Χαρακηνή

Χαρακηνή
141 π.Χ.–222
Πρωτεύουσα	Αντιόχεια (η Χάρακα)
Ίδρυση	141 π.Χ.
Γεωγραφικές συντεταγμένες	30°53′41″N 47°34′41″E
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Η Χαρακηνή ή Χαρακήνη, επίσης γνωστή ως Μεσήνη ή Μεσσήνη (αραβικά: Μεσούν, στη Βαβυλωνιακο-Ιουδαιο-Αραμαϊκή γλώσσα: חבל ימא Χεβέλ Υαμά, δηλαδή Χώρα της θαλάσσης), ήταν γεωγραφική περιοχή, αλλά και βασίλειο, στο ευρύτερο πλαίσιο της αυτοκρατορίας των Πάρθων, το οποίο βρισκόταν στην περιοχή του Περσικού Κόλπου.

Η πρωτεύουσα

Πρωτεύουσα της Χαρακηνής ήταν η Αντιόχεια (η Χάρακα) ή Σπασίνου Χάραξ ή «Οχυρό του Υσπαοσίνη».

Η πόλη αρχικά ονομαζόταν Αλεξάνδρεια στον Περσικό κόλπο ή Αλεξάνδρεια η εν Σουσιανή ή Αλεξάνδρεια στη Σουσιανή. Ιδρύθηκε το 324 π.Χ. στον Περσικό κόλπο κοντά στις εκβολές του ποταμού Τίγρης. Η πόλη αναφέρεται και από τον Πλίνιο. Ο Αντίοχος Ε' Ευπάτωρ, πάνω στα ερείπιά της έκτισε πόλη, που την ονόμασε στη συνέχεια Αντιόχεια (η Χάρακα) ή Σπασίνου Χάραξ. Η πόλη ήταν σημαντικό λιμάνι για το εμπόριο από την Μεσοποταμία ως την Ινδία και παρείχε τις λιμενικές εγκαταστάσεις που προβλέπονταν για τη μεγάλη πόλη, τα Σούσα, δηλαδή λειτουργούσε ως ένα από τα επίνεια (λιμάνια) για τα Σούσα, περαιτέρω μέχρι και σήμερα, μέσω και του ποταμού Καρούν.

Σήμερα στην περιοχή βρίσκεται η πόλη Αλ Κουρνάχ του Ιράκ.

Βασίλειο Χαρακηνής

Υσπαοσίνης (209-124 π.Χ.), ιδρυτής και πρώτος βασιλιάς στη Χαρακηνή.

Την Χαρακήνη ως βασίλειο πλέον, την ίδρυσε γύρω στο 127 π.Χ. ο Ασπασίνης, γνωστότερος στην αλεξανδρινή κλασική περίοδο και ως Υσπαοσίνης, ο οποίος ήταν πρώην σατράπης, που είχε τοποθετήσει στην ομώνυμη περιοχή, ο βασιλιάς Αντίοχος Δ' Επιφανής της Δυναστείας των Σελευκιδών.

Η Χαρακήνη διαμορφώθηκε μέσα από τη σταδιακή διάλυση της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών και συνέχισε ως ουσιαστικά ανεξάρτητο βασίλειο εντός της Παρθικής αυτοκρατορίας, μέχρι που κατακτήθηκε από την Αυτοκρατορία των Σασσανιδών στις αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα. Επίσης, ως ένα απροσδιόριστο ακόμα γεωγραφικό όριο-σημείο, η Χαρακήνη περιλάμβανε και την περιοχή της πόλης Τύλου, η οποία σήμερα είναι γνωστότερη ως χώρα και πόλη του Μπαχρέιν.

Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός, (λατινικά: Marcus Ulpius Nerva Traianus), επισκέφθηκε την πρωτεύουσα της Χαρακηνής, Χάρακα το 116 μ.Χ., κατά τη διάρκεια της εισβολής του στην Παρθική αυτοκρατορία και ατένιζε από εκεί τα πλοία, που αναχωρούσαν για την Ινδία. Φέρεται μάλιστα να θρήνησε το γεγονός ότι ο ίδιος δεν ήταν αρκετά νεότερος, έτσι ώστε να μπορούσε, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, να πήγαινε και ο ίδιος προς εκείνη την κατεύθυνση (των Ινδιών).

Οι βασιλιάδες της Χαρακηνής, είναι γνωστοί από τα νομίσματά τους, κυρίως ασημένια τετράδραχμα με αρχαίες ελληνικές επιγραφές και αργότερα με επιγραφές στα Αραμαϊκά. Αυτά τα νομίσματα (όλα μετά την εποχή των Σελευκιδών) παρέχουν και ένα ασφαλές πλαίσιο για τις χρονολογήσεις των βασιλειών τους.

Οι δυναστείες της Χαρακηνής

Ακολουθεί κατάλογος των βασιλέων της Χαρακηνής:

Όνομα βασιλιά	Περίοδος	Παρατηρήσεις	Νόμισμα
Ασπασίνης ή Υσπαοσίνης	περί το 127-124 π.Χ.	Ιδρυτής και βασιλιάς της Χαρακηνής ή Μεσήνης περί το 127-124 π.Χ.
Απόδακος	περί το 110/09-104/03 π.Χ	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Τιραίος Α’	95/94-90/89 π.Χ.	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Τιραίος Β’	79/78-49/48 π.Χ.	Πέθανε σε ηλικία 92 ετών (πηγή: Λουκιανός)
Αρτάβαζος Χαρακηνής	49/48-48/47 π.Χ.	Έγινε βασιλιάς σε ηλικία 86 ετών (πηγή: Λουκιανός)
Αττάμπελος Α’ ή Αττάμπαλος Α’	47/46-25/24 π.Χ.	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Θεονέσιος Α’	περί το 19/18 π.Χ.	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Αττάμπελος Β’ ή Αττάμπαλος Β’	περί το 17/16 π.Χ. - 8/9 μ.Χ	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Αβινεργάος Α’ ή Αβινεργαίος Α’,	10/11-22/23 μ.Χ.	Τον αναφέρει ο Ιώσηπος. Η πρώτη περίοδος της βασιλείας του ηγεμόνα
Οραβάζης Α’ ή Ωραβάζης Α’	περί το 19 μ.Χ	Αναφέρεται μόνο σε μία από τις επιγραφές της Παλμύρας
Αβινεργάος Α’ ή Αβινεργαίος Α’	10/11-22/23 μ.Χ.	Τον αναφέρει ο Ιώσηπος. Η δεύτερη περίοδος της βασιλείας του ηγεμόνα
Αττάμπελος Γ’ ή Αττάμπαλος Γ’	περί το 37/38-44/45	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Θεονέσιος Β’	περί το 46/47	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Θεονέσιος Γ’	περί το 52/53	Είναι γνωστός μόνο από ένα ευρεθέν νόμισμα
Αττάμπελος Δ’ ή Αττάμπαλος Δ’	54/55-64/65	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Αττάμπελος Ε’ ή Αττάμπαλος Ε’	64/65-73/74	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Οραβάζης Β’ ή Ωραβάζης Β’	περί το 73-80	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Πάκορος Β’	80-101/02	Περίοδος βασιλείας απευθείας από τον μονάρχη της Παρθίας
Αττάμπελος ΣΤ’	περί το 101/02-105/06	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Θεονέσιος Δ’	περί το 110/11-112/113	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Αττάμπελος Ζ’ ή Αττάμπαλος Ζ’	περί το 113/14-117	Τον ανέφερε ο Δίων Κάσσιος
Μεσοβασιλεία
Μιριδάτης ή Μυριδάτης	περί το 131-150/51	Νίκησε τα στρατεύματα των Πάρθων
Οραβάζης Γ’ ή Ωραβάζης Γ’	περί το 150/51-165	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Αβινεργάος Β’ ή Αβινεργαίος Β’	περί το 165-180	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Αττάμπελος Η’ ή Αττάμπαλος Η’	περί το 180-195	Είναι γνωστός μόνο από νομίσματα
Μάγας Χαρακηνής ή Μέγας	περί το 195-210	Είναι γνωστός μόνο από αχρονολόγητο νόμισμα
Αβινεργάος Γ’ ή Αβινεργαίος Γ’	περί το 210-222	Αναφέρεται μόνο σε αραβικές πηγές

Πηγές

• Schuol, Monika: Die Charakene. Ein mesopotamisches Königreich in hellenistisch-parthischer Zeit (= Oriens et occidens 1), Stuttgart 2000, ISBN 3-515-07709-X.

• Sheldon A. Nodelman, A Preliminary History of Charakene, Berytus 13 (1959/60), 83-121, XXVII f., - Sheldon A. Nodelman.

• Hansman, John: "Characene and Charax", Encyclopaedia Iranica, [1] Online Edition,Center for Iranian Studies Columbia University,December 15, 1991, available at WEB ADDRESS OF THE ARTICLE, [2], Ανακτήθηκε 14/09/2011.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Νομίσματα που εξέδωσε ο βασιλιάς Απόδακος