Φούλα Χατζιδάκη
| Φούλα Χατζιδάκη | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Φούλα Χατζιδάκη (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1906 |
| Θάνατος | 6 Δεκεμβρίου 1984 (78 ετών) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μεταφράστρια |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μιλτιάδης Πορφυρογένης |
| Γονείς | Νικόλαος Χατζιδάκις |
Η Φούλα Χατζιδάκη (1906 - 6 Δεκεμβρίου 1984) ήταν Ελληνίδα συγγραφέας, μεταφράστρια και κριτικός με συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του ΕΑΜ.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε το 1906. Ήταν κόρη του μαθηματικού, καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών και λογοτέχνη Νικολάου Χατζιδάκι και εγγονή του μαθηματικού Ιωάννη Χατζιδάκι.
Στα φοιτητικά της χρόνια συνδέθηκε με το κίνημα της Αριστεράς. Από το 1932 συμμετείχε στη επιτροπή σύνταξης του περιοδικού «Νέοι Πρωτοπόροι». Στο περιοδικό αυτό δημοσίευε άρθρα σχετικά με το μαρξισμό και την αισθητική. Κατά τη Δικτατορία της 4ης Αυγούστου εξορίστηκε αρχικά στη Φολέγανδρο, ενώ ήταν παντρεμένη με τον Μιλτιάδη Πορφυρογένη. Επίσης εξορίστηκε στη Κίμωλο. Με την κήρυξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου όλοι οι εξόριστοι του νησιού με αίτησή τους ζήτησαν από το υπουργείο ασφάλειας να σταλούν στο μέτωπο, οι μεν άνδρες στην πρώτη γραμμή, οι δε γυναίκες ως νοσοκόμες σε προωθημένα ιατρεία[1]. Μετά την αρνητική απάντηση των κρατούντων και μπροστά στον κίνδυνο να τους παραδώσουν στους ναζί, οι εξόριστοι συνεδριάσαν και αποφάσισαν δραπέτευση, ομαδική, τμηματική ή και ατομική. Η Φούλα Χατζιδάκη δραπέτευσε μαζί με τον συζυγό της και κατέφυγε στην Κρήτη όπου ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση.[2][3][4]
Μετά την Απελευθέρωση της Ελλάδας συνεργάστηκε με πολλά πνευματικά έντυπα της Αριστεράς και κυρίως με τα «Ελεύθερα Γράμματα» του Σμυρναίου λογοτέχνη Δημήτρη Φωτιάδη. Μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο βρέθηκε ως πολιτική πρόσφυγας στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία για 20 χρόνια[5]. Είχε ευρύτατες γλωσσικές γνώσεις που περιελάμβαναν γερμανικά, αγγλικά, δανέζικα, γαλλικά, ουγγρικά, ρωσικά και ιταλικά[6].
Η γνωριμία της με το συναγωνιστή της Ιάννη Ξενάκη έγινε, όταν εξόριστοι και οι δυο κατοίκησαν ένα διάστημα στο ίδιο ξενοδοχείο, στο Παρίσι, στην οδό Claude Bernard 26. Έκτοτε διατήρησαν μακρόχρονη αλληλογραφία. Μάλιστα στα κατάλοιπα της Φούλας Χατζιδάκη, σώθηκαν, φυλαγμένα με προσοχή, λίγα γράμματα του Ιάννη Ξενάκη, χρονολογημένα από το Μάρτιο του 1948, το πρώτο, ως τον Ιούλιο του 1964, το τελευταίο, τα οποία αποτελούν ιστορικά τεκμήρια για τις αναζητήσεις, τις επιρροές, τις σκέψεις και το ιστορικό περιβάλλον των δύο πνευματικών ανθρώπων.[7]
Το μεταφραστικό της έργο εκείνης της εποχής εκδόθηκε μετά την επιστροφή της. Ανάμεσα στις μεταφράσεις της είναι η «Αναγκαιότητα της τέχνης» του Φίσερ, τα «Γράμματα του Αντόνιο Γκράμσι», «Η ιστορία της Γκεστάπο» του Ζ. Ντεραρί κ.ά.[8][9]. Η Φούλα Χατζιδάκι επιμελήθηκε την ανθολογία «Τραγούδια της Αντίστασης» που κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη του 1951 από το «Εκδοτικό Νέα Ελλάδα».[10]
Ακόμη διασώζεται επιστολή του Πωλ Ελυάρ προς τη Φούλα Χατζιδάκη γραμμένη το 1946, την οποία μετέφρασε ο Φίλιππος Ηλιού.[11][12]
Η Φούλα Χατζιδάκη απεβίωσε στις 6 Δεκεμβρίου 1984.[13]
Βιβλία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η αναγκαιότητα της τέχνης
- Τέχνη και ανθρωπισμός
- Η απόλαυση του κειμένου
- Γράμματα από τη φυλακή
- Η ιστορία της Γκεστάπο
- Μαρία Στιούαρτ
- Ανθολογία αντιστασιακής ποίησης (σε συνεργασία με την Έλλη Αλεξίου)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Ο κομμουνιστής ηγέτης για τις δύσκολες αποστολές - Μιλτιάδης Πορφυρογένης, 10.03.2018, Εφημερίδα των Συντακτών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2018.
- ↑ Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, εκδόσεις Αυλός Αθήνα 1979
- ↑ «Η Κίμωλος ως τόπος εξορίας - eikastikosperipatos.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Εξόριστοι στην Κίμωλο - Ριζοσπάστης, Παρασκευή 31/5/96
- ↑ Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες: καλή πατρίδα ... Ελληνικές κοινότητες πολιτικών προσφύγων στην Ανατολική Ευρώπη - Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Εταιρεία Συγγραφέων - Μνήμη εταίρων: Στάθης Δρομάζος, Ασημάκης Πανσέληνος, Φούλα Χατζιδάκη, Νίκος Καρύδης» (PDF).
- ↑ Οι ανέκδοτες επιστολές του Ιάννη Ξενάκη: ένας χρόνος από τον θάνατο του συνθέτη - Η αλληλογραφία του με τη Φούλα Χατζηδάκη από το 1948 ως το 1964, ΤΟ ΒΗΜΑ, 24 Νοεμβρίου 2008
- ↑ Γράμμα στη Φούλα - Οι αναζητήσεις του Ιάννη Ξενάκη όπως καταγράφονται σε μια ανέκδοτη επιστολή του τού 1954 στη Φούλα Χατζηδάκη, ΤΟ ΒΗΜΑ, 24 Νοεμβρίου 2008
- ↑ The Politics of Culture in Turkey, Greece & Cyprus: Performing the Left Since the Sixties - Edited by Leonidas Karakatsanis, Nikolaos Papadogiannis
- ↑ «"Αντίσταση" : Ο Ν. Καββαδίας για Κατοχή και Δεκεμβριανά. Ένα ποίημα του Νίκου Καββαδία αφιερωμένο στη Μέλπω Αξιώτη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Φ. Ηλιού: Ηξερε και να βλέπει και να δείχνει - Καθημερινή 13.06.2004
- ↑ Άννα Ματθαίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: «Ένα γράμμα του Πωλ Ελυάρ στη Φούλα Χατζιδάκη (Ιούνιος-Ιούλιος 1946), σε συνεργασία με την Πόπη Πολέμη, π. Αρχειοτάξιο, τχ. 6 (2004), σ. 94-104
- ↑ Δυο λόγια για τη Φούλα Χατζηδάκη - άρθρο του Κώστα Π. Παντελόγλου
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, τόμος Α, 1918-1949, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
- Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, Εκδόσεις Αυλός, Αθήνα 1979