Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Φίλιππος.
Φίλιππος Δ'
Περίοδος5 Οκτωβρίου 1285 - 29 Νοεμβρίου 1314
Στέψη6 Ιανουαρίου 1286
Καθεδρικός Ναός της Ρενς
ΠροκάτοχοςΦίλιππος Γ΄ της Γαλλίας
ΔιάδοχοςΛουδοβίκος Ι΄ της Γαλλίας
Περίοδος16 Αυγούστου 1284 - 4 Απριλίου 1305
ΠροκάτοχοςΙωάννα Α΄ της Ναβάρρας
ΔιάδοχοςΛουδοβίκος Ι΄ της Γαλλίας
ΓέννησηΑπρίλιος/Ιούνιος 1268
Φονταινεμπλώ, Βασίλειο της Γαλλίας
Θάνατος29 Νοεμβρίου 1314 (46 ετών)
Φονταινεμπλώ, Βασίλειο της Γαλλίας
Τόπος ταφήςΒασιλική Σαιν-Ντενί
ΣύζυγοςΙωάννα Α΄ της Ναβάρρας
ΕπίγονοιΛουδοβίκος Ι΄ της Γαλλίας
Φίλιππος Ε΄ της Γαλλίας
Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358)
Κάρολος Δ΄ της Γαλλίας
ΟίκοςΟίκος των Καπετιδών
ΠατέραςΦίλιππος Γ΄ της Γαλλίας
ΜητέραΙσαβέλλα της Αραγωνίας
ΘρησκείαΚαθολική Εκκλησία
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας ή Φίλιππος ο Ωραίος (γαλλικά: Philippe IV le Bel, Απρίλιος/Ιούνιος 1268 - 29 Νοεμβρίου 1314), βασιλιάς της Γαλλίας (1285 - 1314) ήταν δεύτερος γιος και διάδοχος του Φίλιππου Γ΄ του Τολμηρού και της Ισαβέλλας της Αραγωνίας. Με τον γάμο του με την Ιωάννα της Ναβάρρας έγινε βασιλιάς της Ναβάρρας (1284 - 1308). Έγινε για σύντομο χρονικό διάστημα κόμης της Καμπανίας αλλά μετά την άνοδο του στον θρόνο της Γαλλίας παρέμεινε μοναδική κυβερνήτης της κομητείας η σύζυγος του (1285 - 1305) και στη συνέχεια ο γιος του Λουδοβίκος (1305 - 1314). Ο Φίλιππος είχε στην υπηρεσία του ικανούς συμβούλους οι οποίοι απέκτησαν σταδιακά τον έλεγχο του βασιλείου σε βάρος των βαρόνων, οι ίδιοι μετέτρεψαν τη Γαλλία από διάσπαρτα φέουδα σε ένα κεντρικό κράτος. Οι φιλοδοξίες του τον οδήγησαν σε μεγάλη συμμετοχή στις Ευρωπαϊκές υποθέσεις, οι στόχοι του ήταν να τοποθετήσει συγγενείς του σε Ευρωπαϊκούς θρόνους, το κατάφερε στη Νάπολη και την Ουγγαρία αλλά απέτυχε στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.[1] Το βασίλειο της Γαλλίας επεκτάθηκε ανατολικότερα αποκτώντας την κυριαρχία σε διάσπαρτα φέουδα. Οι πιο σοβαρές συγκρούσεις του Φιλίππου Δ΄ έγιναν με τον Εδουάρδο Α΄ της Αγγλίας ο οποίος ήταν υποτελής του στο δουκάτο της Ακουιτανίας και με την κομητεία της Φλάνδρας η οποία κατόρθωσε να αποκτήσει μια σχετική αυτονομία μετά από την ήττα του Φιλίππου στη μάχη της Χρυσής Ορδής (1302). Προσπάθησε να αποκτήσει την εξουσία στον Γαλλικό κλήρο, αυτό τον οδήγησε σε σύγκρουση με τον πάπα Βονιφάτιο Η΄, ο επόμενος υποτελής του πάπας Κλήμης Ε΄ μετέφερε την έδρα του στην Αβινιόν (1309). Ο Φίλιππος εκδίωξε τους Ιουδαίους από τη Γαλλία (1306) και εξουδετέρωσε το τάγμα των Ναΐτών Ιπποτών (1307), τις δυο ομάδες τις έβλεπε σαν "κράτος εν κράτη" που απειλούσαν την εξουσία του. Στο τέλος της ζωής του είδε στην οικογένεια του ένα μεγάλο σκάνδαλο στο οποίο οι τρεις νύφες του, οι σύζυγοι των τριών γιων του κατηγορήθηκαν για μοιχεία.

Ο Φίλιππος ως διάδοχος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Αύγουστο του 1270 ο παππούς του Λουδοβίκος Θ΄ της Γαλλίας πέθανε από επιδημία πανώλης στην Η΄ Σταυροφορία, ο πατέρας του ορκίστηκε νέος βασιλιάς και ο μεγαλύτερος αδελφός του Λουδοβίκος διάδοχος του θρόνου. Σε πέντε μήνες τον Ιανουάριο του 1271 η μητέρα του Ισαβέλλα πέθανε σε ατύχημα πέφτοντας από το άλογο της ενώ ήταν έγκυος στο πέμπτο παιδί της και δεν είχε στεφθεί ακόμα βασίλισσα, σε λίγους μήνες πέθανε και ένας από τους μικρότερους αδελφούς του ο Ροβέρτος. Ο πατέρας του Φίλιππος ο Τολμηρός στέφθηκε βασιλιάς στις Ρενς στις 15 Αυγούστου 1271, έξι μέρες μόλις αργότερα παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο του τη Μαρία της Βραβάντης. Τον Μάιο του 1276 ο μεγαλύτερος αδελφός του Φιλίππου Λουδοβίκος πέθανε και ο Φίλιππος ορίστηκε σε ηλικία 8 ετών δελφίνος και διάδοχος του θρόνου. Η μητριά του Μαρία της Βραβάντης κατηγορήθηκε ότι δηλητηρίασε τον νεαρό δελφίνο, ένας από τους λόγους για τους οποίους κατηγορήθηκε ήταν ότι γέννησε και η ίδια την ίδια χρονιά τον μεγαλύτερο γιο της Λουδοβίκο του Εβρέ.[2] Τον τίτλο «Ωραίος» τον κέρδισε όχι τόσο λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης αλλά λόγω της αλαζονικής του συμπεριφοράς. Ο πιο σκληρός από τους αντιπάλους του Βερνάρδος Σαισέτ, επίσκοπος του Παμιέ δήλωσε «δεν είναι ούτε άνθρωπος ούτε θηρίο, αλλά ένα άγαλμα».[3] Η εκπαίδευσή του καθοδηγήθηκε από τον Γουλιέλμο του Ερκί ελεονόμο του πατέρα του.[4] Μετά την αποτυχημένη εκστρατεία εναντίον του Πέτρου Γ΄ της Αραγωνίας και λίγο πριν τον θάνατο του πατέρα του ο νεαρός Φίλιππος διαπραγματεύτηκε την ασφαλή διέλευση της βασιλικής οικογένειας μέσω των Πυρηναίων.

Με την άνοδο του στον θρόνο σε ηλικία 17 ετών προσπάθησε με κάθε κόστος να ισχυροποιήσει τη θέση του δημιουργώντας ένα σύστημα επαγγελματιών γραφειοκρατών. Ο ίδιος ήταν απόμακρος από το λαό και ανέθεσε την επικοινωνία σε υπουργούς, με την πολιτική του απέκτησε πολλούς εχθρούς ένας από τους οποίους ήταν και ο επίσκοπος Βερνάρδος Σαισέτ.[5] Πρόκειται για τη μετάβαση από τη μοναρχία μιας σειράς άξιων βασιλέων σε μια ανίκανη γραφειοκρατική μοναρχία, το πρώτο στάδιο μετάβασης στη σύγχρονη γραφειοκρατία. Ο Φίλιππος παντρεύτηκε (1284) την Ιωάννα της Ναβάρρας με στόχο να κληρονομήσει την Καμπανία και το Μπρι και να επεκτείνει τα εδάφη του Γαλλικού στέμματος. Τα εδάφη ήταν τμήμα της Γαλλίας μέχρι την εποχή που κυβερνούσαν τη Γαλλία ο ίδιος ο Φίλιππος και οι γιοι του με την Ιωάννα (1328). Ο ανιψιός του Φίλιππος ΣΤ΄ της Γαλλίας που τους διαδέχτηκε στη συνέχεια χωρίς να είναι απόγονος της Ιωάννας τα διατήρησε παράνομα στο Γαλλικό στέμμα δίνοντας στη νόμιμη διάδοχο Ιωάννα Β΄ της Ναβάρρας εκτάσεις στη Δυτική Νορμανδία ως αποζημίωση. Το βασίλειο της Ναβάρρας στα Πυρηναία δεν ήταν τόσο σημαντικό για το Γαλλικό στέμμα, έγινε τμήμα του την περίοδο 1284 - 1329 και στη συνέχεια ακολούθησε ξεχωριστό δρόμο, ο Φίλιππος κέρδισε τη Λυών (1312).

Εξωτερική πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένταση στις σχέσεις με την Αγγλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο βασιλιάς της Αγγλίας Εδουάρδος Α΄ δηλώνει σαν δούκας της Ακουιτανίας την υποτέλεια του στον βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο Δ΄ (Εθνική βιβλιοθήκη της Γαλλίας)

Ο βασιλιάς Εδουάρδος Α΄ της Αγγλίας ήταν υποχρεωμένος να δίνει στον Φίλιππο όρκο υποτέλειας σαν δούκας της Ακουιτανίας, μετά την πτώση της Άκρασ (1291) οι δυο πρώην σύμμαχοι ήρθαν σε σύγκρουση.[6] Το 1293 με αφορμή ένα ναυτικό επεισόδιο ο Φίλιππος κάλεσε τον Εδουάρδο στη Γαλλική αυλή προκειμένου να δώσει εξηγήσεις. Ο Εδουάρδος έστειλε απεσταλμένους που γύρισαν με την άρνηση του Γάλλου βασιλιά να τους συναντήσει, ο Φίλιππος ήθελε τον ίδιο τον Εδουάρδο ως υποτελή του για ένα θέμα που αφορούσε τις κτήσεις του Εδουάρδου στο βασίλειο της Γαλλίας.

Ο Εδουάρδος Α΄ έστειλε τον αδελφό του Εδμόνδο Κράουτσμπακ για διαπραγματεύσεις ώστε να αποτρέψει τον πόλεμο, οι διαπραγματεύσεις του Εδμόνδου ήταν επιτυχείς. Ο Εδμόνδος συμφώνησε επιπλέον για τον δεύτερο γάμο του αδελφού του με τη Μαργαρίτα της Γαλλίας ετεροθαλή αδελφή του Φιλίππου και ανέλαβε την πρωτοβουλία να συνοδεύσει τη νύφη στην Αγγλία. Οι όροι της συμφωνίας ήταν να δίνει ο Εδουάρδος στον Φίλιππο όρκο υποτέλειας σαν δούκας της Ακουιτανίας και σε αντάλλαγμα ο Φίλιππος μετά από μια μακρά περίοδο ειρήνης να επιστρέψει στον Εδουάρδο τα εδάφη του. Ο Εδουάρδος θα επέστρεφε τη Γασκώνη σαν αντάλλαγμα της γαμήλιας συμφωνίας επειδή η διαφορά ηλικίας ανάμεσα στον ίδιο και στη νέα του σύζυγο ήταν πολύ μεγάλη. Ο Φίλιππος δεν κράτησε τις υποσχέσεις του, δεν επέστρεψε τις εκτάσεις του στον Εδουάρδο και ξεκίνησε τις εχθρότητες μαζί του, συμμάχησε με τους Σκωτσέζους πραγματοποιώντας δυο συνεχόμενες εκστρατείες στη Γασκώνη (1294 - 1298) και (1300 - 1303).[6] Η έλλειψη οικονομικών πόρων ανάγκασαν τελικά τον Φίλιππο Δ΄ να διακόψει το πόλεμο και να αναζητήσει οριστικά ειρήνη με τον Εδουάρδο υπογράφοντας τη Συνθήκη των Παρισίων (1303). Η Συνθήκη όριζε τον γάμο του διαδόχου Εδουάρδου, πρίγκηπα της Ουαλίας με την Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358) κόρη του Φιλίππου του Ωραίου, η τελετή του γάμου πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 1308 μετά τον θάνατο του Εδουάρδου. Ο γάμος έγινε με προβλέψεις να ενώσει τις δυο δυναστείες και να φέρει αιώνια ειρήνη στα δυο βασίλεια στην πραγματικότητα με τον γιο τους Εδουάρδο Γ΄ έφερε τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα και την έκρηξη του Εκατονταετούς Πολέμου.

Πόλεμοι με τη Φλάνδρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιππος βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση όταν ο στρατός που έστειλε στη Φλάνδρα με 2500 ευγενείς και 4000 πεζικάριους ηττήθηκε από τους Μογγόλους στη μάχη της Χρυσής Ορδής στις 11 Ιουλίου 1302, μπόρεσε όμως να αποκαταστήσει τα πράγματα με νίκη του δύο χρόνια αργότερα στο Μονς-αν-Πεβέλ.[7] Το 1305 πίεσε τους Φλαμανδούς για τη σύναψη ειρήνης με ταπεινωτικούς σε βάρος τους όρους προσθέτοντας στο Γαλλικό στέμμα πλούσιες περιοχές παραγωγής υφασμάτων όπως η Λιλ, το Ντουαί και το Μπεθάν.[8] Το Μπεθάν, η πλουσιότερη από τις Φλαμανδικές πόλεις παραχωρήθηκε στη Μαώ του Αρτουά, ο Φίλιππος Δ΄ για να εξασφαλίσει ότι θα παραμείνει πιστή ζήτησε σε γάμο τις δυο κόρες της με δυο από τους γιους του.

Εξορία των Εβραίων και των Λομβαρδών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε σύντομο χρόνο ο Φίλιππος επικήρυξε τους Εβραίους, έκανε κατάσχεση της περιουσίας τους και τους εξόρισε από τις περιοχές του Γαλλικού βασιλείου στις 22 Ιουλίου 1306. Ο Φίλιππος είχε τρομερές οικονομικές δυσκολίες τις οποίες είχε κληρονομήσει από τους πολέμους του πατέρα του με την Αραγωνία αλλά και από τους πολέμους του ίδιου με τους Άγγλους και τους συμμάχους της στη Φλάνδρα. Τα μεγαλύτερα θύματα της οικονομικής κρίσης ήταν οι πλούσιοι ηγούμενοι των αβαείων και οι Λομβαρδοί έμποροι από τους οποίους εισέπραξε τεράστια δάνεια χωρίς να τα αποπληρώσει. Οι Λομβαρδοί έμποροι εξορίστηκαν από τη χώρα όπως οι Ιουδαίοι και έγινε κατάσχεση της περιουσίας τους. Οι αντιδράσεις απέναντι στην πολιτική του Φιλίππου Δ΄ ήταν πολύ μεγάλες, οι δυσαρεστημένοι κατέφυγαν στο Παρίσι στον ναό των Ναΐτών ιπποτών για να οργανωθούν.[9]

Χρυσό νόμισμα 7,04 γραμ. του Φιλίππου Δ΄ με επιγρ.: + PHILIPPUS DEI GRA[TIA] FRANCORUM REX / + XP[ICTO]C VINCIT : XPC REGNAT : XPC IMPERAT.

Θρησκευτική πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύγκρουση με τον πάπα Βονιφάτιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιππος καταδικάστηκε από τον μεγάλο εχθρό του τον πάπα Βονιφάτιο Η΄ για τον σκανδαλώδη τρόπο ζωής του.[10] Όταν έκανε αυξήσεις στη φορολογία των κληρικών προκειμένου να βελτιώσει τα άσχημα οικονομικά του έσοδα ο Βονιφάτιος εξέδωσε παπική βούλα (1296) με την οποία απαγόρευσε οποιαδήποτε μεταφορά της εκκλησιαστικής περιουσίας στο στέμμα. Προκλήθηκε πόλεμος ανάμεσα στον πάπα και τον βασιλιά, ο Φίλιππος συγκάλεσε ένα μεγάλο συμβούλιο κληρικών, λαϊκών και ευγενών για να καταδικάσει τον πάπα. Ο Βονιφάτιος απάντησε με νέα παπική βούλα η οποία τόνισε την παπική υπεροχή (1302). Ο Φίλιππος έστειλε στο Αναγνί τον Γουλιέλμο Νογκαρέτ να συλλάβει τον Βονιφάτιο, ο πάπας κατάφερε να δραπετεύσει αλλά πέθανε αμέσως μετά. Ο Γάλλος αρχιεπίσκοπος Βερτράνδος του Γκόθ εξελέγη νέος πάπας ως Κλήμης Ε΄, με την άνοδο του Κλήμη ξεκίνησε η περίοδος που έμεινε γνωστή ως "Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία του παπισμού" (1309 - 1377) με τη μεταφορά της παπικής έδρας στην Αβινιόν.[11]

Σφαγή των Ναΐτών Ιπποτών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ναΐτες Ιππότες οδηγούνται στην πυρά - Μικρογραφία του 1480

Ο Φίλιππος συγκρούστηκε σκληρά με τους Ναΐτες Ιππότες ένα στρατιωτικό τάγμα το οποίο τους προηγούμενους δυο αιώνες είχε αναλάβει την προστασία των προσκυνητών στους Αγίους Τόπους αλλά επειδή στα τέλη του 13ου αιώνα οι Σταυροφορίες είχαν εξασθενήσει μετετράπησαν σταδιακά σε τραπεζίτες.[12] Η σύγκρουση με τον πάπα Βονιφάτιο έδωσε την ευκαιρία στον Φίλιππο να συγκρουστεί με τους Ναΐτες, η εξασθένιση του παπισμού στη συνέχεια με τη μεταφορά της παπικής έδρας στην Αβινιόν του έδωσαν την ευκαιρία να πραγματοποιήσει τα σχέδια του.[13] Νεότερες ιστορικές έρευνες έχουν δείξει ότι οι μονάρχες της δυναστείας των Καπετιδών είχαν άσχημες σχέσεις με τους Ναΐτες από παλιότερα, είχαν τη γνώμη ότι η δυναστεία τους είχε θεϊκή προέλευση και οι Ναΐτες ήταν εμπόδιο να εγκαταστήσουν τη θεοκρατία τους. Το αποκορύφωμα προήλθε με τη σύγκρουση του Φιλίππου του Ωραίου με τον Βονιφάτιο Η΄, με την εκδίωξη των Ναΐτών θα μπορούσαν να εγκαταστήσουν μια μορφή θεοκρατικής μοναρχίας.[14] Στις 13 Οκτωβρίου 1307 εκατοντάδες Ναΐτες Ιππότες συλλαμβάνονται και εκτελούνται ως αιρετικοί με εντολή του ίδιου του Φιλίππου.[15] Οι Ναΐτες μέχρι τότε έδιναν λόγο μόνο στον πάπα αλλά ο Κλήμης Ε΄ λόγω των στενών σχέσεων που είχε με τον Γάλλο βασιλιά του επέτρεψε να προχωρήσει στα σχέδια του χωρίς δική του συγκατάθεση. Ο πάπας επιζήτησε δοκιμές αλλά ο Φίλιππος ήταν αδίστακτος, προτίμησε τον θάνατο τους δια πυράς χωρίς δίκη για να μην αποδειχτεί η αθωότητα τους. Τον Μάρτιο του 1314 ο Ζακ ντε Μολέ, ο μεγάλος δάσκαλος των Ιπποτών, αρχηγός του τάγματος και ο Γοδεφρείδος του Τσάρνει, μεγάλος δάσκαλος της Νορμανδίας κάηκαν, το περιστατικό περιγράφεται ως εξής :

"Ο Ζακ ντε Μολέ και ο Γοδεφρείδος του Τσάρνει μεταφέρθηκαν στην πυρά ύστερα από 7 χρόνια στη φυλακή, πολλοί καρδινάλιοι ανάμεσα στους οποίους και ο αρχιεπίσκοπος του Σενς συγκεντρώθηκαν για να νομιμοποιήσουν το γεγονός. Τρομοκρατημένοι από την επερχόμενη λαϊκή οργή ισχυρίστηκαν ότι η εκτέλεση τους γίνεται επειδή είχαν παραβεί τους νόμους των ίδιων των Ναΐτών που τιμωρείται με θάνατο σύμφωνα με τους δικούς τους κανόνες. Ο βασιλιάς Φίλιππος όταν έμαθε τα νέα ήταν πολύ ανήσυχος, αποφάσισε να καούν χωρίς δίκη και χωρίς να ακούσει την απολογία τους σαν αιρετικοί ενώ σύμφωνα με τους θρησκευτικούς κανόνες μονάχα ο πάπας μπορούσε να πάρει από μόνος του τέτοια απόφαση. Δέθηκαν σε έναν στύλο σε ένα νησάκι του Σηκουάνα κοντά στα βασιλικά ανάκτορα, εκεί κάηκαν από τη φωτιά. Ο λαός τους κήρυξε μάρτυρες συλλέγοντας τις στάχτες τους σαν ιερά κειμήλια". [16][17]

Η συνέχεια για τον βασιλιά και τον πάπα δεν ήταν καθόλου καλή, ο πάπας σε έναν μήνα πέθανε από μια μαρτυρική ασθένεια, στο νεκροκρέβατο του παρακαλούσε με δάκρυα τρεις μέρες τον θεό να τον συγχωρέσει για τα εγκλήματα του.[18] Σε 8 μήνες σε ένα κυνήγι ο βασιλιάς Φίλιππος ο Ωραίος κατασπαράχτηκε από έναν αγριόχοιρο σε ηλικία 46 ετών. Οι τρεις γιοι του στη συνέχεια πέθαναν όλοι πρόωρα και χωρίς να αφήσουν γιους οπότε το Γαλλικό στέμμα πέρασε στον πρώτο ξάδελφο τους Φίλιππο των Βαλουά (1328). Οι λαϊκοί θρύλοι λένε ότι η πολύ κακή τύχη που είχαν στη συνέχεια ο βασιλιάς και όλη η οικογένεια του είχε αιτία τις κατάρες που έριξε εναντίον του ο Ζακ ντε Μολέ την ώρα που καιγόταν στην πυρά.

Σχέσεις με τους Ιουδαίους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τάφος του Φιλίππου Δ΄ - Βασιλική Σαιν-Ντενί
Θάνατος του Φιλίππου Δ΄ - μικρογραφία 14ου αιώνα.

Ο Φίλιππος ο Ωραίος έδιωξε τους Ιουδαίους απο τη Γαλλία (1306) και στη συνέχεια ανέθεσε σε δικούς του υπαλλήλους τη συλλογή των φόρων. Οι υπάλληλοι του βασιλιά είχαν γίνει πολύ μισητοί στον λαό και τα έσοδα δεν πήγαιναν καθόλου καλά γι'αυτό ο νέος βασιλιάς Λουδοβίκος ο Ισχυρογνώμων αποφάσισε να ανακαλέσει τους Ιουδαίους απο την εξορία (1315) και να τους επιτρέψει να μείνουν στη Γαλλία 12 χρόνια. Ο αδελφός και διάδοχος του Κάρολος Δ΄ δεν κράτησε τη συμφωνία που είχε κάνει μαζί τους και τους έστειλε ξανά στην εξορία (1322).[19] Το 1314 λίγο πριν τον θάνατο του οι σύζυγοι των δυο γιων του Μαργαρίτα της Βουργουνδίας (π. 1290-1315) σύζυγος του Λουδοβίκου Ι΄ και Λευκή της Βουργουνδίας σύζυγος του Καρόλου Δ΄ κατηγορήθηκαν για μοιχεία με δυο ευγενείς ενώ η τρίτη νύφη του Ιωάννα Β΄, κόμισσα της Βουργουνδίας κατηγορήθηκε ότι γνώριζε τις δυο υποθέσεις και τις απέκρυψε. Οι κατηγορίες απαγγέλθηκαν από την κόρη του Φιλίππου Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358) η οποία ισχυρίστηκε ότι ήταν αυτόπτης μάρτυρας, οι δυο ιππότες εραστές εκτελέστηκαν με βασανιστήρια.

Συμφωνία με τους Μογγόλους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιππος Δ΄ είχε πολλές συναντήσεις με τους Μογγόλους κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, χαρακτηριστικότερη περίπτωση η επίσκεψη που δέχτηκε από τον Ουιγούρο μοναχό Ραμπάν Μπαρ Σαούμα απεσταλμένου της αυτοκρατορικής δυναστείας των Γουάν στην Κίνα.[20][21][22] Ο Μπάρ Σαούμα παρουσίασε στον Γάλλο βασιλιά τα σχέδια του για μια Γάλλο-Μογγολική συμμαχία εναντίον των μουσουλμάνων υπό την ηγεσία του Αργκάν του Μογγόλου Ιλχανάτου στη Βαγδάτη. Ο Αργκάν θα παρέδιδε την Ιερουσαλήμ που είχαν καταληφθεί από τους μουσουλμάνους ξανά στους χριστιανούς, ο Φίλιππος απάντησε θετικά στην αποστολή στέλνοντας έναν ευγενή του τον Γκομπέρ ντε Ελβίλ να συνοδεύσει τον Μπαρ Σαούμα πίσω στη Μογγολία.[23] Ακολούθησαν περισσότερες συναντήσεις ανάμεσα στον Αργκάν και στον Φίλιππο με σκοπό τη στρατιωτική υποστήριξη (1288, 1289) αλλά στην πραγματικότητα ο Φίλιππος δεν είχε ποτέ ένα σοβαρό σχέδιο για Σταυροφορία παρά τη βοήθεια των Μογγόλων.[24] Τον Απρίλιο του 1305 ο νέος Μογγόλος κυβερνήτης Ολζαιτού έστειλε γράμματα στον Φίλιππο, στον πάπα και στον Εδουάρδο Α΄ της Αγγλίας για μια κοινή Σταυροφορία των χριστιανών σε συνεργασία με τους Μογγόλους εναντίον των μουσουλμάνων. Στις 4 Απριλίου 1312 κηρύχθηκε νέα Σταυροφορία στο Συμβούλιο της Βιέννης. Ο Φίλιππος τελικά πήρε τον σταυρό μετά από πρόσκληση του πάπα Κλήμη Ε΄ στα τέλη του 1313 αλλά πέθανε λίγο αργότερα σε δυστύχημα στο κυνήγι.[25] Τάφηκε στη Βασιλική Σαιν-Ντενί, τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος γιος του Λουδοβίκος Ι΄.

Με τη σύζυγο του Ιωάννα Α΄ των Μπλουά βασίλισσα της Ναβάρρας & κόμισσα της Καμπανίας, κόρης του Ερρίκου Α΄ της Ναβάρρας, απέκτησε τέκνα:

  1. C. W. Previte-Orton, A history of Europe: from 1198 to 1378 (1951) pp 259
  2. Elizabeth A.R. Brown, "The Prince is Father of the King: The Character and Childhood of Philip the Fair of France," Mediaeval Studies 49 (1987) pp.282-334.
  3. "Ce n'est ni un homme ni une bete. C'est une statue."
  4. Guillaume d'Ercuis, Livre de raison
  5. Pierre Dupuy, Histoire du differend d/entre le pape Boniface VIII et Philippe le Bel... (Paris, 1655), p. 643
  6. 6,0 6,1 Les Rois de France, p. 50
  7. Curveiller 1989, p. 34.
  8. Tucker 2010, p. 295.
  9. Piers Paul Read, page 255, "The Templars"
  10. Contemporary chroniclers were all monks.
  11. "Philip IV (of France)". Encarta. Microsoft Corporation. 2008.
  12. Helen Nicholson, pages 164 and 181 "The Knights Templar - a New History"
  13. Helen Nicholson, page 226 "The Knights Templar - a New History"
  14. https://www.academia.edu/4120353/_A_Heresy_of_State._Philip_the_Fair_the_Trial_of_the_Perfidious_Templars_and_the_Pontificalization_of_the_French_Monarchy_in_Journal_of_Medieval_Religious_Cultures_39_2_2013_p._117-148
  15. Malcolm Barber, The Trial of the Templar's. Cambridge University Press, 1978.
  16. 141.—Stemler, Contingent zur Geschichte der Templer, pp. 20–1.—Raynouard,pp. 213–4, 233–5.—Wilcke, II. 236, 240.—Anton, Versuch, p. 142
  17. "An Historical Sketch of Sacerdotal Celibacy," "Superstition and Force,", "Studies in Church History"; A History of the Inquisition of the Middle Ages, Vol III, by Henry Charles Lea, NY: Hamper & Bros, Franklin Sq. 1888 p.324
  18. A History of the Inquisition Vol. 3 by Henry Charles Lea, Chptr. 326, Political Heresy – The State, p. 2. Not in Copyright
  19. Charles Adams, Fight, Flight, Fraud The Story of Taxation, 1982
  20. Morris Rossabi (2014). From Yuan to Modern China and Mongolia: The Writings of Morris Rossabi. Leiden & Boston: Brill, pp 385-386
  21. Kathleen Kuiper & editors of Encyclop?dia Britannica (Aug 31, 2006). "Rabban bar Sauma: Mongol Envoy." Encyclop?dia Britannica (online source). Accessed 7 September 2016.
  22. Nicolas. "HIStoire - Histoire de France"
  23. Sir E. A. Wallis Budge, The Monks of Kublal Khan, Emperor of China
  24. John C. Street, Book Review, Les Lettres de 1289 et 1305 des ilkhan Arγun et Oljeitu a Philippe le Bel by Antoine Mostaert & Francis Woodman Cleaves, Journal of the American Oriental Society Vol. 83, No. 2 (April - June 1963), pp. 265-268
  25. Jean Richard, "Histoire des Croisades", p.485
  • Joseph Strayer. The reign of Philip the Fair, 1980. Representing over 30 years of research, considered one of the most comprehensive biographies of any medieval monarch.
  • Julien Théry, "Philippe le Bel, pape en son royaume", in Dieu et la politique. L'histoire, 289 (2004), p. 14-17, online.
  • Julien Théry, "A Heresy of State: Philip the Fair, the Trial of the ‘Perfidious Templars’, and the Ponticalization of the French Monarchy", 39/2 (2013), p. 117-148, online.
  • Goyau, Georges (1911). "Philip IV (the Fair)". In Herbermann, Charles. Catholic Encyclopedia. 12. New York: Robert Appleton Company.
  • Curveiller, Stephane (1989). Dunkerque, ville et port de Flandre à la fin du Moyen âge: à travers les comptes de bailliage de 1358 à 1407. Presses Univ. Septentrion.
  • A.H. Newman, in Philip Schaff, The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge
  • Knights Templar History and Mythology
  • Schein, Sylvia (October 1979). "Gesta Dei per Mongolos 1300. The Genesis of a Non-Event". The English Historical Review. 94 (373): 805–819. ISSN 0013-8266. JSTOR 565554.
  • Tucker, Stephen (2010). A Global Chronology of Conflict. Vol. I. ABC-CLIO.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας
Γέννηση: 1268 Θάνατος: 29 Νοεμβρίου 1314
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Φίλιππος ο Τολμηρός
Βασιλιάς της Γαλλίας

12851314
Διάδοχος
Λουδοβίκος Ι΄ της Γαλλίας
Προκάτοχος
Ιωάννα Α΄ της Ναβάρρας
Βασιλιάς της Ναβάρρας

1284 - 1305
Με τη σύζυγο του : Ιωάννα Α΄ της Ναβάρρας
Κόμης της Καμπανίας

1284 - 1305
Με τη σύζυγο του : Ιωάννα Α΄ της Ναβάρρας