Φίτζι
Συντεταγμένες: 18°00′S 179°00′E / 18.00°S 179.00°E
Δημοκρατία των Φίτζι
Republic of the Fiji Matanitu ko Viti फ़िजी गणराज्य Fijī Ripablik | |||
---|---|---|---|
| |||
Εθνικό σύνθημα: Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui Φοβού τον Θεό και τίμα τον Βασιλέα | |||
και μεγαλύτερη πόλη | Σούβα 18°08′30″S 178°26′31″E / 18.1416°S 178.4419°E | ||
αγγλικά, φιτζιανά και φίτζι χίντι[1] | |||
Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία | |||
Ουίλιαμ Κατονίβερε Σιτιβένι Ραμπούκα | |||
Ανεξαρτησία από τo Ηνωμένο Βασίλειο Ισχύον Σύνταγμα | 10 Οκτωβρίου 1970 7 Σεπτεμβρίου 2013 | ||
• Σύνολο • % Νερό Ακτογραμμή | 18.270 km2 (155η) 0,13 1.129 km | ||
Πληθυσμός • Εκτίμηση 2021 • Απογραφή 2017 • Πυκνότητα | 893.468[2] (163η) 884.887[3] 48,9 κατ./km2 (166η) | ||
ΑΕΠ (ΙΑΔ) • Ολικό (2018) • Κατά κεφαλή | 9,112 δισ. $[4] (155η) 10.251 $[4] (123η) | ||
ΑΕΠ (ονομαστικό) • Ολικό (2018) • Κατά κεφαλή | 5,223 δισ. $[4] (150η) 5.876 $[4] (102η) | ||
ΔΑΑ (2021) | 0,730[5] (99η) – υψηλός | ||
Νόμισμα | Δολάριο Φίτζι (FJD) | ||
FJT (UTC +12) | |||
Internet TLD | .fj | ||
Οδηγούν στα | αριστερά | ||
Κωδικός κλήσης | +679 |
Τα Φίτζι (αγγλικά: Republic of Fiji, φιτζιανά: Matanitu ko Viti, φίτζι χίντι: फ़िजी, επίσημα: Δημοκρατία των Φίτζι)[6] είναι νησιωτικό κράτος με συνολική έκταση 18.270 τ.χλμ. και πληθυσμό 893.468 κατοίκους[2] (163η στον κόσμο), σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021. Περιλαμβάνει 322 νησιά, εκ των οποίων τα 106 κατοικούνται μόνιμα και 522 νησίδες. Στα δύο μεγαλύτερα νησιά, ζει το 87% του πληθυσμού. Κυριότερες νήσοι είναι το Βίτι Λέβου (Viti Levu), έκτασης 10.388 τ.χλμ. και το Βανούα Λέβου (Vanua Levu) με έκταση 5.500 τ.χλμ. Πρωτεύουσα είναι η Σούβα που βρίσκεται στη νότια ακτή του Βίτι Λέβου.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κύριο νησί των Φίτζι ονομάζεται Βίτι Λέβου και από αυτό προέρχεται η ονομασία "Fiji", που αποτελεί προφορά των κατοίκων των γειτονικών νησιών, Τόνγκα. Ειδικότερα, οι Φιτζιανοί εντυπωσιάστηκαν για πρώτη φορά από τους Ευρωπαίους με τα κείμενα που έγραφαν τα μέλη των αποστολών στα εξερευνητικά ταξίδια του Τζέιμς Κουκ. Οι περιγραφές έκαναν λόγο για επικίνδυνους πολεμιστές και άγριους κανιβάλους, τους ναυπηγούς των καλύτερων σκαφών στον Ειρηνικό, όχι όμως και για σπουδαίους ναυτικούς. Ήταν αξιοσέβαστοι μεταξύ των Τονγκανών. Την πατρίδα τους την ονόμαζαν Viti, όμως οι Τονγκανοί την ονόμαζαν Fisi και αυτό προέρχεται από την ξένη προφορά, Fiji, που χρησιμοποίησε επίσημα πρώτος ο πλοίαρχος Κουκ.[7]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πρώτοι κάτοικοι των Φίτζι έφθασαν πολύ πριν την έλευση των Ευρωπαίων εξερευνητών τον 17ο αιώνα. Σύμφωνα με κεραμικά έργα που βρέθηκαν στις πόλεις της νησιωτικής χώρας, τα Φίτζι κατοικήθηκαν πριν ή και γύρω στο 1000 π.Χ., παρά το γεγονός ότι παραμένει αβέβαιος ο χρόνος που συντελέστηκε ο εποικισμός των νησιών.[8] Ο Ολλανδός θαλασσοπόρος Άμπελ Τάσμαν επισκέφθηκε τα Φίτζι το 1643 ενώ αναζητούσε τη Μεγάλη Νοτιότερη Ήπειρο.[9] Ωστόσο, μόλις τον 19ο αιώνα αποικίστηκαν τα Φίτζι από τους Ευρωπαίους μόνιμα.[10] Τα νησιά περιήλθαν υπό βρετανικό έλεγχο το 1874 και οι Βρετανοί έφεραν σε αυτά Ινδούς εργάτες, που δούλευαν με συμβόλαιο. Τα νησιά έγιναν ανεξάρτητα από το Ηνωμένο Βασίλειο στις 10 Οκτωβρίου του 1970. Η δημοκρατική διακυβέρνηση διακόπηκε από δύο στρατιωτικά πραξικοπήματα, το 1987, επειδή η κυβέρνηση θεωρήθηκε ότι κυριαρχούνταν από την ινδοφιτζιανή κοινότητα. Το δεύτερο πραξικόπημα του 1987 είχε αποτέλεσμα να αντικατασταθεί το μοναρχικό καθεστώς και ο Γενικός Κυβερνήτης από έναν Πρόεδρο με μη εκτελεστική εξουσία και η χώρα άλλαξε την επίσημη ονομασία της από Dominion of Fiji σε Republic of Fiji (Δημοκρατία των Φίτζι και Republic of the Fiji Islands το 1997). Εξαιτίας των πραξικοπημάτων χιλιάδες κάτοικοι ινδικής καταγωγής εγκατέλειψαν τη χώρα. Ως αποτέλεσμα της μείωσης του πληθυσμού, παρουσιάστηκαν οικονομικά προβλήματα. Ωστόσο, οι Μελανήσιοι εξασφάλισαν την πλειοψηφία.
Με το νέο Σύνταγμα του 1990, θεσμοθετήθηκε η κυριαρχία του πολιτικού συστήματος από τους ιθαγενείς Φιτζιανούς. Στο επιβληθέν Σύνταγμα αντιτάχθηκε η Ομάδα Εναντίον του Φυλετικού Διαχωρισμού (Group Against Racial Discrimination ή GARD) και κινήθηκε στην επαναφορά του Συντάγματος του 1970. Πρωθυπουργός το 1992 έγινε ο ηγέτης των πραξικοπημάτων του 1987, Σιτιβένι Ραμπούκα, έπειτα από τη διεξαγωγή εκλογών με το νέο Σύνταγμα. Το 1995 ιδρύθηκε η Επιτροπή για την Αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία είχε αποτέλεσμα την ψήφιση νέου Συντάγματος το 1997, το οποίο υποστηρίχθηκε από τις περισσότερες εθνότητες των αυτοχθόνων Φιτζιανών και των Φιτζιανών ινδικής καταγωγής. Τα Φίτζι έγιναν ξανά δεκτά στην Κοινοπολιτεία. Η νέα χιλιετία επέφερε νέο πραξικόπημα και μάλιστα πολιτικό, από τον Τζορτζ Σπέιτ, ο οποίος ανέτρεψε την κυβέρνηση του Ινδοφιτζιανού Μαχέντρα Τσόντρι, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός με το Σύνταγμα του 1997. Έπειτα από παραίτηση εξ αναγκασμού του Προέδρου Ρατού Καμισέσε Μάρα, κατέλαβε την εξουσία ο Αρχιπλοίαρχος Φρανκ Μπαϊνιμαράμα. Η χώρα στη συνέχεια επλήγη από δύο ανταρσίες στα στρατόπεδα της Βασίλισσας Ελισάβετ, στη Σούβα, αργότερα το 2000 με πρωταγωνιστές αντάρτες του στρατού. Το Ανώτατο Δικαστήριο διέταξε την επαναφορά του Συντάγματος και τον Σεπτέμβριο του 2001 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές, με σκοπό να αποκατασταθεί η δημοκρατία. Στις εκλογές αυτές αναδείχθηκε νικητής και έγινε προσωρινά πρωθυπουργός ο Λαϊσένια Καράσε και το κόμμα του, Soqosoqo Duavata ni Lewenivanua.
Το 2005, εν μέσω εκτεταμένης αμφισβήτησης, η κυβέρνηση του Καράσε πρότεινε τη σύσταση Επιτροπής Συμφιλίωσης και Ενότητας, με αποστολή να παροτρύνει την κυβέρνηση να καταβάλει αποζημίωση στα θύματα του πραξικοπήματος του 2000, όπως επίσης και να επιδοθεί αμνηστία στους πρωταίτιους του πραξικοπήματος. Ωστόσο ο στρατός και ιδίως ο αρχηγός του, Μπαϊνιμαράμα, αρνήθηκε να δώσει αμνηστία σε υποστηρικτές της τότε κυβέρνησης και σταδιακά οι σχέσεις του στρατού με την κυβέρνηση επιδεινώθηκαν.
Στα τέλη Νοεμβρίου του 2006 και στις αρχές Δεκεμβρίου της ίδιας χρονιάς ο Μπαϊνιμαράμα διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στην οργάνωση νέου πραξικοπήματος. Ο Αρχιπλοίαρχος παρέδωσε στον Καράσε έναν κατάλογο με αιτήματα έπειτα από την υποβολή νομοσχεδίου για ψήφιση από το Κοινοβούλιο, μέρος εκ του οποίου περιελάμβανε τη χορήγηση αμνηστίας στους συμμετέχοντες στο πραξικόπημα του 2000. Μάλιστα, έδωσε τελεσίγραφο στον Καράσε ως τις 4 Δεκεμβρίου να ικανοποιήσει τα εν λόγω αιτήματα ή να παραιτηθεί. Ο Καράσε αρνήθηκε επίμονα να υποχωρήσει ή να παραιτηθεί και στις 5 Δεκεμβρίου ο πρόεδρος Ρατού Ζοζέφα Ιλόιλο, φερόταν ότι υπέγραψε νόμιμο διάταγμα για τη διάλυση του Κοινοβουλίου κατόπιν συνάντησης με τον Μπαϊνιμαράμα. Την ίδια μέρα εκδηλώθηκε το προαναγγελθέν πραξικόπημα του Μπαϊνιμαράμα.
Έπειτα από το πραξικόπημα, η χώρα για μία ακόμη φορά αποβλήθηκε από την Κοινοπολιτεία και τον Ιανουάριο του 2007 οι στρατιωτικοί παρέδωσαν την εξουσία σε διακυβέρνηση πολιτών.
Για την έκτασή τους, τα Φίτζι διαθέτουν μεγάλο στρατό και μάλιστα έχουν συνεισφέρει σε πολλές ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ σε όλο τον κόσμο. Επίσης, στρατεύματα των Φίτζι υπηρετούν και στο Ιράκ.
Διακυβέρνηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πολίτευμα των Φίτζι είναι Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, με Αρχηγό Κυβερνήσεως τον Πρωθυπουργό και Αρχηγό Κράτους τον Πρόεδρο. Ισχύει πολυκομματικό σύστημα. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την κυβέρνηση. Η νομοθετική εξουσία είναι αρμοδιότητα τόσο της κυβέρνησης όσο και του Κοινοβουλίου. Η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη από την εκτελεστική όπως και από τη νομοθετική εξουσία. Δικαίωμα ψήφου έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.
Από την περίοδο της ανεξαρτησίας έχουν εκδηλωθεί τέσσερα πραξικοπήματα στα Φίτζι, τα δύο το 1987, ένα το 2000 και ένα στα τέλη του 2006. Ο στρατός κυβερνά απευθείας ή ασκώντας μεγάλη επιρροή στις κυβερνήσεις από το 1987.
Πραξικόπημα του 2006
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Επικαλούμενος τη διαφθορά της κυβέρνησης, ο αρχιπλοίαρχος Φρανκ Μπαϊνιμαράμα, Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων πραγματοποίησε στρατιωτικό πραξικόπημα στις 5 Δεκεμβρίου του 2006 εναντίον του αυτόχθονα Φιτζιανού πρωθυπουργού, τον οποίο ο ίδιος είχε εγκαταστήσει μετά το πραξικόπημα του 2000. Ο αρχιπλοίαρχος ανέλαβε τις εξουσίες του Προέδρου και διέλυσε το Κοινοβούλιο, ανοίγοντας τον δρόμο στον στρατό να ολοκληρώσει την κατάληψη της εξουσίας.
Το πραξικόπημα υπήρξε το αποκορύφωμα έπειτα από εβδομάδες φημών και έπειτα από τη διαμάχη ανάμεσα στον εκλεγμένο Πρωθυπουργό, Καράσε, και στον Αρχιπλοίαρχο Μπαϊνιμαράμα. Συγκεκριμένα, νωρίτερα ανέμενε νομοθεσία με σκοπό τη χορήγηση αμνηστίας σε όσους είχαν ανάμειξη στο πραξικόπημα του 2000. Παρά το γεγονός ότι υπήρχε μεσολάβηση για τη συμφιλίωση των κομμάτων από τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και την Έλεν Κλαρκ, δεν κατέστη δυνατόν να υποχωρήσει η οποιαδήποτε από τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Ο Μπαϊνιμαράμα διόρισε υπηρεσιακό πρωθυπουργό τον Τζόνα Σενιλαγκακάλι και την επόμενη εβδομάδα δήλωσε ότι θα ζητούσε από το Μέγα Συμβούλιο των Φυλάρχων να επαναφερθούν οι εκτελεστικές εξουσίες στον πρόεδρο Ιλόιλο.[11] On Στις 6 Δεκεμβρίου ο Μπαϊνιμαράμα κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και προειδοποίησε ότι δεν θα ανεχόταν περισσότερη βία ή ταραχές.
Έπειτα από το πραξικόπημα, η Κοινοπολιτεία ανέστειλε την ένταξη του Φίτζι στον οργανισμό. Στις 4 Ιανουαρίου του 2007 ο στρατός ανακοίνωσε την αποκατάσταση του Ιλόιλο στην προεδρία, ο οποίος [12]σε διάγγελμά του υποστήριξε τις ενέργειες των στρατιωτικών.[13] Την επομένη ημέρα, ο Ιλόιλο διόρισε τον Μπαϊνιμαράμα στην πρωθυπουργία, καταδεικνύοντας ότι ο στρατός[14] στην ουσία ήταν ακόμα στην εξουσία.
Λίγο μετά τις εξελίξεις αυτές, ήρθαν στην επιφάνεια καταγγελίες για θανάτους δύο ατόμων στη διάρκεια στρατιωτικής κράτησης, τον Δεκέμβριο του 2006. Οι θάνατοι αυτοί τέθηκαν υπό έρευνα για να βρεθούν οι ένοχοι, ωστόσο οι ύποπτοι δεν έχουν οδηγηθεί ακόμα στη Δικαιοσύνη.
Έπειτα από συνεχείς επικρίσεις από τις γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ο ύπατος αρμοστής της Νέας Ζηλανδίας, Μάικλ Γκριν, απελάθηκε από τα Φίτζι στα μέσα Ιουνίου του 2007.
Στις 6 Σεπτεμβρίου 2007 ο Μπαϊνιμαράμα δήλωσε ότι ο στρατός είχε κηρύξει ξανά κατάσταση εκτάκτου ανάγκης έπειτα από την επιστροφή (από οκτάμηνη εξορία) του έκπτωτου πρωθυπουργού, Καράσε. Τον κατηγόρησαν για προσπάθειες με σκοπό την αποσταθεροποίηση. Οι εκλογές ορίστηκαν προσωρινά για τον Μάρτιο του 2009.[15]
Η προσωρινή κυβέρνηση συνέστησε επιτροπή για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Μέχρι σήμερα όμως δεν έχει ασκήσει ποινικές διώξεις εναντίον οποιουδήποτε υπευθύνου για διαφθορά.
Τον Νοέμβριο του 2007 οδηγήθηκαν για ανάκριση μερικά άτομα, αναφορικά με σχέδιο με σκοπό τη δολοφονία του προσωρινού Πρωθυπουργού, ανωτάτων στρατιωτικών αξιωματούχων και μελών του προσωρινού Υπουργικού Συμβουλίου.
Το Σύνταγμα του 1997 καταργήθηκε από τον πρόεδρο Ιλόιλο το 2009. Στις 2 Μαΐου του 2009 ανεστάλη η ένταξη των Φίτζι στο Φόρουμ των Νησιών του Ειρηνικού, επ' αόριστον και την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου η χώρα αποπέμφθηκε οριστικά από την Κοινοπολιτεία των Εθνών. Ο γηραιός Ιλόιλο παραιτήθηκε τον Ιούλιο του 2009 και προσωρινός πρόεδρος ανέλαβε ο ταξίαρχος Επέλι Ναϊλατικάου.
Τον Σεπτέμβριο του 2013 τέθηκε σε ισχύ ένα νέο Σύνταγμα[16].
Το 2015 ορκίστηκε πρόεδρος ο Τζορτζ Κονρότε και το 2021 ο Ουίλιαμ Κατονίβερε.
Γεωγραφία και κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα Φίτζι αποτελούνται από 322 νησιά (εκ των οποίων τα 106 κατοικούνται) και 522 μικρότερες νησίδες. Τα δύο κύρια νησιά είναι το Βίτι Λέβου και το Βανούα Λέβου. Τα νησιά είναι ορεινά, με κορυφές που φτάνουν τα 1.300 μέτρα και καλύπτονται από τροπικά δάση. Η πρωτεύουσα Σούβα βρίσκεται στο νησί Βίτι Λέβου. Επίσης, στο νησί αυτό ζουν και τα τρία τέταρτα του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Νάντι (έδρα διεθνούς αεροδρομίου) και η Λαουτόκα όπου βρίσκονται λιμάνι και μύλος για την άλεση ζάχαρης. Σημαντικότερες πόλεις στο Βανούα Λέβου είναι η Λαμπάσα και η Σαβουσάβου. Άλλα νησιά και νησιωτικά συμπλέγματα είναι το Ταβεούνι και το Καντάβου (τρίτο και τέταρτο σε μέγεθος νησιά αντίστοιχα), το Σύμπλεγμα Μαμανούκα και το Σύμπλεγμα Γιασάουα, τα οποία είναι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί. Επίσης, σημαντικά είναι και τα συμπλέγματα Λομαϊβίτι, έξω από τη Σούβα και τα απομακρυσμένα Λάου και η Ροτούμα, η οποία έχει διοικητικό καθεστώς. Η πλησιέστερη χώρα με την οποία γειτνιάζει είναι η Τόνγκα.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι συχνά στα νησιά. Στις αρχές του 2009 τα Φίτζι επλήγησαν από τροπική καταιγίδα, που προκάλεσε σφοδρές πλημμύρες, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 11 ανθρώπων και την απόφαση των αρχών να κηρύξουν τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης[17].
Ο 180ος μεσημβρινός περνάει από το νησί Ταβεούνι των Φίτζι με αποτέλεσμα το σημείο αυτό να είναι ταυτόχρονα ένα από τα πιο δυτικά και πιο ανατολικά χερσαία σημεία στη Γη. Τα άλλα χερσαία σημεία με το ίδιο χαρακτηριστικό είναι δύο στη Ρωσία και ένα φυσικά στην Ανταρκτική όπου όλοι οι μεσημβρινοί της Γης συγκλίνουν.
Η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας αποκλίνει από αυτό το σημείο για να δώσει την ίδια ώρα σε όλα τα νησιά (UTC+12), καθώς σε άλλη περίπτωση θα υπήρχε μια μέρα διαφορά!
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Προικισμένα με δάση, ορυκτά και αλιευτικό πλούτο, τα νησιά Φίτζι απολαμβάνουν μία από τις πιο ανεπτυγμένες οικονομίες στον Ειρηνικό Ωκεανό. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 η οικονομία των νησιών παρουσίασε αλματώδη ανάπτυξη, για να παρουσιάσει κάμψη τη δεκαετία του 1980.
Η αστικοποίηση και η επέκταση του δημόσιου τομέα στις υπηρεσίες συνέβαλαν στην πρόσφατη ανάπτυξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Οι εξαγωγές ζάχαρης και η ραγδαία αναπτυσσόμενη τουριστική βιομηχανία (με 430.800 τουρίστες το 2003 αποτελούν τις κυριότερες πηγές διεθνούς συναλλάγματος.
Εκτός από τον τουρισμό, το ένα τρίτο της βιομηχανικής ανάπτυξης οφείλεται στην επεξεργασία ζάχαρης. Οι χαμηλές επενδύσεις αλλά και η πολιτική αστάθεια είχαν αρνητικά αποτελέσματα για την οικονομία, η οποία συρρικνώθηκε κατά 2,8% το 2000 και αναπτύχθηκε ως 1% το 2001. Ο τουριστικός τομέας επανέκαμψε μετά το 2002.
Το μεγαλύτερο κτήριο σε ύψος είναι το 14ώροφο Κτίριο της Τράπεζας των Φίτζι (Reserve Bank of Fiji), το οποίο εγκαινιάστηκε το 1984.
Δημογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εθνοτικές ομάδες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πληθυσμός συναποτελείται κυρίως από αυτόχθονες Φιτζιανούς, οι οποίοι είναι Μελανήσιοι, ενώ αρκετοί έχουν πολυνησιακή καταγωγή (54,3%), και Ινδοφιτζιανούς (37,5%)[18], απογόνους των Ινδών εργατών, οι οποίοι εργάζονταν με συμβόλαια τον 19ο αιώνα, όταν οι Βρετανοί αφίχθησαν στα νησιά. Εξαιτίας της μετανάστευσης για διάφορους λόγους τις δύο τελευταίες δεκαετίες, το ποσοστό των ινδικής καταγωγής κατοίκων των Φίτζι έχει μειωθεί σημαντικά. Υπάρχουν επίσης και κάποιοι απόγονοι των ανειδίκευτων εργατών από τα Νησιά Σολομώντα.
Περί το 1,2% είναι αυτόχθονες κάτοικοι από το νησί Ροτούμα και έχουν περισσότερα κοινά με κατοίκους χωρών, όπως η Τόνγκα και η Σαμόα από ότι με τα υπόλοιπα Φίτζι. Υπάρχουν επίσης μικρές και σημαντικές για την οικονομία ομάδες από Ευρωπαίους, Κινέζους και άλλες μειονότητες.
Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 68,0 χρόνια (65,9 χρόνια οι άνδρες και 70,3 οι γυναίκες).[19]
Οι σχέσεις ανάμεσα στους αυτόχθονες Φιτζιανούς και στους Φιτζιανούς ινδικής καταγωγής (Ινδοφιτζιανούς) είναι τεταμένες σε πολιτικό επίπεδο. Ωστόσο, όλες οι φυλές αναγνωρίζουν τις εορτές στη νησιωτική χώρα.
Γλώσσα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με βάση το Σύνταγμα του 1997 στη χώρα ομιλούν αγγλικά, φιτζιανά και ινδουιστάνι (Hindustani). Αυτές οι γλώσσες είναι οι επίσημες.
Θρησκεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η θρησκεία διαφοροποιεί τους αυτόχθονες από τους Φιτζιανούς ινδικής καταγωγής με τους πρώτους να είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία Χριστιανοί (97,2% με βάση την πληθυσμιακή απογραφή του 1996) και τους τελευταίους να είναι κυρίως Ινδουιστές (70,7%) και Μουσουλμάνοι (17,9%).
Η μεγαλύτερη χριστιανική υποομάδα είναι της Εκκλησίας των Μεθοδιστών των Φίτζι και της Ροτούμα (36,2% του συνολικού πληθυσμού), οι Καθολικοί είναι 8,9%, οι Συναθροίσεις του Θεού 4% και οι Αντβενιστές 2,9%. Τα Φίτζι αποτελούν επίσης την έδρα της Αγγλικανικής Αρχιεπισκοπής της Πολυνησίας. Οι υποομάδες αυτές αφορούν και τους Φιτζιανούς ινδικής καταγωγής. Το 6,1% των Φιτζιανών ινδικής καταγωγής είναι Χριστιανοί. Επίσης, υπάρχουν 3.222 Μάρτυρες του Ιεχωβά[20] και 17.730 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών[21].
Υπάρχουν επίσης σέκτες στους κόλπους των Ινδουιστών και των Μουσουλμάνων. Το 0,9% είναι Σιχ και σε 80 και πλέον τοπικές κοινότητες κατοικούν Μπαχάι.[22] Ο πρώτος Μπαχάι στα νησιά ήταν ένας Νεοζηλανδός, ο οποίος έφτασε εκεί το 1924. Στο νησί ζουν και πολλοί Εβραίοι.
Επικοινωνίες και μεταφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά.
Αθλητισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το εθνικό άθλημα στα νησιά θεωρείται το ράγκμπι. Η εθνική ομάδα της χώρας έχει συμμετάσχει μάλιστα σε Παγκόσμια Κύπελλα, με πρώτο εκείνο του 1987.
Πολιτισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πολιτισμός των Φίτζι περιλαμβάνει ένα πλούσιο μωσαϊκό από στοιχεία αυτοχθόνων, Ινδών, Κινέζων και Ευρωπαίων. Η παράδοση απαρτίζεται από στοιχεία, όπως η ευγένεια, οι παραδόσεις, η γλώσσα, το φαγητό, το ντύσιμο, η αρχιτεκτονική, οι τέχνες, η μουσική, ο χορός και τα αθλήματα. Η πλειονότητα του πληθυσμού παρουσιάζει πολιτισμικά στοιχεία από τους αυτόχθονες. Ωστόσο, δε λείπουν και στοιχεία από άλλες κουλτούρες (Ινδία, Ευρώπη, Τόνγκα κλπ.)
Σημειώσεις και παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Τμήμα 4 του Συντάγματος των Φίτζι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2009.
- ↑ 2,0 2,1 «BULA and Welcome». Fiji Bureau of Statistics. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ Απογραφή 2017
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «Φίτζι». ΔΝΤ.
- ↑ Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ http://publications.europa.eu/code/el/el-5000500.htm
- ↑ Άρθρο σε μορφή PDF Αρχειοθετήθηκε 2007-04-03 στο Wayback Machine. από το Fiji Government Αρχειοθετήθηκε 2007-05-29 στο Wayback Machine. on Line, αναφορά στην παρουσία των Ευρωπαίων στα Φίτζι
- ↑ Pacific Peoples, Melanesia/Micronesia/Polynesia, Πανεπιστήμιο Κεντρικού Κουίνσλαντ
- ↑ Abel Janszoon Βιογραφία του Τάσμαν Αρχειοθετήθηκε 2007-03-12 στο Wayback Machine. στο Answers.com
- ↑ Oceania – Σύντομη Ιστορία των Φίτζι, Jane Resture's Oceania Page
- ↑ Phil Taylor (2006-12-06). «Fiji – alone under the gun». NZ Herald. http://www.nzherald.co.nz/section/story.cfm?c_id=2&ObjectID=10414033. Ανακτήθηκε στις 2007-09-30.
- ↑ «Commander hands back Executive Authority to Ratu Iloilo». Fijivillage. 2007-01-04. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-01-07. https://web.archive.org/web/20070107051230/http://www.fijivillage.com/artman/publish/article_34881.shtml. Ανακτήθηκε στις 2008-05-05.
- ↑ «I support army takeover: Iloilo». Fijilive. 2007-01-04. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-01-25. https://web.archive.org/web/20070125100134/http://www.fijilive.com/news/show/news/2007/01/04/04fijilive09.html. Ανακτήθηκε στις 2008-05-05.
- ↑ «President swears in interim PM». Fijilive. 2007-01-05. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-01-25. https://web.archive.org/web/20070125100307/http://www.fijilive.com/news/show/news/2007/01/05/05fijilive08.html. Ανακτήθηκε στις 2008-05-05.
- ↑ «Emergency rule declared in Fiji». BBC News. 2007-09-07. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/6981381.stm. Ανακτήθηκε στις 2007-09-30.
- ↑ Σύνταγμα των Φίτζι Αρχειοθετήθηκε 2016-02-06 στο Wayback Machine. (αγγλικά)
- ↑ [Deluge continues to swamp Fiji], The Canberra Times, 15 Ιανουαρίου 2009
- ↑ Indo-Fijian population declining Αρχειοθετήθηκε 2009-06-15 στο Wayback Machine., ΑBC Radio Australia News, του Bruce Hill, 10 Μαρτίου 2009.
- ↑ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής και υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα
- ↑ Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014, Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 186
- ↑ "Facts and Statistics", mormonnewsroom.org
- ↑ «Graceful trees mark anniversary». Baha'i World News Service. 12-04-2005. http://news.bahai.org/story.cfm?storyid=366. Ανακτήθηκε στις 2006-12-09.
- Wright, Ronald (1986). On Fiji Islands. Original from the University of Michigan, Digitized 5 Dec 2006. ISBN 067080634X. Η αποικιοποίηση των Φίτζι.
- Derrick, Ronald Albert (1951). The Fiji Islands: A Geographical Handbook. Govt. Print. Dept Fiji, 334 σελίδες, Αρχικό έγγραφο από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ψηφιοποιήθηκε στις 11 Ιουλίου 2006. Λεπτομέρειες για την ιστορία και τη γεωγραφία των Φίτζι.
- Lal, Brij V. (1992). Broken Waves: A History of the Fiji Islands in the Twentieth Century. University of Hawaii Press. ISBN 0824814185. Ιστορία, γεωγραφία και οικονομία των Φίτζι.
- Back to the Chessboard: The Coup and the Re-Emergence of Pre-colonial Rivalries in Fiji. In: Kolig/Mückler (eds.) (2002). Politics of Indigeneity in the South Pacific. LIT Verlag, Hamburg. σελίδες 143–158. ISBN 3825859150.
- Korina Miller· Robyn Jones· Leonardo Pinheiro (2003). Fiji. Lonely Planet. ISBN 1740591348. Ταξιδιωτικός Οδηγός.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ronald Albert Derrick (1957). A History of Fiji. Suva, Fiji: Government Printer.
- Deryck Scarr (1984). Fiji: A Short History. Sydney, Australia: Allen & Unwin. ISBN 0868613193.
- Joseph Waterhouse (1998). The King and People of Fiji. University of Hawaii Press. ISBN 0824819209.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fijiguide.com - A comprehensive Travel and Culture Guide to Fiji
- CIA Factbook Αρχειοθετήθηκε 2019-01-07 στο Wayback Machine.
- Επίσημος ιστότοπος της κυβέρνησης των Φίτζι Αρχειοθετήθηκε 2020-12-08 στο Wayback Machine.
- Επίσημη ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου των Φίτζι
- Bulafiji.com. Επίσημος ιστότοπος Γραφείου Επισκεπτών των Φίτζι
- The Fiji Times- η μεγαλύτερη εφημερίδα των Φίτζι
- για τα Φίτζι Αρχειοθετήθηκε 2009-06-18 στο Wayback Machine. στο Diplomacy Monitor
- Seacology Fiji Projects
- Νησια Φιτζι Πληροφοριες
- Φίτζι στο Curlie