Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πύον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάτι με επιπεφυκίτιδα που εκκρίνει πύο

Το πύον είναι υγρό, συνήθως λευκό-κίτρινο, κίτρινο ή κίτρινο-καφέ, που σχηματίζεται στο σημείο της φλεγμονής κατά τη διάρκεια βακτηριακής ή μυκητιακής λοίμωξης.[1][2] Μια συσσώρευση πύου σε έναν κλειστό χώρο ιστού είναι γνωστή ως απόστημα, ενώ μια ορατή συλλογή πύου μέσα ή κάτω από την επιδερμίδα είναι γνωστή ως φλύκταινα ή σπυράκι.

Το πύον αποτελείται από ένα λεπτό, πλούσιο σε πρωτεΐνες υγρό (ιστορικά γνωστό ως liquor puris[3][4] ) και νεκρά λευκοκύτταρα από την ανοσολογική απόκριση του σώματος (κυρίως ουδετερόφιλα).[5] Κατά τη διάρκεια της μόλυνσης, τα μακροφάγα απελευθερώνουν κυτοκίνες, οι οποίες ενεργοποιούν τα ουδετερόφιλα να αναζητήσουν τη θέση της μόλυνσης μέσω χημειοταξίας. Εκεί, τα ουδετερόφιλα απελευθερώνουν κοκκία, που καταστρέφουν τα βακτήρια. Τα βακτήρια αντιστέκονται στην ανοσολογική απόκριση απελευθερώνοντας τοξίνες που ονομάζονται λευκοσιδίνες.[6] Καθώς τα ουδετερόφιλα πεθαίνουν από τις τοξίνες και το γήρας, καταστρέφονται από τα μακροφάγα, σχηματίζοντας το παχύρρευστο πύον. Τα βακτήρια που προκαλούν πύον ονομάζονται πυογόνα.[6]

Αν και το πύον έχει συνήθως μια λευκοκίτρινη απόχρωση, αλλαγές στο χρώμα μπορούν να παρατηρηθούν υπό ορισμένες συνθήκες. Το πύον είναι μερικές φορές πράσινο λόγω της παρουσίας της μυελοϋπεροξειδάσης, μιας έντονα πράσινης αντιβακτηριακής πρωτεΐνης που παράγεται από ορισμένους τύπους λευκών αιμοσφαιρίων. Πράσινο, δύσοσμο πύον απαντάται σε ορισμένες λοιμώξεις από Pseudomonas aeruginosa. Το πρασινωπό χρώμα είναι αποτέλεσμα της βακτηριακής χρωστικής πυοκυανίνης που παράγει. Τα αμοιβαδικά αποστήματα του ήπατος παράγουν καφέ πύον, το οποίο περιγράφεται ότι μοιάζει με «πολτό αντζούγιας». Το πύον από αναερόβιες λοιμώξεις μπορεί πιο συχνά να έχει άσχημη οσμή.[7]

Ιστορική ορολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην εποχή της προασηψίας, ο χειρουργός Φρέντερικ Τρέβς (1853–1923) έγραψε: «Σχεδόν όλες οι μεγάλες πληγές πυορροούν. Το πύον ήταν το πιο κοινό θέμα συνομιλίας [μεταξύ των χειρουργών], επειδή ήταν το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό στο έργο του χειρουργού. Ταξινομείται ανάλογα με τους βαθμούς κακίας». [8] Όμως το πύον του σωστού είδους θεωρούνταν επιθυμητό. [9] «Αν ένας ασθενής ήταν τυχερός ... ένα παχύρρευστο άοσμο υγρό θα εμφανιζόταν μέσα σε πέντε ή έξι ημέρες» ένα τέτοιο «αξιοπρεπές» πύον θεωρούνταν «σίγουρο σημάδι ότι η πληγή θα επουλωθεί» [8] γιατί σήμαινε «Η φύση έδωσε έναν τολμηρό αγώνα ενάντια στον εισβολέα». [10] «Από την άλλη πλευρά, εάν το πύον σταδιακά γινόταν υδαρές, είχε απόχρωση αίματος και μύριζε άσχημα, ονομαζόταν «κακής κατάστασης»  [11] και η κατάσταση του τραύματος κρίνεται ως δυσμενής». [12] Αργότερα ήρθε να γίνει κατανοητό ότι το «αξιοπρεπές» πύον γενικά συνεπάγεται μια εισβολή από σχετικά ήπιους σταφυλόκοκκους, ενώ το «κακό» πύον συνήθως σήμαινε πιο επικίνδυνοι στρεπτόκοκκοι ήταν παρόντες.[8][12]

  1. «Pus». dictionary.reference.com. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2008. 
  2. «Pus – What Is Pus?». medicalnewstoday.com. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2016. 
  3. British Medical Journal (στα Αγγλικά). British Medical Association. 1917. σελίδες 751–754. 
  4. Society, Louisiana State Medical (1846). Journal (στα Αγγλικά). σελ. 251. 
  5. Barer, M.R. (2012). «The natural history of infection». Medical Microbiology. Elsevier. σελίδες 168–173. ISBN 978-0-7020-4089-4. 
  6. 6,0 6,1 Madigan, Michael T. and Martin, John M. Brock Biology of Microorganisms 11th ed. Pearson Prentice Hall. US. 2006: 734
  7. Oral and maxillofacial infections (4 έκδοση). Philadelphia: W.B. Saunders. 2002. ISBN 978-0721692715. 
  8. 8,0 8,1 8,2 Nuland, Sherwin B. (2011). Doctors: The Biography of Medicine. Knopf Doubleday. ISBN 978-0-307-80789-2.  closed access
  9. Van Hoosen, Bertha (Autumn 1947). «A Woman's Medical Training in the Eighties». Quarterly Review of the Michigan Alumnus: A Journal of University Perspectives (University of Michigan Libraries): 77–81. UOM:39015006945235. https://books.google.com/books?id=qhNYAAAAMAAJ&pg=PA80.  open access
  10. Scott, William (1922). An indexed system of veterinary treatment. Chicago: Eger. σελ. 603.  open access
  11. Williams, Charles J. B. (1848). Principles of Medicine: Comprising General Pathology and Therapeutics, and a Brief General View of Etiology, Nosology, Semeiology, Diagnosis, and Prognosis: With Additions and Notes by Meredith Clymer. Churchill. σελ. 306.  open access
  12. 12,0 12,1 Schneider, Albert (1920). Pharmaceutical bacteriology (2nd έκδοση). P. Blakiston. σελ. 247.