

3. (Central Greater Poland) Synonym of pozwolenie

Declension

Declension of wola

	singular	plural
nominative	wola	wole
genitive	woli	woli/wól
dative	woli	wolom
accusative	wolę	wole
instrumental	wolą	wolami
locative	woli	wolach
vocative	wolo	wole

Derived terms

adjectives

• bezwolny
• dowolny
• mimowolny
• wolny

 

adverbs

• bezwolnie
• do woli
• dowolnie
• mimo woli
• mimowolnie

 

nouns

• bezwola
• bezwolność
• boguwola
• ostatnia wola
• siła woli
• wola boża
• woleństwo
• wolna wola
• wolnizna

 

verbs

• woleć
• wolno

 

Related terms

verbs

• dozwolić pf, dozwalać impf
• nazwolić pf, nazwalać impf
• pozwolić pf, pozwalać impf
• przyzwolić pf, przyzwalać impf
• wyzwolić pf, wyzwalać impf
• zezwolić pf, zezwalać impf

 

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

wola n

1. inflection of wole:
   1. genitive singular
   2. nominative/accusative/vocative plural

Etymology 3

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

wola

1. feminine nominative/vocative singular of woli

Further reading

• wola in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wola in Polish dictionaries at PWN
• Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “wola”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
• Oskar Kolberg (1867) “wola”, in Dzieła wszystkie: Kujawy (in Polish), page 278
• Oskar Kolberg (1877) “wola”, in “Rzecz o mowie ludu wielkopolskiego”, in Zbiór wiadomości do antropologii krajowéj (in Polish), volume 1, III (Materyjały etnologiczne), page 25

Ternate

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈwo.la]

Verb

wola

1. (stative) to be loose

Conjugation

Conjugation of wola
	Singular	Plural
	Inclusive	Exclusive
1st	towola	fowola	miwola
2nd	nowola	niwola
3rd	Masculine	owola	iwola, yowola†
Feminine	mowola
Neuter	iwola
† - archaic

References

• Rika Hayami-Allen (2001) A descriptive study of the language of Ternate, the northern Moluccas, Indonesia, University of Pittsburgh

Upper Sorbian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *voľà from Proto-Balto-Slavic *wáljāˀ.

Noun

wola f

1. will

Xhosa

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Verb

-wola^?

1. (transitive) to hug

Inflection

This verb needs an inflection-table template.